فوق تخصص زانو و لگن در تهران
درد لگن در سقط جنین؛ انقباض شدید ماهیچه‌های لگن و کمر و خروج بافت و خونریزی ناشی از سقط
اگر شما در سه ماهه اول بارداری خود به سر می‌برید، باید بیش از هر زمان دیگر نسبت به علائم و نشانه‌های بدن خود حساس باشید. دردهای لگن در سقط جنین یکی از مهمترین علائم می‌باشد. کمردرد و درد لگن شدید و ناگهانی به خصوص اگر همراه با خونریزی واژینال غیرطبیعی باشد، ممکن است سقط جنین و از دست رفتن حاملگی را هشدار دهد. در ادامه می‌خواهیم در مورد شایع‌ترین علائم همراه دردهای لگن در سقط جنین و علت‌های اصلی درد لگن در سقط جنین صحبت کنیم.
آنچه در این مقاله می خوانید:
علت درد لگن در سقط جنین
تعریف علمی سقط جنین عبارت است از: از دست دادن جنین قبل از 20 هفته اول بارداری. ۱۵ تا ۲۰ درصد بارداری‌ها با سقط جنین تمام می‌شوند. انقباضات شدید و طول کشیده شکم و رحم باعث ایجاد درد لگن و درد پشت و پایین کمر و درد کمر و لگن بعد از سقط میشود. معمولاً درد لگن در سقط جنین همراه با خروج بافت یا لخته خون یا ترشحات خونابه‌ای غیرطبیعی از واژن همراه است.
اگر علائم فوق را دارید؛ احتمالا برای شما از دست رفتن حاملگی در 20 هفته اول بارداری یا سقط جنین مطرح است. در این حالت انقباضات شدید و طول کشیده رحم به قصد دفع محصول حاملگی یا جنین، دردهای لگنی یا درد استخوان لگن بعد از سقط ایجاد میشود. اگر سقط فراموش شده اتفاق بیافتد یا سقط به طریق غیر علمی انجام شده باشد، یا محتوای داخل رحم به علت دستکاری دچار عفونت شده باشد.
دردهای لگنی متعاقب آن به علت وجود عارضه عفونت، می‌تواند هشداردهنده فرآیندها و اتفاق‌های خطرناکی باشد که منجر به گسترش عفونت در خون مادر و حتی مرگ مادر بر اثر سقط جنین شود و بیمار نیازمند مراجعه فوری به فوق تخصص زانو و لگن در تهران خواهد بود.
آیا درد لگن باعث زایمان زودرس میشود؟
کمردرد و لگن درد شدید طول کشیده در زمان حاملگی می‌تواند منجر به زایمان زودرس نیز شود. گفته میشود که اگر چهار انقباض یا بیش از چهار انقباض شکم در هر ساعت وجود دارد و اگر هر انقباض دو ساعت طول می‌کشد؛ حتما و باید فورا به اورژانس مجهز به تجهیزات زایمان مراجعه کنید.
وجود این نوع انقباضات و علائم، اگر قبل از هفته ۳۷بارداری تجربه شود، امکان وقوع زایمان زودرس بسیار است. اصطلاحاً به زایمان قبل از اتمام هفته ۳۷ بارداری، زایمان زودرس گفته میشود که لگن درد یکی از علائم هشداردهنده آن است.
علت ها و علائم درد لگن
مهمترین و شایع‌ترین علت‌های لگن درد در بارداری و درد لگن در سقط جنین عبارتند از:
-
♦ افزایش وزن و افزایش سایز رحم که باعث ایجاد فشار به روی بافت‌های اطراف لگن، تحریک اعصاب اطراف لگن و درد میشود.
-
♦ تغییرات لیگامان‌های لگنی بر اثر هورمون‌های بارداری که نقش مهمی در ایجاد دردهای لگنی شایع در حاملگی دارند.
-
♦ فشار جنین داخل رحم به رشته‌های عصبی مجاور
-
♦ عفونت‌های لگن
-
♦ بارداری‌های خارج رحمی
-
♦ سقط جنین
-
♦ سقط فراموش شده
-
♦ تهدید به سقط
-
♦ سقط عفونی
-
♦ زایمان زودرس
-
♦ عفونت‌های ادراری
-
♦ نکروز یا سیاه شدن سر استخوان ران یا AVN سر استخوان ران در بارداری و درد استخوان لگن بعد از سقط
-
♦ شکستگی‌های نادر ناشی از پوکی استخوان در بارداری
-
♦ پارگی بافت‌های تشکیل‌دهنده لگن
-
♦ ساکروایلئیت التهابی
-
♦ سندرم دم اسب
معمولاً نشانه‌ها و علائمی همراه لگن درد در بارداری وجود دارد که ما در ادامه به شایع‌ترین علائم همراه لگن درد و درد کمر و لگن بعد از سقط اشاره می¬کنیم.
-
♦ انتشار درد به قسمت‌های دیگر از جمله درد شکم، کشاله ران، پشت، کمر و پایین کمر
-
♦ تغییر اجابت مزاج
-
♦ تهوع
-
♦ تب
-
♦ ضعف و بی اشتهایی
-
♦ اسپاسم عضلات
-
♦ ترشحات غیرعادی واژن
-
♦ خروج بافت از واژن
-
♦ ترشحات خونابه¬ای واژن
-
♦ ترشحات بدبو از واژن
توجه کنید که وجود بعضی از علائم همراه، مانند تهوع، تب، بی اشتهایی، خواب آلودگی، ضعف، غش کردن و هرگونه ترشح و خروج مایع از واژن در طی بارداری، اگر همراه با درد لگن است؛ هشداردهنده شرایط پر خطر بوده و الزامی است که فرد مبتلا سریعا به اورژانس رسانده شود تا از دردهای لگن در سقط جنین جلوگیری شود.
درد لگن خطرناک است؟
شل و ضعیف شدن عضلات و لیگامان‌های اطراف رحم، لگن و پایین کمر که در اثر تاثیر هورمون‌های بارداری اتفاق افتاده است، عامل اصلی مسبب لگن درد در بارداری است. درد لگن در بارداری شیوع بالایی دارد. تقریبا تمام زنان در دوره حاملگی دردهای لگنی را تجربه می‌کنند. شایع‌ترین عامل مسبب لگن درد در بارداری تاثیرات هورمون‌های حاملگی به روی عضلات و لیگامان‌های لگن می‌باشد.
این دردها بی خطر هستند و معمولاً بسیار شدید و به همراه علائم هشدار، مانند خونریزی واژینال نیستند، اما دردهای لگنی همراه با یکی از علائم زیر باید جدی و خطرناک تلقی شوند و فورا به صورت اورژانسی باید مادر باردار به بیمارستان منتقل شود زیرا به دلایلی این عارضه ارتباطی با درد لگن در سقط جنین داشته باشد.
این علائم عبارتند از: تب، ضعف و بی حالی، خواب آلودگی غیرعادی، بی اشتهایی، تهوع، درد بسیار شدید و غیرقابل تحمل، خروج بافت از واژن، ترشحات خونابه¬ای یا لخته از واژن و هرگونه خونریزی از واژن حتی لکه بینی، از حال رفتن و غش کردن.
جلوگیری از درد لگن در سقط جنین
با رعایت نکات زیر می‌توانید شدت درد های لگنی در بارداری را کمتر کنید.
-
♦ از اضافه وزن زیاد در حاملگی خودداری کنید.
-
♦ تحرک و پیاده‌روی منظم را در صورت تایید پزشک خود فراموش نکنید.
-
♦ در صورت تایید پزشک از حرکات بی‌ضرر یوگا در بارداری استفاده کنید.
-
♦ از پوشیدن لباس تنگ خودداری کنید.
-
♦ به مدت طولانی در یک پوزیشن نشسته یا خوابیده بدن خود را قرار ندهید.
-
♦ اگر درد لگن همراه با خونریزی یا لکه بینی دارید، فورا برای رسیدن به بیمارستان اقدام نمایید.
-
♦ هنگام استراحت، خوابیدن یا نشستن، طوری بدن خود را قرار دهید که به شکم، کمر و لگن فشار وارد نشود.
-
♦ هنگام نشستن از صندلی استفاده کنید که تشک آن سفت است و حتماً از زیر پایی برای بالا نگه داشتن پاها استفاده کنید.
-
♦ از لم دادن و نشستن طولانی در صندلی های نرم جدا خودداری کنید. استفاده از صندلی با تشک سفت، بعلاوه زیرپایی با ارتفاع مناسب باعث میشود که، کمر شما و ستون فقرات شما راستای نرمال خود را حفظ کنند. توصیه میشود، سطح قرار گرفتن زانو از سطح قرار گرفتن کمر پایین تر باشد تا فشار از روی عضلات کمر و لگن برداشته شود و به نحو موثر از ایجاد درد لگنی پیشگیری شود.
-
♦ رعایت کامل بهداشت. اگر از لباس زیر استفاده می‌کنید، لباس زیر شما باید از الیاف طبیعی، نخی و پنبه‌ای باشد. در طول روز به محض مرطوب شدن لباس زیر، باید لباس زیر خود را تغییر دهید. همیشه لباس زیر را تمیز و خشک نگه دارید. لباس زیر را با صابون شسته و در معرض نور خورشید خشک کنید.
درمان درد لگن بعد از سقط جنین
اگر درد لگن در سقط جنین یا درمان درد لگن بعد از سقط را پشت سر گذاشته‌اید، طبیعی است که لگن درد را تجربه می‌کنید. با خروج جنین و ختم حاملگی با سقط، تمام زنان لگن درد خواهند داشت. این درد طبیعی است، زیرا بدن فشار زیادی را برای خارج کردن جنین متحمل شده است.
اسپاسم واکنشی عضلات بعد از سقط و همچنین ناراحتی ناشی از بازگشت رحم به حالت قبل از بارداری، در ایجاد درد لگن بعد از سقط جنین موثر‌اند.
در 3 الی 5 روز اول درد بعد از سقط، لگن درد و شکم می‌تواند همراه با اسپاسم عضلات و دفع لخته خون باشد و یا کیفیتی مانند درد قاعدگی داشته باشد. در این زمان بهترین درمان درد لگن در سقط جنین و علت درد لگن بعد از سقط جنین به شرح زیر است.
-
♦ مصرف ایبوپروفن؛ توصیه میشود در زیر نظر پزشک، ۸۰۰ میلی‌گرم ایبوپروفن با غذا و یا با شیر هر ۶ و ۸ ساعت مصرف کنید.
-
♦ ماساژ رحم؛ با نوک انگشتان به روی شکم فشار وارد کنید و با نوک انگشتان با حرکات دایره‌ای از ناف تا پایین شکم را ۲۰ دقیقه ماساژ دهید.
-
♦ مایعات گرم مانند چای داغ یا کاکائوی داغ به کاهش و تسکین دردهای لگن در سقط جنین کمک می‌کند.
-
♦ از کمپرس گرم به روی شکم استفاده کنید.
یک نکته بسیار مهم در مورد درد لگن در سقط جنین وجود دارد، اگر بعد از سقط ترشحات چرکی بد بوی واژن به همراه لگن درد دارید، به خصوص اگر سقط جنین به روش غیرطبیعی، توسط افراد غیر ماما و غیر پزشک در محیط غیربهداشتی انجام شده است و دستکاری های ناحیه تناسلی وجود داشته است، احتمال عفونت وجود دارد.
اگر درد لگن بعد از سقط همراه با تب، ضعف، بی اشتهایی، خواب‌آلودگی، عدم پاسخ مسکن، ضعف و غش کردن است؛ فوراً باید برای درمان عفونت ناشی از سقط غیر بهداشتی به بیمارستان مراجعه شود، وگرنه به شدت جان مادر در خطر است.
سخن پایانی
در طول دوره بارداری لگن درد از جمله تجربیات مشترک همه مادران می‌باشد. دردهای لگنی در بارداری، اگر با خونریزی غیرعادی واژینال همراه شوند، می‌توانند هشداری باشند برای سقط جنین در ۲۰ هفته اول بارداری و اگر با انقباضات زیاد، شدید و طول کشیده رحم در اواخر بارداری همراه باشند، می‌توانند منجر به زایمان زودرس شوند.
الزامی است تمام بانوان باردار، علائم هشدار لگن درد در بارداری و درد لگن در سقط جنین را مطالعه کنند و به طور مرتب با پزشک یا ماما جهت ارزیابی علائم خود در تماس باشند.