علت بروز درد پاشنه پا بعد از زایمان چیست؟

 
درد پاشنه پا بعد از زایمان یکی از مشکلات شایعی است که برخی از زنان پس از زایمان تجربه می‌کنند. این درد اگر درمان نشود، ممکن است به صورت مزمن و پایدار شود. به طور کل احساس درد در پاشنه پا می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی باشد، یکی از این عوامل زایمان است. در هنگام بارداری با توجه به بالا رفتن وزن، امکان ایجاد درد در قسمت پاشنه بسیار زیاد است. نکته مهمی که وجود دارد این است که گاهی این درد را بدون استفاده از داروهای شیمیایی و فقط با درمان‌های خانگی از بین می‌برند؛ اما در برخی شرایط نیز ممکن است درد به گونه‌ای باشد که نیاز به مراجعه به دکتر فوق تخصص درد پاشنه باشد. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا علت ایجاد این درد، روش‌های درمانی از بین رفتن درد پاشنه پا بعد از سزارین و... را بررسی کنیم.
 

علت بروز درد پاشنه پا بعد از زایمان چیست؟

 
 

علت درد پاشنه پا بعد از زایمان به طور کلی چیست؟

به طور معمول زنان پس از زایمان طبیعی یا سزارین با عوارض و ناراحتی‌هایی مواجه می‌شوند. برخی از این عوارض به احساس درد در عضلات به ویژه اندام‌های تحتانی مربوط می‌شود. درد پاشنه نیز از جمله این دردها به شمار می‌آید. درد پاشنه پا بعد از زایمان می‌تواند به چند علت رخ دهد. برخی از این علل با گذشت زمان و استراحت و انجام برخی تغییرات در شیوه زندگی بر طرف می‌شود. اما برخی دیگر ممکن است علتی مهم داشته باشد که در اینصورت باید به پزشک متخصص برای درمان‌های ویژه مراجعه کرد. مهم‌ترین علل عبارت‌اند از: 
  • ♦ تغییرات هورمونی: در دوران بارداری، سطح هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون در بدن زنان افزایش می‌یابد. این تغییرات هورمونی می‌تواند باعث تحریک و التهاب مفاصل بعد از زایمان شده و درد را به همراه دارد.
  • ♦ تغییرات وزن: در طول دوران بارداری، وزن بدن زن افزایش می‌یابد و این می‌تواند فشار اضافی بر روی مفاصل ایجاد کند و درد آنها را تسریع کند.
  • ♦ تغییرات در ترکیب کلاژن: در دوران بارداری، تغییراتی در ترکیب کلاژن در بدن رخ می‌دهد که می‌تواند باعث ضعف و نارسایی مفاصل شود و درد را تسریع کند.
  • ♦ فعالیت بدنی نامناسب: فعالیت بدنی نامناسب پس از زایمان می‌تواند باعث فشار اضافی بر روی مفاصل شود و درد را افزایش دهد.
  • ♦ التهاب پلانتار فاشیایتیس: این التهاب در پاشنه پا اتفاق می‌افتد و معمولاً به علت تحمل فشار زیاد بر پاها در دوران بارداری و تغییرات هورمونی رخ می‌دهد.
  • ♦ وزن بیش از حد: وزن اضافی در دوران بارداری می‌تواند فشار بیشتری بر پاشنه پا بعد از زایمان ایجاد کند و درد را قوی‌تر کند.
  • ♦ تغییرات در قوس پا: قوس پا در دوران بارداری ممکن است تغییر کند و باعث ایجاد فشار اضافی بر روی پاشنه پا شود.
 

علت درد پاشنه پا بعد از سزارین

در قسمت قبل علل اصلی و عمده برای ایجاد این درد بیان شد. سزارین نیز نوعی روش زایمان به صورت جراحی بوده که ممکن است عوارضی را به دنبال داشته باشد.
علاوه بر موارد یاد شده مهم‌ترین علل در این مورد عبارت‌اند از: 
  • ♦ تغییرات فیزیکی: عمل جراحی سزارین ممکن است منجر به تغییرات فیزیکی در بدن شما شود که می‌تواند فشار و کشیدگی در بافت‌های پاشنه پا را ایجاد کند. 
  • ♦ استفاده نامناسب از کفش: پس از عمل سزارین، استفاده از کفش‌های نامناسب می‌تواند باعث تنش و درد در پاشنه پا شود.
  • ♦ تغییر در وضعیت اندام‌های تحتانی: در طول عمل جراحی سزارین و بعد از آن، اندام‌های تحتانی ممکن است برای مدت طولانی در وضعیت غیر طبیعی قرار بگیرند، که می‌تواند به فشار اضافی بر روی پاشنه پا منجر شود.
  • ♦ تغییرات در ساختار بدن: سزارین ممکن است منجر به تغییرات ساختاری در بدن شما شود که می‌تواند فشار و تحریک اضافی بر روی مفاصل ایجاد کند و درد را تسریع کند. در صورتی که درد مفاصل پس از زایمان شما شدید و مزمن شد یا باعث محدودیت حرکت می‌شود، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا علت دقیق علت درد پاشنه پا بعد از زایمان تشخیص داده شود و درمان مناسب به شما تجویز شود.
  • ♦ ابتلا به خار پاشنه: با توجه به ایجاد تغییرات در اندام‌های زنان در حین بارداری، به ویژه اضافه وزن، ممکن است فرد به عارضه خار پاشنه دچار شود. این عارضه یکی از علل ایجاد درد در پاشنه پا به شمار می‌آید. 
  • ♦ وجود التهاب در آشیل پا: آسیب در پاشنه آشیل نیز ممکن است سبب ایجاد این درد شود. التهاب یا تاندونیت آشیل به علت‌های مختلفی از جمله اضافه وزن ایجاد می‌شود. 
  • ♦ کم شدن مواد معدنی بدن: در دوران بارداری ممکن است فرد به کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن خود مواجه شود، این کمبودها در بدن سبب ایجاد دردهای عضلانی، مانند درد پاشنه پا شود.
  • ♦ ورم پا: ورم در اندام‌های تحتانی بدن زنان باردار، امری شایع است. اگر این ورم در پا به ویژه در کف پا رخ دهد، سبب ایجاد درد در این ناحیه خواهد شد.
 

روش‌های درمان درد پاشنه پا بعد از زایمان

روش‌های درمانی متنوعی برای درد پاشنه بعد از زایمان وجود دارد. قبل از هر چیز توصیه می‌شود که برای تشخیص دقیق و دریافت درمان مناسب، به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق درد پاشنه پا شناسایی شده و درمان متناسب با وضیعت شما تجویز شود. برخی از این روش‌های درمانی شامل موارد زیر است:
  • ♦ مصرف ویتامین‌ها به ویزه ب5: استفاده از مواد غذایی دارای ویتامین‌های مختلف مانند ب5 به شما در کاهش این نوع درد‌ها کمک می‌کند. شناخت مواد غذایی دارای این ویتامین بسیار اهمیت دارد. آواکادو، تخمه آفتاب گردان، تخم مرغ و ماهی سالمون سرشار از ویتامین ب5 هستند. با استفاده روزانه از این مواد کمبود ویتامین بدن جبران می‌شود و به کاهش درد بسیار کمک می‌کند.
  • ♦ استفاده از مسکن‌ها: می‌توانید در یک دوره از داروهای ضد التهاب و مسکن‌های معمولی استفاده کنید. با توجه به این که درد پاشنه پا بعد از زایمان به دلیل بالا رفتن وزن است، می‌توانید با مصرف مسکن درد را کاهش دهید. 
  • ♦ آتل‌های شبانه: با توجه به این که در هنگام خواب فاسیای کف پا و تاندون آشیل در حالت کشیده قرار می‌گیرد، استفاده از آتل‌های شبانه به شما در کاهش درد کمک می‌کند. این نوع آتل‌ها بر روی ساق و قسمت قدم پا قرار می‌گیرد و می‌توانید در طول خواب به راحتی از آنها استفاده کنید.
  • ♦ استفاده از محلول کورتیکو استروئید: می‌توانید این محلول را روی ناحیه درد بمالید. این محلول کمک می‌کند تا یک جریان الکتریکی برای جذب بیشتر ایجاد شود. بهتر است در این مرحله از روش‌های تزریقی استفاده نکنید. تزریق‌های زیاد باعث ضعیف شدن فاسیای کف پا می‌شود.
  • ♦ در صورت لزوم، استفاده از داروهای ضد التهابی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب یا ضد درد را تجویز کند تا درد و التهاب را کاهش دهد. البته باید مصرف هر یک از این داروها با تجویز پزشک متخصص صورت پذیرد. چرا که مصرف برخی داروها در زمان شیردهی ممنوع بوده و استفاده خودسرانه آنها عوارض مختلفی در پی خواهد داشت.
 

درمان‌های خوراکی برای رفع درد پاشنه پا بعد از زایمان

همیشه درمان‌های گیاهی کمک زیادی به کم شدن التهابات و کاهش درد می‌کنند. در برخی شرایط برای از بین بردن و کم شدن درد پاشنه پا بعد از زایمان نیز می‌توانید از درمان‌های گیاهی استفاده کنید. در زیر به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد: 
  • ♦ استفاده از مریم گلی تأثیر زیادی بر روی کاهش درد دارد.
  • ♦ در رژیم غذایی خود از مواد قلیایی استفاده کنید. 
  • ♦ میوه‌ها و سبزیجات را زیاد مصرف کنید. 
  • ♦ روزانه نصف قاشق غذاخوری آبلیمو را در یک لیوان آب حل کنید و بنوشید.
  • ♦ در وعده‌های غذایی خود مارچوبه را قرار دهید.
  • ♦ اگر در وعده‌های غذایی از سالاد کنار غذا استفاده می‌کنید، حتماً سرکه سیب را به آن اضافه کنید. استفاده از سرکه سیب تأثیر زیادی در درمان درد پاشنه پا دارد.
  • ♦ استفاده از روغن ماهی و دانه خردل نیز بسیار مفید است و درد پاشنه پا را کاهش می‌دهد. 
  • ♦ زردچوبه و فلفل قرمز نیز از ادیوه‌هایی هستند که مصرف آنها برای درمان درد پاشنه پا توصیه می‌شود.
 

سایر درمان‌های خانگی درد پاشنه پا بعد از زایمان

علاوه بر مصرف مواد غذایی پرخاصیت و مفید برای الیام درد عضلات به ویژه درد پاشنه پا بعد از زایمان، راهکارهای خانگی متعددی نیز برای این منظور وجود دارد، که می‌توان از آنها کمک گرفت. از آنجایی که معمولاً برای بانوان شیرده، محدودیت‌هایی در مصرف داروهای شیمیایی وجود دارد، این راهکارها می‌تواند کمک شایانی به زنان در این شرایط کند. برخی از رایج ترین این روش‌ها عبارت‌اند از:
  • ♦ استفاده از کیسه یخ: قرار دادن کیسه یخ در محل درد به کاهش التهاب‌های به وجود آمده کمک می‌کند. یخ را درون یک کیسه بریزید و روی محل درد در پاشنه پا قرار دهید. به دلیل سرمای زیادی که دارد، محل درد را تا حدودی سر می‌کند و باعث می‌شود تا درد کمتری را احساس کنید.
  • ♦ ماساژ پا به کمک یک بطری: برای انجام این کار حدود نصف یک بطری پلاستیکی را از آب پر کرده و در فریزر بگذارید. وقتی که بطری کاملا یخ زد آن را بر روی یک حوله قرار دهید، بطری را روی محل درد به سمت عقب و جلو حرکت دهید. با تکرار کردن این کار به مدت 10 تا 15 دقیقه به کم شدن درد پاشنه پا کمک خواهد کرد.
  • ♦ آب گرم و سرد: یکی از بهترین روش‌ها استفاده از آب سرد و گرم است. برای استفاده از این روش، دو سطل را پر ازآب کنید، یکی آب سرد و دیگری آب گرم. ابتدا پای خود را به مدت 3 دقیقه در آب گرم قرار دهید و بعد 3 دقیقه در آب سرد فرو کنید. معمولاً با تکرار کردن این کار در حدود دو یا سه دقیقه درد تا حدودی کم خواهد شد.
  • ♦ سنگ نمک: یکی از راه‌های مؤثر استفاده از سنگ نمک است. استفاده از این راهکار بسیار آسان است. سه قاشق سنگ نمک را در یک تشت یا وان بریزید و و سپس پاهای خود را ده تا 15 دقیقه در این محلول قرار دهید. انجام روزانه این روش به شما کمک می‌کند تا سراغ داروهای شیمیایی نروید.
  • ♦ ماساژ با روغن: به طور کل ماساژ کف پا برای از بین رفتن‌ای درد بسیار مفید و مؤثر است. ماساژ با روغن به گردش خون شما کمک زیادی می‌کند. در کنار کمک به گردش خون می‌تواند التهاب را نیز کم کند. برخی از روغن‌های گیاهی مانند سیاه دانه، زیتون، رزماری، بابونه کاج، نارگیل در این زمینه مفید هستند. به کار بردن روغن‌ها باعث گرم شدن عضلات شما شده و درد را کم خواهد کرد. ناحیه درد را با استفاده از این نوع روغن‌ها به مدت 2 تا 3 بار در روز ماساژ دهید.
  • ♦ تمرینات تقویتی: به کار بردن حرکات ورزشی تقویتی و کششی باعث افزایش انعطاف پاها شده و به کاهش درد پاشنه پا کمک خواهد کرد. اما قبل از انجام هرگونه تمرین، بهتر است با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی مشورت کنید تا علت درد پاشنه پا بعد از زایمان را بررسی و تمرینی مناسب را تجویز کند.
  • ♦ استراحت و آرامش: استراحت و آرامش به پاها می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. استفاده از وسایلی مانند قرار دادن بالشتکی زیر پا در حین نشستن و خوابیدن می‌تواند فشار روی پاها را کاهش دهد.
  • ♦ عدم انجام فعالیت‌های طولانی: انجام فعالیت‌ها و کارهای سخت و طولانی و همچنین ایستادن زیاد و راه رفتن‌های دراز مدت نیز سبب ایجاد این درد خواهد شد. توصیه می‌شود که پس از زایمان فعالیت‌های زیادی که سبب خستگی و درد مفاصل به ویژه پاها خواهد شد، کنار گذاشته شود.
 

آیا درد پاشنه پا بعد از زایمان خطرناک است؟

درد پاشنه پا معمولاً نشان از وجود مشکلات مربوط به عضلات، ارتباطات عصبی، استخوان‌ها و بافت‌های نرم در پا دارد. اغلب موارد علت درد پاشنه پا بعد از زایمان ناشی از مشکلات مزمن نیستند و معمولاً با استفاده از روش‌های خانگی و درمان‌های تسکینی قابل بهبود هستند. 
با این حال برخی موارد نیاز به مراجعه به پزشک است؛ مثلاً اگر درد پاشنه پا شما شدید و مزمن باشد، باعث محدودیت حرکت و فعالیت‌های روزمره شود، تورم، قرمزی یا گرما در منطقه پاشنه وجود داشته باشد. همچنین اگر از تروما یا آسیب به پا قبل از شروع درد رنج می‌برید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما می‌تواند از روش‌های دقیق‌تری برای پیدا کردن منشاء درد استفاده کرده و برنامه درمانی متناسب با علت درد را تعیین کند.
 

مراجعه به پزشک برای درمان درد پاشنه پا بعد از زایمان

درد پاشنه پا بعد از زایمان عموماً یک مشکل موقت و غیر خطرناک است و به صورت خود به خود تسکین می‌یابد. اما ممکن است با توجه به اینکه این عارضه طولانی مدت شود، علتی جدی تری نیز داشته باشد. در برخی موارد نیاز به مراجعه به پزشک خواهید داشت به ویژه اگر:
  • ♦ درد شدید و مزمن است و با استفاده از روش‌های خانگی بهبود نمی‌یابد. 
  • ♦ درد همراه با علائم دیگری مانند تورم شدید، قرمزی، گرمی یا تغییر رنگ پوست پا است.
  • ♦ درد همراه با تنگی نفس، درد قفسه سینه یا علائم دیگری از نظر قلبی و عروقی است.
  • ♦ درد همراه با تب، خستگی شدید یا علائم سیستمیک دیگر است.
  • ♦ درد از طریق پا به سمت ساق پا، زانو، ران یا سایر مناطق بدن گسترش می‌یابد.
  • ♦ درد باعث محدودیت قابل توجه در حرکت و روزمره شما می‌شود.

در صورتی که هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا علت دقیق درد شما تشخیص داده شود و درمان مناسب صورت گیرد.

 

سخن پایانی

احساس درد پاشنه پا بعد از زایمان به دلیل افزایش وزن در اکثر خانم‌ها طبیعی است. روش‌های درمانی مختلفی برای تسکین و رفع این درد وجود دارد. برای درمان این نوع عارضه، راه‌های خانگی بسیاری وجود دارد که می‌توانید به راحتی انجام دهید. استفاده از روش‌های خانگی برای کم شدن و از بین رفتن درد به شما کمک می‌کند تا مصرف داروهای شیمیایی را کاهش دهید. بعد از زایمان شرایط به شما این اجازه را نمی‌دهد تا برخی از داروهای شیمیایی را استفاده کنید. به این دلیل توصیه می‌شود تا درد پاشنه پا را با روش‌های خانگی و گیاهی از بین ببرید. اگر با استفاده از این روش‌ها همچنان احساس درد داشتید با متخصص مربوطه مشورت کنید.