متخصص ارتوپد ساق پا ؛ تنها مانع برای عفونت استخوان و آسیب عصبی و عروق خونی 

شین اسپلینت یا درد ساق‌های پا، از لبه داخلی استخوان درشت نی آغاز شده و با التهاب بافت‌های اطراف استخوان‌ها و عضلات بروز کرده و با فعالیت‌های فیزیکی شدید چون ورزش ایجاد خواهد شد. متخصص ارتوپد ساق پا که عموماً به عنوان دکتر ارتوپد پا شناخته می‌شود، جهت تشخیص، درمان و توان بخشی به بیمار آسیب‌دیده و ممانعت از بروز مشکلات جدی‌تری چون عفونت استخوان و آسیب عصبی و عروقی نقش کلیدی خواهد داشت.

در صورتی که فرد دچار آسیب و یا دردی جدی در استخوان‌ها گردد، در انجام کوچکترین کارهای روزمره خود نیز دچار مشکل می‌گردد. متخصص پا تمامی افراد در سنین مختلف را با شرایط مختلفی مانند، شکستگی، پارگی، اختلالات و پیچ‌خوردگی‌ عضلات و استخوان‌ها درمان خواهد کرد.

 

 

 

 

متخصص ارتوپد ساق پا و دردهای ناحیه ساق

از دیدگاه متخصص ارتوپد ساق پا ، درد ساق‌ها در اثر شکستگی استخوان ساق‌ها و یا التهاب لایه پریوستئوم (لایه ای همبند که ماهیچه‌ها را به استخوان متصل می‌کند) ایجاد می‌گردد. در حالت کلی اصلی‌ترین علت‌های درد ساق التهاب پریوستئوم، سندروم کمپارتمان، صافی کف پا و شکستگی‌های استخوانی خواهد بود. 

همچنین تحقیقات نشان داده است که درد ساق‌ها در زنان شایع‌تر است که احتمالاً به دلیل تناسب فیزیکی کمتر اندام‌ها، پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و کوچک ‌تر بودن اندازه ماهیچه‌ها در زنان نسبت به مردان باشد. 

 

علت‌های شایع بروز درد ساق‌ها

برخی علل درد پا به حالت قرارگیری بدن و انجام فعالیت‌های ورزشی یا روزمره باز می‌گردد.

 

• ♦  قرارگیری بدن در وضعیت نادرست به هنگام حرکت کردن یکی از علت‌های شایع درد ساق است. نحوه حرکت کردن هر فرد می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. مثلا نحوه دویدن یک دونده، به شکل پاها و استایل بدن در زمان دویدن، قدرت عضلات ناحیه لگن و کمر او بستگی خواهد داشت.

• ♦  انجام ورزش به مدت طولانی در صورتی که با سرعت زیاد نیز همراه باشد، ممکن است سبب ایجاد درد ساق در پای ورزشکاران گردد. طبق یک قاعده عمومی که رعایت کردن آن می‌تواند به جلوگیری از آسیب‌دیدگی بدن کمک کند، تعداد حرکات، شدت و طول مدت تمرین‌‌های ورزشی نباید در هر هفته بیش از 10% هفته قبلی افزایش داشته باشد.

• ♦  تراکم استخوان، استخوان‌های پوک و نرم سریع‌تر دچار شکستگی خواهند شد. در صورتی که شکستگی ناشی از فشار در استخوان ساق رخ دهد که به دلیل وضعیت مکانیکی بدن یا شدت بالای تمرین‌های ورزشی نباشد، ممکن است شکستگی در اثر پایین بودن تراکم استخوان ایجاد شده باشد. پایین بودن تراکم و قدرت استخوان‌‌ها در اثر عوامل ژنتیکی، کمبود کلسیم در بدن و عادت ماهیانه نامنظم ایجاد می‌گردد.

 

درد ساق پا با سندرم فشار بخش میانی ساق شناخته می‌شود و در جلوی ناحیه ساق در قسمت تحتانی ایجاد می‌گردد. این عارضه با ایجاد التهاب در قسمت جلوی ساق که در هنگام فعالیت‌های شدید مانند ورزش‌های اسکواش، تنیس یا بسکتبال تشدید می‌شود. درد در قسمت ساق به دلیل ایجاد فشارهای زیاد روی ناحیه تحتانی ساق و یا فشار روی ماهیچه‌ها و عضلات ساق می‌باشد.

درد ساق ابتدا در هنگام انجام فعالیت‌های فیزیکی، انجام فعالیت‌های ورزشی، دویدن‌های طولانی مدت ایجاد شده و سپس کاهش پیدا کرده و مجدد شروع می‌شود. در بعضی موارد درد استخوان ساق به تدریج به درد شدید تبدیل خواهد شد، طوری که فعالیت‌های فرد با مشکل مواجه می‌شود.

وارد کردن فشار بر روی مچ پا سبب تشدید و پایداری درد خواهد شد. در بعضی از افراد درد حین انجام فعالیت‌های فیزیکی و در برخی دیگر پس از انجام فعالیت‌ها بروز می‌یابد. براساس علت بروز درد، درد می‌تواند در نواحی مختلفی از ساق یا در عضلات ساق ایجاد شود. 

هم چنین علائمی مانند بروز درد در ساق در ناحیه داخلی پایین، درد و ضعف در ناحیه ساق، تورم‌های ملایم و احساس ضعف و بی حسی در پاها با درد ساق مرتبط هستند.

علت اصلی بروز درد ساق پا، ایجاد فشار زیاد به ساق و بافت‌های اتصال استخوان به ماهیچه‌های اطراف می‌باشند. این فشار در اثر عواملی چون دویدن روی سرازیری و سطح نا هموار، دویدن با کفش‌های نامناسب و انجام دادن فعالیت‌های ورزشی با سرعت بالا و توقف‌های ناگهانی ایجاد می‌شود. 

اگر ماهیچه‌ها به دلیل خستگی نتواند فشار وارد شده به ساق را جذب نمایند سبب تشدید درد خواهند شد. باید به این نکته توجه داشت که درد ساق‌ها ممکن است نشانه یک بیماری جدی یا تهدید کننده مانند لخته شدن خون در پا، بیماری شریان محیطی و تنگی نخاع باشد که باید سریعا به متخصص ارتوپد ساق پا در کلینیک های تخصصی مراجعه کرده تا علت درد تشخیص و مورد بررسی قرار گیرد.

 

عواملی که سبب تشدید درد ساق‌ها می‌شوند

طبق نظر متخصص ارتوپد ساق پا برخی فاکتورها در تشدید درد در ساق‌های پا نقش اساسی دارد.

 

• ♦  وضعیت بیومکانیکی غیرطبیعی بدن مانند انحراف خارجی مچ پا و یا پاهای پرانتزی

• ♦  انجام نادرست تمرینات ورزشی و اشتباه در شدت یا تعداد تکرار تمرین‌‌های ورزشی

• ♦  مناسب نبودن محل ورزش مانند دویدن بر روی سطوح ناهموار

• ♦  استفاده از کفش‌های ورزشی نامناسب یا فرسوده در زمان فعالیت‌های بدنی

• ♦  پایین بودن میزان انعطاف‌پذیری، تعادل یا قدرت عضلات در بدن

 

روش‌های درمان دردهای ساق‌ها توسط متخصص ارتوپد ساق‌پا

علت درد در ساق‌ها را می‌توان با توجه به علائم مشخصه آن و بررسی‌های انجام شده پس از معاینات فیزیکی تشخیص داد. 

در صورتی که درد ساق به مرور تشدید و یا در یک نقطه از ناحیه ساق متمرکز گردد، ممکن است در اثر شکستگی ناشی از فشار در استخوان ساق ایجاد شده باشد. این مشکل در افرادی که دارای استخوان‌‌های ضعیف‌‌تری هستند بسیار شایع می‌باشد، در حقیقت متخصص پا پیش از انتخاب روش درمانی ابتدا باید علت بروز درد را تشخیص داده و سپس نسبت به درمان اقدام نماید.

عکس‌ برداری با استفاده از اشعه ایکس شکستگی‌‌های ناشی از فشار را نشان می‌دهد. در برخی موارد ممکن است به طور قطعی متخصص پا تشخیص داده باشد که استخوان دچار شکستگی ناشی از فشار شده اما این شکستگی در عکس مشخص نشود. بنابراین برای تایید قطعی شکستگی ناحیه ساق ناشی از فشار از تصویربرداری ام آر آی استفاده خواهد شد.

به طور مثال در افرادی که دچار سندرم کمپارتمان می‌باشند، عکس‌های اشعه ایکس به طور طبیعی بوده و در تصاویر اسکن استخوان یا ام آر آی هیچ گونه علائمی از شکستگی استخوانی دیده نخواهد شد. تشخیص سندروم کمپارتمان از طریق آزمایش اندازه ‌گیری فشار فرو بردن یک سوزن در عضله در قبل و بعد از ورزش و محاسبه تفاوت این دو وضعیت صورت می‌گیرد.

برای درمان درد در ساق‌های پا با توجه به علت آن که توسط متخصص ارتوپد ساق پا مشخص می‌گردد، از روش‌های مختلفی که در ادامه به آن‌ها اشاره می کنیم استفاده می‌شود.

در مرحله اول در صورت داشتن مشکلات و ناهنجاری‌های بیومکانیکی، متخصص پا به اصلاح این ناهنجاری‌ها می‌پردازد و حرکات کششی خاصی را برای افزایش انعطاف ‌پذیری عضلات تجویز می‌نماید.

ممکن است متخصص ارتوپد ساق پا برای تسکین درد ساق‌های استراحت و پرهیز از دویدن و ورزش‌‌های سخت را برای فرد تجویز نماید.

در طول مدت استراحت ورزشکار می‌تواند در صورتی عدم احساس درد، بعضی از تمرین‌‌های غیرآسیب ‌زا را انجام دهد.

استفاده از کمپرس یخ روی ساق و مصرف داروی استامینوفن سبب تسکین درد در ناحیه ساق‌های پا می‌گردد. اما داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند تاثیر منفی گذاشته و روند بهبود شکستگی‌های ناشی از فشار را به دچار مشکل نمایند.

درد ساق با روش‌‌های لیزر درمانی به خوبی بهبود می‌یابد. بیشتر افرادی که برای درد ناحیه ساق از روش‌‌های لیزرتراپی استفاده می‌کنند، درد به طور کامل یا تقریبا کامل بهبود یافته است.

استفاده از روش مگنت‌ تراپی برای افرادی که از درد ساق‌ها رنج می‌‌برند، بسیار مفید خواهد بود. در این روش از طریق افزایش جریان خون در محل آسیب‌دیده، روند بهبودی تسریع می‌یابد.

روش تزریق پی آر پی (PRP) یک روش جدید است که برای درمان درد ساق مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش قسمتی از خونی که از بدن فرد گرفته می‌شود، در محل آسیب‌ دیدگی تزریق شده که با تحریک سیستم ترمیم طبیعی خود بدن به تسکین درد و رفع آسیب‌ دیدگی کمک خواهد کرد.

در صورتی که درد به هیچیک از این رویکردهای درمانی پاسخ نداد و علت درد مشکلات ساختاری جدی باشد جراح پا از جراحی برای درمان استفاده خواهد کرد.

 

سخن پایانی

درد ساق ممکن است با تورم نیز همراه بوده و برای فرد ناراحت کننده باشد. اما با توجه به علت درد، که توسط متخصص پا تشخیص داده می‌شود، می‌توان از بروز مشکلات جدی پیش گیری کرد. 

در صورت داشتن درد در ساق به هنگام راه رفتن یا دویدن با مراجعه به متخصص پا و تجویز روش‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، این عارضه به سادگی درمان خواهد شد. در صورت داشتن درد شدید و ضعف عضلات در جلوی ساق یا بروز این بیماری در کودکان و در زنان باردار باید سریعا به جراح پا مراجعه نمایید.

 باید به این نکته توجه داشته باشید که با توجه اهمیت علت این درد در صورت مراجعه زود هنگام به کلینیک‌های تخصصی و متخصص ارتوپد ساق پا می‌توان روند درمانی را تسریع بخشیده و از بروز عوارض بعدی این بیماری پیشگیری کرد.