درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر؛ روشی غیرتهاجمی برای درمان مشکلات نخاعی و کاهش ریسک جراحی
درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر امروزه به کمک پزشکان متخصص به راحتی قابل انجام است. تدابیر درمانی مختلفی برای بهبود وضعیت بیماری و علائم تنگی بخش نخاعی و درمان دیسک کمر وجود دارد. که هر کدام به منظور دستیابی به اهداف مختلفی انجام می شوند. عمل جراحی درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر جزء روش‌های درمانی نوین و کم تهاجم به شمار می رود، که امروزه بسیار رایج است و بسیاری از پزشکان متخصص این روش درمانی را با توجه به شرایط بیمار خود برمی گزینند.
شرایطی که در آن فضای داخل ستون مهره های فرد تنگ شده باشد، با عنوان تنگی بخش نخاعی شناخته می شود. در حالت طبیعی درون ستون مهره ها، رشته های عصبی و نخاع قرار دارند و هنگامی که این فضای محدود تحت فشار قرار بگیرد، بیمار علائم مختلفی را احساس می کند که شدت و نوع علائم به محل آسیب، وضعیت جسمانی بیمار و ... بستگی دارد.
از جمله مهم ترین علائم تنگی بخش نخاعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
♦ احساس درد شدید در گردن و ستون فقرات
♦ بی حس شدن و احساس مورمور شدن اندام های فوقانی و تحتانی
♦ به خواب رفتن و احساس گز گز در انگشتان، ساق و...
♦ احساس ناتوانی و ضعف شدید در دست و بازو
♦ عدم کنترل در دفع ادرار و مدفوع
♦ مشکل در راه رفتن و بی تعادلی در حالت ایستاده و راه رفتن
♦ اسپاسم و احساس گرفتی شدید در ناحیه عمل و پاها
پزشک متخصص بر اساس وضعیت فرد و شرایط او روش های درمانی مختلفی را تجویز می کند که یکی از روش های رایج مورد استفاده، درمان فشار کانال نخاع با لیزر می باشد. این روش درمانی را می توان به عنوان یکی از روش های جایگزین جراحی باز به شمار آورد که از انرژی لیزر استفاده می شود.
انرژی لیزر در این روش درمانی در بهبود علائم و درد اثر مثبت خواهد گذاشت. برخی از مردم آن را به عنوان لیزر درمانی سرد می شناسد. این روش درمانی علاوه بر نقش تسکینی همچنین اثرات مثبتی در روند ترمیم و بازسازی اعصاب آسیب دیده در بیماران مبتلا به تنگی شدن کانال نخاعی دارد.
برای درمان فشار کانال نخاع با لیزر بدون این که بیمار در بیمارستان بستری شود، بدون نیاز به بیهوشی و به صورت سرپایی انجام خواهد شد.
پزشک متخصص دستگاه لیزر را روی پوست ناحیه آسیب دیده قرار می دهد و با روشن کردن دستگاه، انرژی لیزر جذب پوست و بافت های زیرین می شود. لیزر در حقیقت یک پرتو متمرکز از نورهای قابل نفوذ بافت می باشد.
پس از این که این انرژی در بافت ها جذب شد، از طریق فعل و انفعالاتی به یک انرژی شیمیایی تبدیل خواهد شد. این انرژی بیوشیمیایی اثرات مثبتی در افزایش فعالیت سلول های ناحیه هدف دارد و باعث می شود التهابات ناحیه به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند.
با کاهش التهابات ناحیه، درد بیمار هم کاهش پیدا می کند. تعداد جلسات درمان فشار کانال نخاع با لیزر و بازه زمانی که دستگاه لیزر باید روی موضع آسیب دیده، قرار داده شود، بر اساس شرایط فرد در هرکدام از بیماران متفاوت است.
تشخیص این موضوع با پزشک متخصص می باشد. به طور کلی می توان گفت که در شرایط جدی و پیشرفته تر بیماری، تعداد جلسات درمانی و بازه زمانی هر جلسه معمولا طولانی تر خواهد بود.
از جمله مواردی که به عنوان کاربرد عمل درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر شناخته می شود، افزایش جریان خون سمت بافت آسیب دیده می باشد که باعث می شود روند درمان به میزان قابل توجهی بهبود پیدا کند. در حقیقت این افزایش جریان خون منجر به کاهش التهاب، درد و گرفتگی عضلانی پیرامون محلی می شود که دچار تنگی بخشی نخاعی شده است.
با شدت علائم بیماری بسیاری از مبتلایان با اختلالات جدی در روند کار و فعالیت روزمره خود مواجه می شوند و دیگر کاربرد عمل کانال نخاعی با لیزر، کمک به بهبود این شرایط حاد به نحوی است که بیمار مبتلا به تنگی کانال، کمتر دچار عوارض احتمالی ناشی از عمل های جراحی باز شود و سریع تر بتواند به کار و فعالیت عادی خود بازگردد.
در مبتلایان به تنگی بخش نخاعی گاهی شرایط به حدی پیشرفت می کند که باعث می شود فشار بسیار زیادی زیاد به اعصاب نخاعی فرد مبتلا وارد شود و افراد دچار علایم جدی مانند بی حسی در اندام های تحتانی یا کمر شوند. یکی دیگر از کاربردهای مهم عمل کانال کمک به خلاصی یافتن از این علائم جدی در شرایط پیشرفته بیماری است.
همچنین در بعضی از افراد با علائم بسیار پیشرفته عصبی که در آن ها آسیب طناب نخاعی و رشته های عصبی، به صورت جدی وجود دارد، درمان تنگی بخش نخاع با لیزر کفایت نمی کند و پاسخ دهی مناسب را ندارد. در این موارد پزشک معمولاً به سراغ جراحی های کلاسیک و به روش باز می رود.
در بیماران مبتلا به تنگی بخش نخاعی به واسطه فشاری که روی اعصاب ناحیه وارد می شود، علائمی مانند درد، بی حسی و ... دیده می شوند. تدابیر پزشکی مختلفی برای درمان فشار کانال نخاع با لیزر وجود دارد که پزشک متخصص یک یا چند مورد از آن ها را بر می گزیند.
یکی از این روش ها عمل تنگی سیستم نخاعی می باشد. به طور کلی مهم ترین مزیتی که برای عمل تنگی بخش نخاعی می توان ذکر کرد این است که این روش درمانی نسبت به سایر روش ها از ماندگاری بیشتری برخوردار است و در صورتی که از بیماران از سایر روش ها نتیجه نگرفتند به سراغ عمل تنگی سیستم نخاعی می روند.
تکنیک های مختلفی برای جراحی استفاده می شود و مزایای عمل تنگی بخش نخاعی در هر کدام از آن ها متفاوت می باشد. به عنوان مثال عمل تنگی بخش نخاعی با لیزر در مقایسه با اعمال جراحی باز، طول دوره نقاهت کوتاه تری دارند و افراد سریع تر می توانند فعالیت خود را از سر بگیرد.
از دیگر مزایای عمل تنگی بخش نخاعی با لیزر می توان به کم بودن ریسک ابتلا به عفونت موضع عمل اشاره کرد. سایر مزایا به شرح زیر هستند:
♦ انجام فرایند عمل بدون نیاز به استفاده از تیغ و چاقوی جراحی به منظور برش موضع آسیب دیده
♦ انجام پروسه جراحی بدون نیز به بستری طولانی مدت در بیمارستان پس از عمل
♦ کاهش ریسک خونریزی بعد از عمل
♦ تسریع در روند بازسازی اعصاب آسیب دیده، کاهش التهابات و در نهایت رفع علایم و نشانه های بیماری
افرادی که مبتلا به تنگی کانال نخاع هستند غالبا در گردن و کمر خود علائم را حس می کنند. علائم ممکن است شامل بی حسی و احساس درد در قسمت دست و پاها نیز باشد. با گسترش علائم و شدت تنگی بخش نخاعی، افراد برای انجام فعالیت روزمره خود دچار اختلال می شوند و به دلیل باریک شدن فضای درون ستون فقرات فشار زیادی به اعصاب این ناحیه وارد می شود و به تدریج زندگی فرد را مختل خواهد کرد.
مبتلایان به تنگی بخش نخاعی تحت درمان های مختلفی قرار می‌گیرند و با توجه به شدت بیماری و وضعیتشان ممکن است با روش های درمانی مختلفی بهبود پیدا کنند. لیزر یکی از روش‌های نسبتاً جدید درمان تنگی کانال نخاع می باشد و انتخاب زمان انجام لیزر برای درمان تنگی بخش نخاعی به تصمیم و نظر پزشک معالج بستگی دارد.
درمان فشار کانال نخاعی با لیزر در مقایسه با روش های تهاجمی و سنتی مانند جراحی باز عوارض کمتری به همراه دارد و بسیاری از افراد کاندید انجام این روش درمانی کمتر تهاجمی می باشند. زمان انجام لیزر برای درمان تنگی بخش نخاعی عموماً بر اساس شرایط بالینی بیمار تعیین می شود.
با شدت یافتن علائم و پیشرفت بیماری، بسیاری از مبتلایان با احساس فشار روی اندام های خود مواجه می شود که در این زمان به عنوان یکی از کاندیداهای درمان با لیزر خواهند بود. بسیاری از افراد در مراحل پیشرفته بیماری برای انجام فعالیت های روزمره و بسیار ساده مانند پیاده روی نیز دچار مشکل می شوند.
بی توجهی به انتخاب تدابیر درمانی صحیح حتی ممکن است منجر به از دست دادن کامل حس در برخی از مبتلایان به تنگی بخش نخاعی شود. هنگامی که سایر درمان های محافظه کارانه و تدابیر پزشکی موثر واقع نشوند، به نظر می رسد زمان انجام لیزر برای درمان تنگی بخش نخاعی فرا رسیده است.
روش های جراحی تنگی بخش نخاعی از طریق تکنیک های متفاوتی انجام می شوند. اخیرا بسیاری از بیماران از روش های جراحی کمتر تهاجمی مورد درمان قرار می گیرند، با این حال عوارض جراحی تنگی کانال نخاعی همچنان در برخی از بیماران دیده می شوند و از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد.
♦ عفونت موضع جراحی:
بسته به اینکه از چه تکنیک جراحی برای بیمار استفاده شود، این احتمال وجود دارد که برخی از بیماران دچار عفونت در موضع عمل شوند. در حال حاضر احتمال بروز این عفونت ها بسیار کم هست و همچنین بستگی به وضعیت رعایت بهداشت و مراقبت های پس از عمل نیز دارد. عفونت های موضع عمل در در جراحی های باز بیشتر می شود.
♦ ایجاد لخته خونی:
یکی دیگر از عوارض جراحی تنگی کانال نخاعی، ایجاد لخته خونی است. این لخته های خونی عموماً در وریدهای پا ظاهر می شوند و یکی از علل آن آسیب عروقی در طی پروسه جراحی می باشد. لخته معمولاً به خاطر بی حرکتی مطلق در طی دوره نقاهت می باشد و هرچقدر طول مدت این دوره بیشتر باشد، احتمال بروز آن افزایش پیدا می کند.
♦ آسیب دیدن اعصاب نخاعی:
در طی جراحی های باز در صورتی که عمل جراحی توسط متخصصین ماهر و خبره انجام نشود، احتمال آسیب به اعصاب توسط چاقوی جراحی وجود دارد. همچنین از دیگر علل آسیب دیدن اعصاب نخاعی می توان به التهابات عصبی و تاثیر داروی بیهوشی اشاره کرد. بیماران با علائمی مانند احساس گزگز، ضعف در پاها، بی تعادلی و عدم کنترل ادرار و مدفوع مواجه می شوند.
طول مدت دوره نقاهت و بهبودی پس از جراحی تنگی شدن کانال نخاعی در بیماران مختلف با یکدیگر تفاوت هایی دارد و عموما به فاکتورهای نظیر تناسب اندام بیمار و سطوح فعالیتی و تحرک قبل از جراحی مرتبط می باشد.
مراقبتهای بعد از عمل تنگی کانال نخاعی به اندازه خود فرایند عمل در بهبودی و نتیجه نهایی پروسه درمانی موثر است و بیماران باید تمام مواردی را که پزشک متخصص به آن ها می گوید را به دقت رعایت کنند از جمله مراقبتهای بعد از عمل تنگی کانال نخاعی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
♦ رعایت دقیق و اصولی پوزیشن بدنی هنگام فعالیت هایی مانند خوابیدن، نشستن و دراز کشیدن
♦ رعایت دقیق بهداشت و مراقبت از بخیه ها و جای عمل برای جلوگیری از ابتلا به عفونت یا بروز خونریزی
♦ اطلاع از علایم عفونت مانند تب، ترشح چرکی از جای بخیه ها، التهاب ناحیه عمل و... و اطلاع سریع به پزشک متخصص
♦ مصرف منظم داروهای تجویز شده به منظور کنترل درد و اتمام دوره مصرف آنتی بیوتیک ها
♦ پرهیز از انجام کارهای سنگین و فعالیت‌های ورزشی شدید تا پیش از صدور مجوز و تاییدیه از سوی پزشک معالج
♦ شرکت دقیق و منظم در تمام جلسات توانبخشی و فیزیوتراپی
♦ استفاده منظم از بریس یا کمربند طبی بر اساس تجویز و تشخیص پزشک متخصص
♦ داشتن رژیم غذایی سالم شامل انواع میوه و سبزی، املاح معدنی ضروری مانند کلسیم
♦ اجتناب از استعمال هر گونه دخانیات و مواد الکی
♦ انجام جلسات منظم پیاده روی های سبک با نظر پزشک معالج
بیماران مبتلا به تنگی بخش نخاعی دارای علایم مختلفی مانند درد شدید و طاقت فرسا هستند. روش های درمانی مختلفی برای کاهش و بهبود این علایم وجود دارد و تزریق برای تنگی کانال نخاعی یکی از این روش ها است.
تزریق انواع داروهای کورتیکواستروئیدی همراه با دارو های بی حس کننده در کنترل و بهبود علایم این بیماری موثر است. روش های متفاوتی برای تزریق وجود دارد که شامل تزریق ترانس فورامینال و تزریق فضای اپیدورال است.
انجام تزریق برای تنگی کانال نخاعی باعث می شود که میزان تورم و التهاب بافت اطراف موضع کاهش پیدا کند و به این ترتیب باعث می شود فشار از روی اعصاب برداشته شود که منجر به کاهش و بهبود علایم می شود.
قبل از انجام تزریق برای تنگی کانال نخاعی، پزشک متخصص ابتدا از یک داروی بی حسی موضعی استفاده می کند که باعث می شود فرایند تزریق برای بیمار دردناک نباشد، سپس برای مشاهده ساختار ستون فقرات از عکس برداری با ماده حاجب کمک می گیرند.
سوزنی که برای تزریق کانال نخاعی استفاده می شود، بسیار نازک است و به این ترتیب داروی تزریقی کاملاً به بافت های عمقی وارد خواهد شد. برخی از بیماران ممکن است در طی فرآیند تزریق برای تنگی کانال نخاعی دچار اضطراب و استرس شدید شود که در برای جلوگیری از بروز هرگونه مشکل، برای آنان آرامبخش تجویز خواهد شد.
مدت زمانی که طول می کشد تا داروی تزریقی اثرات خود را نشان دهد، در افراد مختلف متفاوت است و بین چند هفته تا چند ماه ممکن است زمان لازم باشد تا بیماران شاهد کاهش علائم و بهبودی بیماری خود باشند.
به طور کلی تعیین دقیق هزینه درمان فشار کانال نخاع با لیزر امکان پذیر نیست و بستگی به فاکتورهای متعددی دارد و بیماران برای اطلاع از این هزینه ها می توانند این موضوع را از پزشک متخصصی که قرار است این روش درمانی را برایشان انجام دهد، جویا شوند.
از جمله فاکتور های تاثیرگذار در هزینه های درمانی این بیماری می توان به دستمزد پزشک متخصص مغز و اعصاب، نوع روش درمانی اتخاذ شده، شدت و وسعت درگیری کانال نخاعی اشاره کرد. هزینه هایی که افراد برای مواردی از قبیل آزمایشات و داروها می پردازند هم جزوه هزینه های جانبی درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر محسوب می شوند.
بیماران در بیمارستان های خصوصی یا دولتی تحت درمان قرار می گیرند که طبیعتا هزینه های درمانی متفاوت خواهد بود. همچنین پزشک جراح مغز و اعصاب از ابزارهای مختلف استفاده می کند که باعث می شود تا هزینه درمان فشار کانال نخاع با لیزر متغیر باشد.
با توجه به اینکه لیزر درمانی جزء روش های درمانی کمتر تهاجمی شناخته می شود و به صورت سرپایی انجام خواهد شد، بیماران در مقایسه با روشی مانند جراحی باز از پرداخت هزینه های جانبی مانند هزینه بستری در بیمارستان برای سپری کردن دوره ریکاوری بعد از عمل باز، معاف باشند.
بسیاری از مبتلایان به تنگی بخش نخاعی در روش های تشخیصی مانند سی تی اسکن و ام آر آی دارای نشانه هایی هستند، که باعث می شود پزشک متخصص به تنگی کانال نخاع شک کند. اما عده کمی هم فاقد نشانه های خاص در روش های تشخیصی مختلف هستند.
پس از ابتلا به بیماری تنگی بخش نخاعی شروع علایم به تدریج است و شدت و ضعف آن در بیماران مختلف یکسان نیست. افراد در صورت مشاهده هریک از علائم تنگی شدن کانال نخاعی باید به سرعت به یک پزشک متخصص مراجعه کنند تا از پیشرفت هرچه بیشتر بیماری پیشرفت کرده و نسبت به درمان تنگی کانال نخاعی با لیزر اقدام نمایند.