"علت کبود شدن ناخن پا چیست؟"؛ بهترین راهکار تشخیص و درمان
علت کبود شدن ناخن پا چیست؟ سیاهی ناخن پا علل مختلفی می‌تواند داشته باشد. از عفونت گرفته تا ضربه و بیماری. تغییر رنگ ناخن پا می‌تواند برای هرکسی از ما اتفاق بیفتد. در اکثر مواقع این مشکل خودبه‌خود حل میشود اما همیشه این‌طور نیست و شاید این تغییر رنگ علت جدی پشتش هست که باید آن را کشف و بررسی کنید.
سوءتغذیه می‌تواند باعث ملانونیشی شود که یک بیماری مربوط به ناخن است. مخصوصاً کمبود پروتئین، ویتامین D یا ویتامین B12 می‌تواند باعث تغییر رنگ ناخن ها شود. علت تغییر رنگ ناخن می‌تواند ضربه یا فرورفتگی ناخن در گوشت باشد. گاهی کبود شدن ناخن های پا بابت مشکل کوچکی ایجاد و خودبه‌خود رفع میشود اما همیشه این‌طور نیست. در این مقاله دکتر متخصص عفونت ناخن پا شما را ابتدا با علت و سپس با نحوة درمان سیاه‌شدن ناخن پا آشنا میکند.
آنچه در ادامه میخوانید:
در شرایط عادی ناخن‌های بدن سفیدرنگ هستند، اما این رنگ به دلایل مختلفی مانند ضربه، افتادن جسم سنگین، تنگ بودن کفش و بیماری می‌تواند تغییر کند. برخی از این کبودیها باگذشت زمان از بین می‌روند، اما در صورت تداوم کبودی باید به پزشک مراجعه کنید. کبودی‌هایی که بدون هیچ ضربه‌ای ایجاد می‌شوند، نشانه ابتلا به بیماری‌های خطرناک هستند.
سیانوز در اثر نرسیدن اکسیژن به بافت زیر ناخن رخ می‌دهد که در پوست و لب‌ها نیز دیده میشود. کبودی یا سیانوز ناخن‌های پا در اثر بیماری‌های متفاوتی مانند اختلالات تنفسی، قلبی و نارسایی‌های عروقی رخ می‌دهد. نارسایی‌های تنفسی مانند آسم، پنومونی، آمبولی ریوی و COPD موجب کاهش اکسیژن اشباع هموگلوبین در خون می‌شوند.
بیماری قلبی با اختلال در کارکرد قلب و جریان خون ناکافی به ناخن‌ها موجب کبودی و سیانوز آن‌ها میشود. سندروم مادرزادی ایزن منگر فشارخون را به طور غیرطبیعی افزایش می‌دهد، در نتیجه جریان خون در اندام‌های تحتانی مانند ناخن‌ها کاهش می‌یابد. در برخی موارد کمبود اکسیژن به دلیل تغییر در ساختار هموگلوبین خون رخ می‌دهد. در بیماری مادرزادی مت هموگلوبین، نوعی هموگلوبین خون با همین نام وجود دارد که توانایی رهایی اکسیژن در بافت را ندارد. قرارگیری در معرض مواد شیمیایی، برخی داروهای آنتی‌بیوتیک و داروهای بی‌حسی، ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
برای پاسخ به سؤال علت کبود شدن ناخن پا چیست، باید به فعالیت‌های روزانه خود دقت کنید. تحت‌فشار قرارگرفتن پاها ممکن است موجب کبودی ناخن شود. بروز بیماری‌های زمینه‌ای و ارثی یکی دیگر از دلایل کبودی ناخن‌ها تلقی میشود. در ادامه با برخی از دلایل کبودی ناخن‌های پا آشنا می‌شویم.
تروما
پوشیدن کفش مناسب برای فعالیت‌های روزمره و پیاده‌روی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا وضعیت صحیح پا تاثیر زیادی بر روی سلامتی می‌گذارد. فشار و ضربه ناگهانی به ناخن‌های پا، ممکن است منجر به خون‌مردگی و کبودی بافت زیر ناخن شود. پوشیدن کفش مناسب و نیمه‌باز از کبودی ناخن‌ها جلوگیری میکند.
ملانوم
ملانوم خطرناک‌ترین سرطان پوستی است که خطر ابتلا به آن با تابش مستقیم نور خورشید رابطه مستقیم دارد. در ملانوما لخته‌های خونی و تغییر در رنگ‌دانه‌های پوستی در نقاط مختلف بدن از جمله زیر ناخن‌ها مشاهده میشود. این سرطان آهسته و بدون هیچ علائم دیگری بروز میکند، در نتیجه تشخیص قطعی آن در مراحل اولیه دشوار است.
بیماری‌های زمینه‌ای
ظاهرشدن خطوط سیاه‌رنگ، برآمدگی و شکاف در ناخن‌های پا موضوع خطرناکی است؛ زیرا می‌تواند پیش‌آگهی بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، اختلال تیروئیدی، بیماری‌های قلبی و کلیوی تلقی شود.
عفونت
یکی از رایج‌ترین دلایل کبودی ناخن‌های پا، رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها در زیر ناخن است. قارچ‌ها معمولاً به رنگ سفید و زرد هستند، اما در صورت تجمع سیاه‌رنگ جلوه می‌کنند. زیر ناخن‌های پا به دلیل قرارگیری در شرایط مرطوب و آلوده، محیط مناسبی برای رشد و تکثیر عفونت‌ها محسوب میشود.
رژیم غذایی
کمبود برخی از مواد مغذی و ویتامین‌ها در بدن، منجر به کبودی ناخن‌های پا میشود. از طرفی مصرف برخی داروها بر روی رنگ ناخن‌ها تاثیر می‌گذارند. برای مثال سموم نقره کلوئیدی که برای درمان HIV و سل کاربرد دارد، موجب کبودی رنگ ناخن‌های پا میشود.
تغییر رنگ پوست
کبودی رنگ ناخن در برخی موارد ناشی از تغییر رنگ پوستی است و ربطی به بیماری خاص ندارد. در موارد تغییر رنگ پوست، کبودی به‌صورت متقارن ظاهر میشود. برای مثال هر دو انگشت شست پا کبود رنگ هستند.
یکی از متداول‌ترین پاسخ‌های موجود برای سؤال علت سیاهی ناخن‌های پا چیست، درگیری فرد با دیابت است. این بیماری زمینه‌ای منجر به سیاه‌شدن پا میشود و در آغاز روند خود، نوک انگشتان و زیر ناخن را درگیر میکند. البته با کنترل دیابت توسط انسولین و روش‌های دیگر، می‌توان این مشکل را حل کرد. این عارضه در دیابت نوع ۲ رایج است؛ زیرا سیستم عصبی و عروقی در این افراد احتمال آسیب بالایی دارند.
نادیده‌گرفتن سیاهی ناخن‌های پا منجر به گسترش سیاهی به سایر ناخن‌ها و در ادامه تمامی قسمت‌های پا میشود. علاوه بر کنترل دیابت، راه‌های دیگری برای جلوگیری از تغییر رنگ ناخن‌های پا وجود دارد. برای مثال استفاده از کفش مناسب، اهمیت به نظافت پاها و کوتاه‌نکردن ناخن‌های پا از ته، کمک زیادی به جلوگیری از کبودی پاها میکند.
رعایت برخی نکات در فعالیت‌های روزانه و رژیم غذایی خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را به طور معناداری کاهش می‌دهد. اغلب افراد مبتلا به این نوع دیابت مشکل اضافه‌وزن دارند؛ بنابراین با سبک زندگی درست و حفظ وزن ایده‌آل، می‌توانید از بروز آن جلوگیری کنید. جایگزینی نوشیدنی‌های قندی مانند نوشابه و آب‌میوه‌های مصنوعی با آب، یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین راه‌های کاهش خطر دیابت نوع ۲ است.
درصورتی‌که بدون دلیل اولیه ناخن شست پای شما به سمت کبودی می‌رود، باید به پزشک مراجعه کنید. این موضوع در افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است. کبودی‌هایی که به دلیل رشد و تکثیر قارچ‌ها ایجاد می‌شوند، معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارند و داروهای ضدقارچ آن‌ها را برطرف می‌کنند. کبودی ناخن در اثر عوامل طبیعی مانند ضربه و فشار کفش، نیازی به مراجعه به پزشک ندارد و باگذشت زمان و حذف عامل کبودی برطرف میشود.
متخصصان پوست با انجام معاینه‌های پوستی و بررسی سابقه بیماری فرد، دلیل کبودی ناخن را تعیین می‌کنند. تشخیص دقیق‌تر با انجام آزمایش خون و بررسی کامل کبودی از نظر زمان آغاز و روند گسترش آن انجام میشود. سرطان ملانوما باعث کبودی بستر ناخن میشود که علائم بالینی زیادی ندارد و برای تشخیص آن حتماً باید به متخصص پوست مراجعه کنید. پیگیری به‌موقع از گسترش کبودی و آسیب‌های جدی‌تر مانند کبودی کل اندام تحتانی جلوگیری میکند.
پزشک کبودی ناخن شست پا را در برخی مواقع ناشی از سیانوز تشخیص می‌دهد. سیانوز با علائم دیگری مانند چماقی شدن انگشتان، بیانگر مشکلات قلبی ریوی است. سنجش مقدار گاز اکسیژن خون شریانی ABG با آزمایش خون، کمک زیادی به تشخیص سیانوز میکند. همچنین پایین‌بودن سطح اکسیژن خون در اندازه‌گیری پالس اکسی‌متر، بیانگر احتمال وجود سیانوز است.
علت سیاهی ناخن‌های پا چیست؟ جواب این سؤال به تعیین روش درمان کبودی ناخن کمک زیادی میکند. بنابراین روش درمانی، به علت بروز کبودی بستگی دارد. در مواردی که ضربه یا سقوط جسم سنگین منجر به کبودی شده است، پزشک با ایجاد سوراخ در ناخن، خون‌مردگی زیر آن را تخلیه میکند. در موارد دیگر که قارچ‌ها و عفونت مسبب کبودی هستند، مصرف پماد و قرص آنتی‌بیوتیک عفونت را از بین می‌برد.
اگر پزشک معالج دلیل کبودی ناخن شست پا را در فعالیت‌های روزمره مانند استفاده از کفش نامناسب تشخیص دهد، تغییر کفش و کاهش فشار از روی پاها را تجویز میکند. کبودی‌های ناشی از بیماری‌های زمینه‌ای، با کنترل بیماری مورد نظر رفع می‌شوند. برای مثال در دیابت با تجویز داروهای مناسب و تغییر رژیم غذایی، می‌توانید از کبودی ناخن شست پا جلوگیری کنید.
در مواردی که آسیب و درد کبودی به‌قدری نیست که شما را اذیت کند، می‌توانید از درمان‌های خانگی و روش‌های سنتی برای درمان استفاده کنید. در کبودی‌های جزئی ناشی از عفونت، می‌توانید پماد آنتی‌بیوتیک را بدون نسخه پزشک از داروخانه‌ها بخرید. اما اگر بهبودی حاصل نشد، باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
تمامی کبودی‌های ناخن شست پا نیاز به درمان دارویی ندارند و با رشد ناخن از بین می‌روند. البته اگر کبودی باگذشت زمان از بین نرفت، برای اطمینان از علت آن به پزشک مراجعه کنید. کبودی‌های ناشی از ضربه و فشار در مواردی به‌راحتی توسط درمان‌های خانگی و بدون هزینه زیادی برطرف می‌شوند. در ادامه برخی از این درمان‌های خانگی را بررسی می‌کنیم.
روغن‌های گیاهی
روغن‌های گیاهی باخاصیت ضدالتهابی خود کبودی و التهاب ناخن را کاهش می‌دهند. استفاده از روغن نعناع برای کاهش درد و تورم ناخن شست پا کاربرد زیادی دارد. سایر روغن‌های گیاهی مانند روغن بابونه، اسطوخودوس و اکالیپتوس خاصیت درمانی خوبی از خود نشان می‌دهند. با استفاده از روش‌های متنوعی می‌توانید از روغن‌ها استفاده کنید. چند قطره روغن را با آب گرم مخلوط کنید و پاهای خود را درون آن بگذارید. همچنین می‌توانید چند قطره روغن را روی پارچه گرم بریزید و آن را بر روی ناخن خود قرار دهید.
زردچوبه
زردچوبه یکی از قدیمی‌ترین داروهای گیاهی باخاصیت ضدالتهابی و ضدمیکروبی است. این گیاه برای کبودی‌های ناشی از عفونت قارچی و باکتریایی اثر دهی بالایی دارد. برای استفاده از زردچوبه، بهتر است آن را با مقدار کافی آب مخلوط کنید تا خمیری نرم حاصل شود. در مرحله بعد خمیر را اطراف ناخن قرار دهید و به کمک دستمال تمیز آن را ببندید.
آلو ورا
آلو ورا گیاهی است که در درمان ناهنجاری‌های پوستی و کبودی ناخن به کار می‌رود. ژل آلو ورا را از برگ آن جدا کنید یا به‌صورت آماده از عطاری‌ها بخرید. ژل را به‌صورت دوره‌ای و طی چند روز به اطراف ناخن بزنید.
آب گرم و نمک
نمک با افزایش جریان خون درد و التهاب بافتی را از بین می‌برد. چند قاشق نمک دریایی یا معمولی را در مقداری آب گرم بریزید و هم بزنید. پس از اینکه محلول یک‌دست حاصل شد، پای خود را درون آب بگذارید. برای نتیجه‌گیری بهتر، سعی کنید این کار را چند بار در روز انجام دهید.
استفاده از یخ
کمپرس سرد با کاهش جریان خون بافتی،ورم و التهاب را کاهش می‌دهد. مقداری یخ را در کیسه پلاستیکی بگذارید و آن را درون حوله‌ای قرار دهید، تا سرما به‌صورت ناگهانی به پا وارد نشود. بهتر است پا را در سطحی بالاتر از قلب قرار دهید و کمپرس یخ را بر روی ناخن بگذارید. با این کار ورم کاهش می‌یابد و انعقاد خون برطرف میشود. این روند را بافاصله ۲ تا ۳ ساعت و هر بار حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه تکرار کنید.
برخی از کبودی‌های ناخن شست پا نیازی به درمان و توجه خاصی ندارند و با مرور زمان برطرف می‌شوند. اما کبودی‌های ناشی از عوامل خطرناک نیاز به بررسی و درمان فوری دارند. خطرات احتمالی در ارتباط با روند صعودی کبودی ناخن به علت بروز آن بستگی دارد. برای مثال اگر عفونت‌های قارچی و باکتریایی به‌موقع درمان نشوند، آلودگی به سایر قسمت‌های پا نیز منتشر میشود. همچنین عفونت‌های میکروبی میتوانند آسیب‌های خطرناکی به ناخن و انگشت پا وارد کنند.
چگونگی وضعیت پا، تاثیر زیادی بر روی سلامتی سایر قسمت‌های بدن دارد. ملانوم که یکی از خطرناک‌ترین سرطان‌های پوستی است، با تشخیص به‌موقع می‌توان روند پیشرفت آن را کاهش داد. تغییر رنگ پوست در اثر ملانوم، با خون‌مردگی ناشی از ضربه در برخی کبودیها اشتباه گرفته میشود. کبودی‌های که بدون پیش‌آگهی قبلی ظاهر می‌شوند، از حساسیت بالایی برخوردار هستند. این کبودیها ممکن است پیش‌آگهی بروز بیماری‌های زمینه‌ای تلقی شوند که تشخیص به‌موقع آن‌ها، می‌تواند روند درمان را بهبود بخشد.
کبود شدن ناخن پا در بارداری به دلیل تغییر سطح هورمونی در بدن مادران طبیعی است. برهم‌خوردن تعادل هورمون‌ها در دوره بارداری، ناخن‌ها را آسیب‌پذیر میکند. تغییراتی مانند نرم‌شدن، پوسته‌پوسته شدن و ایجاد لکه‌های سیاه بر روی ناخن شایع است. با رعایت رژیم تغذیه مناسب تا حدودی می‌توان از این مشکل جلوگیری کرد. کبودی ناخن شست پا در برخی شرایط از اهمیت زیادی برخوردار است و نادیده‌گرفتن آن منجر به آسیب‌های جدی میشود؛ با مشاهده علائم این عارضه به پزشک مراجعه کنید تا از علت بیماری مطلع شوید.
در برخی موارد مانند ضربه‌های ناگهانی نمی‌توانید از بروز آسیب جلوگیری کنید. اما رعایت برخی نکات مانند توجه به نظافت پاها و استفاده از کفش‌های طبی برای فعالیت‌های روزمره احتمال تغییر رنگ ناخن شست پا را کاهش می‌دهد. در ادامه برخی از این نکات را به طور خلاصه بیان می‌کنیم.
از تابش مستقیم نور خورشید به پاها جلوگیری کنید و در صورت لزوم کرم ضدآفتاب بزنید.
کفش‌های طبی و راحت را برای فعالیت‌های روزانه انتخاب کنید تا کم‌ترین فشار به پاها وارد شود.
تاحدامکان بدون جوراب یا پاپوش از کفش استفاده نکنید؛ زیرا تعریق پاها را افزایش می‌دهد.
ناخن‌های پا را کوتاه کنید تا شرایط برای رشد و تکثیر میکروب‌ها فراهم نشود.
کفش با سایز مناسب انتخاب کنید تا قسمت جلویی کفش به نوک انگشتان فشار وارد نکند.
در حین کارهای پرخطر از کفش استفاده کنید، تا از پاها در برابر سقوط اجسام سنگین محافظت کنید.
در استخر و حمام‌های عمومی از پاپوش‌های شخصی استفاده کنید.
به مدت طولانی پاها را در کفش قرار ندهید و از کفش‌های باقابلیت جریان هوا استفاده کنید.
بیماری‌های زمینه‌ای مانند اختلال تیروئیدی و دیابت را کنترل کنید.
به‌صورت مرتب استحمام کنید تا میکروب‌ها در فضای بین انگشتان پا رشد نکنند.
سخن پایانی
علت کبود شدن ناخن پا چیست؟ کبودی ناخن شست پا موضوعی ناخوشایند و دردناک است که در اثر عوامل متفاوتی رخ می‌دهد. موارد متعددی مانند ضربه، بیماری‌های زمینه‌ای، کفش نامناسب و عفونت‌های قارچی این وضعیت را ایجاد می‌کنند. کبودی‌های اتفاقی و بدون دلیل قبلی، میتوانند پیش‌آگهی خطرناکی برای سلامتی تلقی شوند و به درمان‌های تخصصی نیاز دارند.
اگر به دلیل ضربه و یا قارچ دچار کبود شدن ناخن های پا شده‌اید، جای نگرانی نیست. درصورتی‌که مراقبت‌های لازم را در پیش بگیرید، دیگر این مشکل برای شما تکرار نمی شود. سعی کنید از کفش مناسب و اندازه پای خود استفاده کنید، کفش‌های تنگ یا کفش‌هایی که پای شما در آن‌ها احساس راحتی ندارد، میتوانند آسیب جدی به ناخن شست پای شما وارد کنند.
برای دانستن این که علت سیاهی ناخن‌های پا چیست، باید به یک مرکز درمانی تخصصی مراجعه کنید. درمان کبودی ناخن شست پا به دلیل بروز این عارضه وابسته است. کلینیک درمانی ما یکی از بهترین مراکز درمانی در زمینه تشخیص و درمان کبودی ناخن شست پاها است که خدمات درمانی باکیفیت را همراه با کادر مجرب به شما سلامت‌جویان عزیز ارائه می‌دهد.