دکتر متخصص عفونت ناخن پا
آیا سیاه شدن ناخن پا را جدی بگیریم؟
ناخن‌ها، یکی از بخش‌های به ظاهر سادة بدن انسان‌ها هستند. اگرچه بیشتر مردم به ناخن‌ها به عنوان جزئی از زیبایی و بهداشت دقت می‌کنند؛ اما تغییراتی که در ناخن‌ها رخ می‌دهد، می‌تواند نشان‌دهنده مسائل جدی‌تری در درون بدن باشد. یکی از این تغییرات، سیاه شدن ناخن پاست که ممکن است از یک مسئله ساده تا مشکلات پیچیده را دربر بگیرد و نیازمند درمان فوری باشد. این بیماری تا حد زیادی یک علامت قابل مشاهده و آشکار از تغییر رنگ است که ممکن است دلایل متعددی داشته باشد. در برخی موارد، علت این تغییر می‌تواند به سادگی به آسیب مکانیکی یا ترک‌های زیرناخنی ربط داده شود، اما در برخی موارد ممکن است اشاره به عفونت‌های پوستی، مشکلات عروقی، بیماری‌های خاص پوستی یا حتی بیماری‌های مزمن و جدی‌تر از قبیل ملانوما داشته باشد. در این میان، تشخیص دقیق و به‌موقع توسط دکتر متخصص عفونت ناخن پا اهمیت بسیاری دارد.
آنچه در این مقاله می خوانید:
دلیل سیاه شدن ناخن پا
سیاه شدن ناخن پا ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. در زیر، چند دلیل متداول برای آن آورده شده است:
-
♦ ضربه
-
♦ عفونت
-
♦ تراکم خون زیرناخنی
-
♦ مصرف داروها
-
♦ آسیب جراحی
-
♦ پوشیدن کفش‌های تنگ و ناصحیح: فشار و تغییر در قرار گرفتن ناخن‌ها به دلیل پوشیدن کفش‌های تنگ و ناصحیح نیز می‌تواند به سیاه شدن ناخن‌ها منجر شود.
در هر صورت، اگر ناخن‌های پای شما به طور ناگهانی و بدون دلیل آشکاری سیاه شدند یا اینکه این مشکل همراه با علائم دیگری مانند درد، التهاب یا تغییر در شکل ناخن‌ها همراه باشد، بهتر است تا به یک پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق تغییر رنگ ناخن‌ها را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند.
سیاه شدن اطراف ناخن نشانه چیست؟
سیاه شدن اطراف ناخن ممکن است نشانة مشکلات مختلفی است؛ ضربه به انگشتان یا نواحی اطراف ناخن می‌تواند باعث تراکم خون در زیر ناخن و سیاه شدن اطراف ناخن شود. انسداد یا ضربه در فضای زیرناخنی به تراکم خون و خونریزی زیرناخنی و در نتیجه باعث سیاه شدن اطراف ناخن می‌شود. عفونت‌های ناخن و نواحی اطراف آن می‌توانند باعث تغییر رنگ به سیاه و همچنین التهاب، تورم و درد شوند.
عمل‌های جراحی یا جراحی ناخن نیز ممکن است باعث تراکم خون و سیاه شدن اطراف ناخن شوند.
مشکلات عروقی نیز مانند توسعه وریدهای ضعیف یا پیدا شدن وریدهای خونریزی می‌توانند باعث سیاه شدن اطراف ناخن شوند.
برخی بیماری‌های پوستی مانند لیکن پیگمانتوز، پسوریازیس و موارد دیگر می‌توانند به تغییر رنگ ناخن‌ها و اطراف آنها منجر شوند؛ همچنین مصرف سیگار و نیکوتین ممکن است به تغییر رنگ ناخن‌ها و اطراف آنها منجر شود.
سیاه شدن ناخن پا در فوتبال
بازی فوتبال نیز می‌تواند منجر به سیاه شدن ناخن پا شود. این مشکل معمولاً در افرادی که به طور مکرر و شدید به ناحیه پا ضربه می‌زنند یا کفش‌های تنگ و نامناسب می‌پوشند، شایع‌تر است. دلایل سیاه شدن رنگ ناخن پا در فوتبال عبارت‌اند از:
-
♦ در فوتبال، بازیکنان ممکن است به ناخن‌های پا ضربه بزنند یا فشار بیش از حدی را روی آنها اعمال کنند. این ضربه‌ها می‌توانند باعث تراکم خون زیرناخنی شده و ناخن را سیاه کنند.
-
♦ استفاده از کفش‌های تنگ و نامناسب می‌تواند به ناخن‌ها و اطراف آنها فشار بیش از حدی اعمال کند و باعث سیاه شدن ناخن پا شود.
-
♦ ضربه‌ها، خراش‌ها یا جراحات دیگر به ناخن‌ها طی بازی‌های فوتبال ممکن است سبب تغییر رنگ ناخن‌ها و اطراف آنها شوند.
-
♦ در حین بازی، پیچش یا ترک ناخن نیز ممکن است اتفاق بیفتد که منجر به خونریزی زیرناخنی و سیاه شدن ناخن پا می‌شود.
سیاه شدن ناخن پا در اثر کفش
سیاه شدن ناخن پا به دلیل کفش‌ها بارها توسط بیماران گزارش شده است. این اتفاق ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که به طور معمول به تغییر رنگ ناخن و تراکم خون زیرناخنی منجر می‌شود.
کفش‌های تنگ، نامناسب یا بی‌پایان درازمدت ممکن است فشار بیش از حدی بر روی ناخن‌های پا ایجاد کنند. این فشار می‌تواند باعث تراکم خون زیرناخنی شده و در نتیجه ناخن‌ها سیاه شوند. اگر کفش‌ها تنگ یا نامناسب باشند، ضربه‌ها و خراش‌ها به ناخن‌های پا احتمالاً بیشتر خواهند شد. در محیط‌های گرم و رطوبتی که معمولاً در کفش‌های تنگ ایجاد می‌شود، تعریق بیش از حدی ایجاد می‌شود که ممکن است به تغییر رنگ ناخن‌ها و عفونت‌های قارچی منجر شود.
به نکات و اقدامات زیر برای اینکه به مشکل سیاه شدن ناخن پا دچار نشوید دقت کنید:
-
♦ انتخاب کفش‌های مناسب از نظر اندازه و طراحی به منظور جلوگیری از فشار بیش از حد روی ناخن‌ها
-
♦ اطمینان حاصل کنید که کفش‌های ورزشی یا فعالیت‌های ورزشی به اندازه کافی از پاها محافظت می‌کنند.
-
♦ اجتناب از استفاده از کفش‌های تنگ یا بدون تهویه، به ویژه در طولانی مدت
سیاه شدن ناخن پا در بارداری
سیاه شدن ناخن پا در دوره بارداری نیز ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. در طول بارداری، تغییرات هورمونی و تغییرات جسمی می‌توانند به تغییرات در ناخن‌ها نیز منجر شوند. این تغییرات ممکن است شامل سیاه شدن ناخن‌ها و تغییرات رنگی دیگر باشند.
-
♦ تغییرات هورمونی: به ویژه در دوران بارداری، می‌تواند سبب تغییرات در ناخن‌ها شود. طی این مدت، سطح هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون در بدن افزایش می‌یابد. این تغییرات هورمونی می‌توانند تأثیرات مختلفی بر بدن داشته باشند؛ از جمله تغییر رنگ ناخن‌ها و ایجاد سیاهی یا تیرگی در آنها. این یک تجربه رایج در این دوره زندگی است؛ اگرچه معمولاً این تغییرات به صورت موقت و پس از زایمان بهبود می‌یابند، اما همواره مناسب است در صورت نگرانی با پزشک معالج خود مشورت کنید.
-
♦ کمبود مواد مغذی: در دوره بارداری، نیاز بدن به مواد مغذی افزایش می‌یابد. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن ممکن است در تغییر رنگ ناخن‌ها و ایجاد سیاهی در آنها مؤثر باشد.
-
♦ در دوره بارداری، افزایش وزن و تغییرات در مرکز گرانش بدن می‌تواند منجر به افزایش فشار بر روی پاها شود. این افزایش فشار می‌تواند به تغییر رنگ و سیاه شدن ناخن پا منجر شود.
-
♦ در بارداری، به دلیل تغییرات در عروق و کاهش توانایی عروقی برای تنظیم جریان خون، ممکن است خون در فضای زیر ناخن جمع و باعث تغییر رنگ و سیاه شدن ناخن‌ها شود.
علت سیاه شدن ناخن شست پا
شایع‌ترین علت سیاه شدن ناخن شست پا، خونریزی زیرناخنی به دلیل ضربه یا فشار است. وقوع خونریزی زیرناخنی باعث تجمع خون در فضای زیر ناخن می‌شود که ناخن را سیاه می‌کند. این اتفاق معمولاً در نتیجه ضربه، فشار زیاد یا حتی در مواردی که شما احساس درد نکرده‌اید، اتفاق می‌افتد.
از دیگر دلایل ممکن می‌توان به استفاده از کفش‌های نامناسب (که باعث فشار زیاد یا آسیب مکانیکی به ناخن‌ها می‌شوند) و استفاده مکرر از رنگ‌های تیره برای ناخن‌ها اشاره کرد. همچنین، در موارد نادر، مشکلات پوستی، عفونت‌های باکتریایی یا قارچی نیز می‌توانند علت سیاه شدن ناخن‌ها باشند.
بیماری‌های پوستی که منجر به سیاه شدن ناخن پا می‌شود
چندین بیماری پوستی ممکن است منجر به سیاه شدن ناخن پا شوند. در زیر، تعدادی از این بیماری‌ها را ذکر و توضیح مختصری درباره هر کدام ارائه می‌دهم:
لیکن پیگمنتوزا
لیکن پیگمنتوزا یک بیماری پوستی است که با تشکیل لکه‌های تیره رنگ بر روی پوست همراه است. این لکه‌ها معمولاً به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه هستند و می‌توانند در مناطق مختلف بدن شامل ناخن‌ها نیز شکل بگیرند. این بیماری اغلب با علائم درد یا خارش همراه است.
در لیکن پیگمنتوزا، تخمیر اضافی ملانین (پیگمانتی موجود در پوست و موها) در بخش‌های مختلف پوست ایجاد می‌شود. این تخمیر اضافی می‌تواند باعث تشکیل لکه‌های تیره و تغییر رنگ پوست و ناخن‌ها شود. برخی از عواملی که می‌توانند به ایجاد لیکن پیگمنتوزا منجر شوند، عبارت‌اند از:
-
♦ ژنتیک و سابقه خانوادگی می‌تواند نقشی در افزایش احتمال ابتلا به لیکن پیگمنتوزا داشته باشد.
-
♦ تغییرات هورمونی در برخی موارد مانند بارداری، دوران قاعدگی و تغییرات هورمونی دیگر ممکن است به افزایش ایجاد لیکن پیگمنتوزا منجر شود.
-
♦ آسیب مکانیکی، تحریک مکانیکی، آفتاب‌سوختگی و سایر عوامل تحریکی می‌توانند به ایجاد لیکن پیگمنتوزا منجر شود.
-
♦ التهاب پوست و موی سر نیز ممکن است به افزایش ایجاد لیکن پیگمنتوزا منجر شود.
اگر تغییرات رنگی در ناخن‌های پای خود مشاهده می‌کنید و نگرانی دارید، بهتر است به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. پزشک می‌تواند با انجام معاینه و تشخیص دقیق، توضیح دهد که آیا لیکن پیگمانتوز یکی از علل ممکن است یا خیر و در صورت نیاز برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
ملانوما
ملانوما می‌تواند منجر به سیاه شدن ناخن پا یا دست شود. ملانوما یک نوع سرطان پوستی است که از ملانوسیت‌ها (سلول‌های تولیدکننده پیگمانت) شروع می‌شود.
در ملانوما، سلول‌های ملانوسیتی به طور نادر تبدیل به سلول‌های سرطانی می‌شوند و به تشکیل توده‌های سرطانی منجر می‌شود. این توده‌های سرطانی معمولاً دارای پیگمانت هستند که به آنها رنگ تیره می‌دهد؛ اگر این توده‌ها در منطقه ناخن‌ها شکل بگیرند، ممکن است باعث سیاه شدن ناخن پا شوند.
ملانوما باید به طور جدی گرفته شود، زیرا می‌تواند خطرناک باشد. هرگونه تغییر در ناخن‌ها، از جمله سیاه شدن، تغییر شکل، افزایش ضخامت یا خارش می‌تواند نشانه‌های ملانوما باشند؛ اگر ناخن پا یا دست شما سیاه شده یا تغییرات دیگری داشته باشد، بهتر است به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا ارزیابی دقیق انجام داده و در صورت نیاز برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
پسوریازیس
این بیماری پوستی منجر به تشکیل ضخامت‌ها و ترک‌های طولانی روی ناخن‌ها و پوست می‌شود. در برخی موارد، ناخن‌ها ممکن است تیره شده و سیاهی پیدا کنند.
رگ واریسی
رگ واریسی یک بیماری عروقی است که معمولاً در پاها رخ می‌دهد و به تورم عروق پوستی منجر می‌شود. این بیماری می‌تواند عوارضی بر روی ناخن‌ها داشته باشد؛ اما علت مستقیم سیاه شدن ناخن پا به رگ واریسی مربوط نیست. به عبارت دیگر، واریس به طور مستقیم سیاه شدن ناخن‌ها را تسریع نمی‌کند.
عفونت‌های قارچی
عفونت‌های قارچی می‌توانند در هر کسی ایجاد شوند، اما در برخی افراد به علت عوامل مختلف، احتمال ابتلا به این نوع عفونت‌ها بیشتر است؛ مثلاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، مانند افراد دیابتی، احتمال ابتلا به عفونت‌های قارچی بیشتر است.
اگر ناخن‌های پای شما آسیب دیده، پوکیده شده یا ترک‌های زیرناخنی دارند، قارچ‌ها می‌توانند به راحتی در این نقاط جمع شوند و عفونت ایجاد کنند.
قارچ‌ها به طور عمومی در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کنند؛ بنابراین افرادی که در محیط‌هایی با این شرایط زندگی می‌کنند (مانند شناگران و افرادی که کارهای روزمره‌شان باعث تماس مداوم با آب می‌شود)، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌های قارچی هستند.
به هر حال، عفونت‌های قارچی نیز ممکن است در افرادی که هیچ یک از عوامل فوق را ندارند، ایجاد شوند. اگر ناخن پای شما سیاه شده و ترک‌های زیرناخنی یا علائم دیگری دارید، بهتر است به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام دهید.
باید توجه داشت که این فقط مثال‌هایی از بیماری‌های پوستی هستند که ممکن است به سیاه شدن ناخن پا منجر شوند.
پس از سیاه شدن ناخن پا چه اقداماتی انجام دهیم؟
وقتی سیاه شدن ناخن پا را مشاهده می‌کنید، بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:
-
♦ مراجعه به پزشک متخصص پوست: اگر ناخن پای شما سیاه شده و تغییرات رنگی یا ساختاری دیگری دارد، بهتر است بدون تأخیر به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید. پزشک می‌تواند با انجام معاینه دقیق و بررسی تاریخچه پزشکی شما، تشخیص دقیق‌تری بدهد و در صورت نیاز برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
-
♦ خودداری از تراش ناخن: در صورتی که ناخن پا سیاه شده و زیرناخن به طور مشخص تغییر رنگ داده است، از تراش ناخن‌ها خودداری کنید. این کار ممکن است به پزشک کمک کند تا تشخیص دقیق‌تری برای علت تغییر رنگ ناخن‌ها تعیین کند.
-
♦ توصیه‌های پزشک را دنبال کنید: پس از تشخیص دقیق، پزشک ممکن است برنامه درمانی را تعیین کند. حتماً از دستورات و توصیه‌های پزشک پیروی کنید و داروها را به طور دقیق و به مدت مشخص مصرف کنید.
-
♦ بهداشت پا: اگر پزشک شما توصیه به تغییرات در بهداشت پا داده، مانند استفاده از کفش مناسب و جلوگیری از مواردی که ممکن است باعث ایجاد آسیب به ناخن‌ها شوند، این توصیه‌ها را رعایت کنید.
در صورتی که درمانی تجویز شده است، به نوبت‌های پزشکی خود پایبند باشید تا تغییرات و پیشرفت در درمان را مورد ارزیابی قرار دهید. به یاد داشته باشید که هر تغییری در ناخن پا که نگران‌کننده به نظر برسد، بهتر است توسط پزشک متخصص پوست بررسی شود.
سیاه شدن ناخن کوچک پا
سیاه شدن ناخن کوچک پا نباید به طور عمومی نادیده گرفته می‌شود و در اغلب موارد، این مشکل علائم جدی ندارد و به عوامل معمولی مانند ضربه، آسیب مکانیکی یا عفونت‌های قارچی مرتبط است. اگر ناخن کوچک پای شما سیاه شده و شما دارای علائمی نظیر درد شدید، خونریزی مداوم، تورم یا تغییرات دیگر هستید، ممکن است نیاز به نگرانی فوری نباشد.
سخن پایانی
سیاه شدن ناخن پا می‌تواند نشانه مسائل مختلف پوستی و عوامل دیگر باشد. این تغییر رنگ ممکن است از عفونت‌های قارچی تا بیماری‌های جدی مانند ملانوما ناشی شود. در صورت مشاهده تغییر رنگ، ترک‌های زیرناخنی، پوسیدگی یا سایر تغییرات در ناخن پا، بهتر است نگرانی خود را نادیده نگیرید. در ابتدا، ممکن است به نظر بیاید که تغییر رنگ ناخن پا فقط ناشی از عوامل خارجی مانند ضربه یا استفاده از کفش نامناسب باشد. اما در برخی موارد، مشکلات عمیق‌تر و مهم‌تری در پس این تغییر رنگ مخفی شده است. مراجعه به پزشک متخصص پوست به شما کمک می‌کند تا علت دقیق را تشخیص دهید و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را تعیین کنید.