برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد تا مشکلی به‌وجود نیاید؟
از جمله بیماری‌های مزمنی که ممکن است اغلب افراد مخصوصا سالمندان را درگیر کند پوکی استخوان است که در صورت بروز، فرد احساس ضعف در راه رفتن، دردهای استخوانی و یا شکستگی استخوان خواهد شد که در صورت بروز و در همان مراحل ابتدایی بهتر است مراجعه به پزشک را جزو اولویت خود قرار داد. سوالی که ممکن است در ذهن شما مخاطبان عزیز ایجاد شده باشد این است که برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد؟ ما در این مقاله مفصلا به شرح این موضوع خواهیم پرداخت و به شما خواهیم گفت برای پوکی استخوان پیش چه دکتری باید رفت تا پروسه درمانی آغاز شود.
آنچه در این مقاله می خوانید:
دلیل پوکی استخوان چیست و برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد؟
شاید برایتان سوال شده باشد که اصلا چرا باید دلیل بیماری پوکی استخوان را بدانیم و این مسئله چقدر اهمیت دارد؟ قبل از این‌که به شما بگوییم برای پوکی استخوان چه دکتری باید رفت، بهتر است با دلایل پوکی استخوان آشنا شوید تا بتوانید این بیماری را به‌طور کامل کنترل نمایید چرا که در صورت عدم درمان ممکن است دچار شکستگی استخوان، احساس دردهای عضلانی و استخوانی کنید و یا حتی در حرکت کردن نیز دچار مشکل شوید. به گفته پزشکان پوکی استخوان از سنین پایین آغاز شده و در سنین بزرگسالی خود را نشان می‌دهد بنابراین تفاوتی ندارد در چه سنی هستید، اگر علائمی از پوکی استخوان در شما پدیدار شد، بهتر است مراجعه به پزشک را جدی بگیرید.
یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث بیماری‌های مربوط به پوکی استخوان می‌شود، کمبود کلسیم است. کمبود کلسیم معمولا با مصرف برخی لبنیات و مواد غذایی جبران می‌شود و معمولا افرادی که از غذاهای بدون کلسیم استفاده می‌کنند بیشتر دچار پوکی استخوان می‌شوند.
در برخی افراد دیده شده با مصرف انواع غذاهای دارای کلسیم، فرد دچار پوکی استخوان می‌شود که معمولا به‌خاطر عدم جذب کلسیم توسط بدن است. جهت کنترل و حفظ سلامت استخوان‌ها، تنها وجود کلسیم کافی نیست بلکه ویتامین (د) نیز از جمله ویتامین‌های مهمی است که از ضعف استخوان‌ها و پوکی آن‌ها جلوگیری خواهد کرد.
پوکی استخوان به عوامل دیگری نیز وابسته است از جمله عوامل ژنتیکی و سابقه بیماری پوکی استخوان در خانواده، برخی فعالیت‌های بدنی، سن، مصرف برخی داروها، بروز برخی بیماری‌های استخوانی، نارسایی کلیه بروز بیماری‌هایی همچون هیپرتیروئیدیسم و یا آرتریت روماتوئید نیز عاملان اصلی بروز پوکی استخوان در میان زنان و مردان هستند.
به جز تمامی این‌ها، پوکی استخوان به هورمون‌ها نیز مربوط می‌شود. زمانی که تداخلی در ترشح هورمون استروژن و یا تستوسترون وجود داشته باشد، احتمال پوکی استخوان افزایش پیدا خواهد کرد و مهم است که از همان ابتدای مراحل بیماری پوکی استخوان از روش‌های پیشگیرانه استفاده شود.
حال متخصصین ارتوپد، متخصص تغذیه و پزشک فیزیوتراپیست از جمله پزشکانی هستند که در صورت بروز پوکی استخوان می‌بایست به آن‌ها مراجعه کرد. زمانی که شما نزد پزشک داخلی و یا خانواده برای درمان پوکی استخوان می‌روید، با توجه به علائم و علت بیماری ممکن است به پزشک دیگر ارجاع داده شود. همراه ما باشید تا اطلاعات کاملی از پوکی استخوان را در اختیارتان قرار دهیم و به شما بگوییم برای جلوگیری از بروز پوکی استخوان باید چه اقداماتی انجام دهید. به جز این، شما در این مطلب با داروهای مخصوص پوکی استخوان، تغذیه مناسب برای جلوگیری از پوکی استخوان، روش‌های تشخیصی این بیماری و عوارض عدم درمان پوکی استخوان نیز آشنایی کاملی پیدا خواهید کرد.
اطلاعات کلی درباره پوکی استخوان و علائم آن
همان‌گونه که از نام بیماری نیز مشخص است، پوکی استخوان به مشکلات داخلی استخوان مربوط می‌شود که گاهی برخی از افراد به آن دچار می‌شوند علی‌الخصوص افراد بالای ۵۰ سال. کسانی که دچار پوکی استخوان در نواحی مختلف بدن خود شده‌اند، تجربه شکستگی استخوان بیشتری در قیاس با افراد عادی داشته و یا عضلات آن‌ها انعطاف‌پذیری خود را از دست خواهد داد. پ
مبتلایان به پوکی استخوان در ناحیه پا، دست، گردن، کمر و لگن احساس درد و ناراحتی و یا ضعف خواهند داشت که بهتر است در همان مراحل اولیه، به پزشک ارتوپد مراجعه کرده تا برخی داروها جهت کنترل پوکی استخوان به بیمار تجویز گردد.
جهت تشخیص بیماری‌های مربوط به پوکی استخوان از روش‌هایی همچون اندازه‌گیری میزان چگالی استخوان استفاده می‌شود. برای این کار از روش‌های تشخیصی دیگری نیز استفاده خواهد شد که ایکس ری یکی از آن‌هاست. داروهایی همچون بیسفوسفونات‌ها معمولا برای مبتلایان به پوکی استخوان تجویز شده که در کنار آن پزشک توصیه به مصرف غذاهای دارای ویتامین گروه دی و کلسیم خواهد کرد. برای آن‌که در معرض خطر بروز پوکی استخوان قرار نگیرید بهتر است مصرف سیگار و الکل را کنار گذاشته و سبک زندگی سالمی را در پیش گرفته و از غذاهای سالم مصرف کنید.
اگرچه علائم بروز پوکی استخوان در میان افراد یکسان نیست، اما برخی از نشانه‌های این بیماری به صورت مشترک در میان افراد مختلف دیده می‌شود که شامل ضعیف شدن استخوان‌ها و شکستگی مکرر آن، احساس درد در بخش انحنای مفاصل، کاهش قدرت عضلانی، تغییرات پوستی و یا حتی مشکلات گوارشی شود که در صورت مشاهده هر یک از آن‌ها باید به پزشکان متخصص در این حوزه مراجعه کرد. لازم به ذکر است به جز تمامی موارد ذکر شده در رابطه با علائم پوکی استخوان، در برخی موارد این بیماری باعث نارسایی کلیه شده و حتی مشکلات لثه یا تغییر رنگ دندان‌ها را نیز شاهد خواهیم بود.
برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد و چه اشخاصی دچار این مشکل می‌شوند؟
اغلب بیماران از ما سوال می‌پرسند که برای پوکی استخوان به کدام دکتر مراجعه کنیم که در پاسخ باید گفت همه چیز وابسته به نشانه‌های اولیه بیماری در افراد دارد. معمولا برای مشکلات جزئی استخوان‌ها و مفاصل ابتدا فرد می‌تواند به پزشک خانواده و یا داخلی مراجعه کرده و پروسه درمانی را طی کند و یا در صورت نیاز و مشکل پوکی استخوان، به پزشکان متخصص در این حوزه ارجاع داده شود. پزشکان با روش‌های آزمایشی و تشخیصی می‌توانند اطلاعات جامعی از پوکی استخوان به دست آورده و درمان مناسبی برای آن در نظر بگیرند.
سوال دیگری که از جانب بیماران پرسیده می‌شود این است که چه کسانی بیشتر دچار مشکل پوکی استخوان می‌شوند؟ قبل از پاسخ به این سوال باید بگوییم زمانی که جمعیت سلول‌ها در استخوان به حداقل ممکن می‌رسد، تغییراتی در روند ساخت استخوان‌ها را شاهد خواهیم بود که در صورت عدم درمان و ادامه‌دار بودن این مشکل، افراد دچار ضعف و مشکلات جدی استخوانی می‌شوند.
زنان بعد از یائسگی به‌خاطر تغییر در سطح هورمون‌های استروژن، بیشتر از سایرین دچار پوکی استخوان خواهند شد. همین‌طور کسانی که سابقه پوکی استخوان در میان اعضای خانواده خود دارند نیز ممکن است مبتلا به پوکی استخوان شوند.
به جز تمامی موارد ذکر شده، کسانی که تغذیه مناسبی ندارند و به‌جای استفاده از غذاهای دارای کلسیم و ویتامین دی، از غذاهای ناسالم استفاده می‌کنند نیز در معرض خطر پوکی استخوان هستند. تجربه نشان داده، افرادی با فعالیت بدنی کم، کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند، مبتلایان به بیماری روده، کلیه و دیابت، بیماران تیروئیدی، کسانی که به هر دلیلی از داروهای کورتیکواستروئیدها مصرف می‌کنند، افراد مسن و بالای ۵۰ سال سن بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند و از هم‌اکنون باید اقدامات پیشگیرانه را به‌طور جدی دنبال کنند.
برای جلوگیری از پوکی استخوان چه راه‌کارهایی پیشنهاد شده است؟
پیشگیری کردن برای جلوگیری از ایجاد بیماری‌های مرتبط با استخوان از جمله پوکی استخوان همیشه بهترین گزینه درمانی خواهد بود مخصوصا اگر در خانواده خود یکی از اعضا قبلا دچار پوکی استخوان شده باشد. با تضعیف ساختار استخوان‌های مختلف بدن، مشکلاتی جدی در افراد ایجاد خواهد شد و به همین خاطر اگر سابقه خانوادگی ابتلا به پوکی استخوان دارید و یا جزو افراد سالمند هستید، بهتر است راه‌کارهایی که در ادامه برای جلوگیری از پوکی استخوان به آن اشاره می‌شود را جدی بگیرید.
جهت جلوگیری از پوکی استخوان باید چه کارهایی بکنیم؟
-
♦ غذاهایی با کلسیم بالا مصرف کنید: از آن‌جایی که یکی از دلایل اصلی بروز پوکی استخوان کمبود کلسیم است، شما باید سعی کنید از انواع فرآورده‌های لبنی، سبزیجات، حبوبات و انواع غذاهایی که کلسیم بالایی دارند استفاده کنید. بسیاری از افراد با وجود این‌که غذاهایی با کلسیم زیاد مصرف می‌کنند، باز هم دچار پوکی استخوان می‌شوند و این به‌خاطر عدم جذب کلسیم در بدن است که به‌خاطر بیماری‌های مختلف رخ می‌دهد.
-
♦ مصرف غذاهایی که ویتامین دی دارند: پوکی استخوان تنها یکی از بیماری‌هایی است که به‌خاطر کمبود ویتامین گروه دی رخ می‌دهد و اگر شما احساس می‌کنید که پوکی استخوان به‌خاطر نبود و یا کمبود این ویتامین است، سعی کنید روزانه برای مدتی بدن خود را در معرض نور خورشید قرار دهید، غذاهایی با ویتامین دی مصرف کرده و یا از داروهای ویتامین دی تحت نظر پزشک مصرف کنید.
-
♦ ورزش منظم را در برنامه‌های روزانه بگنجانید: یکی از علت‌های بروز پوکی استخوان، نداشتن فعالیت بدنی کافی است. شما باید سعی کنید در طول روز ورزش‌هایی همچون شنا، پیاده‌روی و یا برخی تمرینات فیزیوتراپی را انجام داده تا چگالی استخوان‌ها افزایش پیدا کند.
-
♦ الکل و سیگار مصرف نکنید: سیگار و الکل مضرات زیادی برای سلامتی افراد دارند که یکی از آن‌ها پوکی استخوان است. تجربه نشان داده کسانی که از مشروبات الکلی و یا سیگار مصرف می‌کنند، کلسیم در بدنشان جذب نشده و این باعث پوکی استخوان و مشکلات بعدی خواهد شد.
-
♦ بررسی عوامل خطر و بیماری‌های ایجاد کننده پوکی استخوان: برخی از بیماری‌ها از عاملین اصلی بروز پوکی استخوان هستند که در صورت بروز باید کنترل و یا درمان شوند. زنان پس از دوران یائسگی، افراد مبتلا به دیابت، افراد مبتلا به مشکلات تیروئیدی و کسانی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند.
همان‌طور که گفته شد، اگر جزو کسانی هستید که از بیماری خاصی رنج می‌برید، بهتر است در پی درمان آن جهت جلوگیری از بروز پوکی استخوان باشید. به جز موارد ذکر شده، مبتلایان به بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های هموفیلی، آرتریت روماتوئید و… همگی موجب بروز پوکی استخوان شده و بهتر است که درمان شوند.
در کنار تمامی روش‌های جلوگیری کننده از پوکی استخوان، شما باید سعی کنید از مصرف غذاهایی ناسالم خودداری کرده و در عوض غذاهایی مانند شیر، ماست، دوغ، تخم مرغ، ماهی و سبزیجات مصرف کنید تا احتمال بروز پوکی استخوان به حداقل برسد.
برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد و چه دارویی باید مصرف کرد؟
داروهایی که برای پوکی استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل داروهای پیشگیری کننده و درمان کننده این بیماری هستند که باید تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار گیرند. برای آن‌که در آینده دچار بیماری پوکی استخوان نشوید بهترین کار این است که به جز کلسیم و ویتامین دی، از مکمل‌های مغذی نیز استفاده نمایید و در صورت لزوم و چنانچه پزشک ارتوپد داروهای خاصی را تجویز کرده، در زمان مشخص از آن‌ها استفاده نمایید. برای پوکی استخوان چه داروهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
-
♦ فسفونات‌ها: این نمونه قرص‌ها از رایج‌ترین داروهایی هستند که در زمان پوکی استخوان و برای جلوگیری از تحلیل تراکم استخوانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. داروهای فسفونات‌ها جهت جلوگیری از شکستن استخوان ناشی از پوکی استخوان نیز مفید بوده که معمولا از روزی یک عدد تا هفته‌ای یک عدد با مشورت پزشک باید مصرف شود.
-
♦ داروهای هورمونی: نوع دیگری از داروهایی که برای پوکی استخوان و جلوگیری از بروز آن مفید هستند داروهای هورمونی می‌باشند. زنان بعد از دوره یائسگی و به‌خاطر کم شدن سطح هورمون استروژن و پروژسترون دچار پوکی استخوان و در موارد شدید شکستگی استخوان خواهند شد که برای جلوگیری از این کار داروهای هورمونی گزینه عالی به حساب می‌آیند که باید با تجویز پزشک مورد استفاده قرار گیرند.
-
♦ قرص‌های کلسیم یا ویتامین D: این دو نوع دارو هم برای پیشگیری و هم درمان پوکی استخوان مورد استفاده قرار گرفته که برای مدتی مشخص باید مورد استفاده قرار بگیرند. معمولا یکی از عوامل عدم جذب کلسیم، کمبود ویتامین د است که با مصرف داروها قابل درمان می‌باشد.
-
♦ دنوزوماب: این نوع داروها حتما باید با تجویز پزشکی استفاده شوند و معمولا زمانی مصرف می‌شوند که فسفونات‌ها اثرات مثبتی نداشته باشند. زمانی که بیماری پوکی استخوان در حالت شدیدی قرار گرفته و احتمال شکستگی استخوان وجود داشته باشد پزشکان داروی دنوزوماب را با درهای مختلف تجویز خواهند کرد.
-
♦ روموسوزوماب: از دیگر داروهای جدیدی که برای درمان پوکی استخوان مخصوصا پس از یائسگی استفاده می‌شود روموسوزوماب است که به صورت تزریقی نیز در دسترس بیماران قرار گرفته و باید با تجویز پزشک مورد استفاده قرار گیرد.
در کل متداول‌ترین داروها برای پوکی استخوان فسفونات‌ها هستند، نمونه‌های کم خطر این دارو نیز ریزیدرونات‌ها هستند که هنگام پوکی استخوان می‌توان مورد استفاده قرار داد. داروهایی نظیر رکلاست، بونیوا، اکتونل، فوزاماکس و ریزیدرونات‌ها از جمله داروهایی هستند که تراکم استخوانی را افزایش می‌دهند و برای پیشگیری از پوکی استخوان می‌توانند گزینه عالی به حساب بیایند.
برخی از افراد این سوال را از ما می‌پرسند مه اگر داروهای مخصوص پوکی استخوان مصرف نشوند چه اتفاقی می‌افتد که در پاسخ باید گفت در چنین شرایطی احتمال شکستگی استخوان و مشکلات جدی دیگر دور از انتظار نیست.
تغذیه مناسب چقدر به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند؟
بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات مربوط به پوکی استخوان و یا حتی درمان آن داشتن تغذیه کافی و غنی از انواع ویتامین‌هاست. برخی از غذاها به استخوان سازی و افزایش تراکم استخوان کمک خواهند کرد که پیش از بروز پوکی استخوان، در هنگام بروز پوکی استخوان و یا بعد از درمان و جهت جلوگیری از بروز مجدد آن باید مورد استفاده قرار گیرند. در کل غذاهایی که سرشار از کلسیم، انواع ویتامین‌ها از جمله ویتامین د، فسفر، آهن و منیزیم هستند گزینه عالی برای درمان پوکی استخوان به شمار می‌روند.
به جز محصولات لبنی که شامل شیر، ماست، پنیر و دوغ می‌شود و جزو گزینه‌های اصلی برای افزایش کلسیم بدن باید مورد استفاده قرار گیرد، سبزیجاتی همچون کلم، اسفناج و جعفری نیز دارای کلسیم هستند که هم برای تقویت استخوان و هم درمان پوکی استخوان می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند. اگر می‌خواهید در آینده دچار دردهای استخوانی، شکستگی و یا پوکی استخوان نشوید، بهترین کار این است که از مصرف غذاهای فست فودی و پرچرب خودداری نمایید و در عوض غذاهای حاوی کلسیم و همین‌طور تخم مرغ، برنج، ماهی و گوشت را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
به‌طور کلی تغذیه مناسب برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان شامل سه نوع تغذیه می‌باشد. غذاهای که منبع غنی کلسیم هستند، غذاهایی که منبع غنی از ویتامین‌های ضروری بدن از جمله ویتامین د هستند و در نهایت غذاهایی غنی از پروتئین.
در صورت داشتن تغذیه سالم، رشد و سلامت استخوان‌ها حفظ خواهد شد و احتمال بروز پوکی استخوان و یا شکستگی استخوان به‌خاطر پوکی آن کاهش پیدا می‌کند. اگر قادر به مصرف برخی از غذاهای مفید برای استخوان‌ها نیستید، بهتر است با پزشکان تغذیه صحبتی در این باره داشته باشید.
برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد پزشک ارتوپد یا پزشک تغذیه؟
درباره این‌که برای پوکی استخوان به چه پزشکی باید مراجعه کنیم باید گفت معمولا ابتدا شما باید در صورت بروز مشکل فوری و جدی، به پزشک اورژانس مراجعه کنید اما اگر مشکل پوکی استخوان شما در حالت حاد قرار ندارد، بهتر است ابتدا به پزشک ارتوپد مراجعه کرده تا وضعیت بررسی شود. اگر مشکل پوکی استخوان از تغذیه باشد، احتمال آن ما پزشک ارتوپد شما را به پزشک تغذیه ارجاع دهد زیاد است. معمولا برای مشکلات استخوانی بهترین اقدام این است که در اسرع وقت نزد متخصصین ارتوپد رفته تا وضعیت بررسی شود.
افرادی که در ابتدا علائم بیماری استخوان در آن‌ها مشاهده می‌شود که شامل درد در بخش‌هایی از استخوان‌های بدن، احساس ضعف، عدم توانایی در راه رفتن است، آگاهی از پوکی استخوان ندارند و به‌همین خاطر با مراجعه به پزشک عمومی، متخصص مورد نظر بررسی‌های کلی و آزمایش‌های تشخیصی را انجام خواهد داد و در صورتی که مشکل استخوانی در شرایط خفیف باشد و یا ارتباطی به پوکی استخوان نداشته باشد، داروهای خاص و دستورالعمل‌هایی را به بیمار ارائه می‌دهد اما اگر علائم به‌وجود آمده به‌خاطر پوکی استخوان باشد، به پزشک ارتوپد و یا تغذیه ارجاع می‌شود.
پیشگیری از پوکی استخوان در افرادی با سنین بالا
افرادی با سنین بالا نسبت به افراد جوان‌تر بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند زیرا استخوان‌های آن‌ها تحلیل رفته است و ضعیف شده است. اگر شما خودتان جزو افراد مسن هستید و یا در خانواده خود افراد مسن دارید، بهتر است مراقبت‌های لازم را از هم‌اکنون برای پیشگیری از پوکی استخوان انجام دهید که شامل مصرف انواع غذاهای حاوی کلسیم، مصرف ویتامین‌های مختلف از جمله ویتامین د، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب، انجام ورزش‌های مناسب همچون بدمينتون جهت افزایش استحکام استخوان‌ها و مواردی از این قبیل است.
افراد مسن هرگز نباید سیگار، دخانیات و الکل مصرف کنند؛ زیرا جذب کلسیم در این افراد بسیار پایین خواهد آمد. برخی از افراد مسن عادت به مصرف قهوه دارند که گاهی موجب تشدید علائم پوکی استخوان خواهد شد و بهتر است پرهیز شود.
شاید این سوال در ذهن برخی مخاطبین به‌وجود آمده باشد که منظور از افرادی با سنین بالا جهت کنترل بیماری پوکی استخوان چه افرادی است؟ که در پاسخ باید گفت گرده‌های سنی بالاتر از ۵۰ سال جزو کسانی هستند که همیشه باید دستورالعمل‌های لازم را برای کاهش احتمال ابتلا به پوکی استخوان رعایت کنند.
برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد آیا مراجعه به فیزیوتراپیست کافی است؟
اگر برای شما نیز سوال شده که برای پوکی استخوان به چه پزشکی مراجعه کنیم و آیا مراجعه به پزشک فیزیوتراپیست کافی است؟ باید گفت خیر شما نباید با مشاهده علائم بیماری پوکی استخوان به پزشک فیزیوتراپیست مراجعه کنید؛ زیرا قبل از همه باید اقدامات تشخیصی را تحت نظر متخصصین ارتوپد انجام دهید. تفاوتی ندارد بیماری پوکی استخوان شما در چه مرحله‌ای قرار دارد در هر حال شما باید با مشاهده علائم هرچند جزئی نزد پزشکان ارتوپد بروید.
پزشک و متخصص فیزیوتراپی برای درمان بیماری‌های پوکی استخوان قادر به ارائه تمرینات ورزشی است که به تنهایی کافی نیست بلکه ابتدا باید درمان‌های اصلی در این زمینه به‌کار گرفته شود و پس از آن، تمرینات فیزیوتراپی را نیز انجام داد. کسانی که به پزشک ارتوپد مراجعه می‌کنند، پس از بررسی‌های لازم و آغاز روند درمان اصلی، ممکن است پزشک توصیه به انجام برخی ورزش‌ها کند و شما اگر آگاهی کاملی درباره چگونگی انجام ورزش‌ها و یا نوع آن‌ها ندارید، بهترین کار صحبت با پزشکان ارتوپد است.
چند نمونه از انواع داروهای گیاهی رایج در درمان پوکی استخوان
کنترل بیماری پوکی استخوان معمولا با استفاده از داروهای شیمیایی که پیش‌تر نیز به آن پرداخته شد انجام می‌گیرد، اما برخی از افراد با توجه به شرایط خاص و یا بیماری که دارند قادر به مصرف داروهای شیمیایی نیستند که باید از روش‌های سنتی و یا گیاهی استفاده کنند.
افرادی که کلسیم در بدنشان جذب نمی‌شود و این به‌خاطر کمبود ویتامین د است، باید قرص‌های ویتامین د مصرف کنند و در شرایطی که نمی‌توانند از این دارو برای جبران این ویتامین استفاده نمایند، باید در معرض نور آفتاب قرار بگیرند.
اگر بخواهیم چند نمونه از داروهای گیاهی رایج برای درمان پوکی استخوان را بیان کنیم، می‌توانیم گیاهانی همچون زرشک، زنجبیل و شیرین بیان را نام ببریم که برخی از آن‌ها در افزایش تولید کلاژن و بهبودی کلی مورد استفاده قرار گرفته و برخی نیز برای کاهش التهابات مفید و موثر واقع شده‌اند. گیاهانی همچون شیرین بیان دارای اسید فولیک و همچنین فلاوونوئیدها می‌باشد و به‌خاطر همین در جذب کلسیم و کاهش تخریب استخوان می‌تواند بهترین گزینه به حساب بیاید.
به جز سه گیاه رایج ذکر شده که باید برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان مصرف شود، گیاهان دیگری نیز در این زمینه وجود دارند که توسط پزشکان طب سنتی تجویز خواهد شد.
برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد پزشکان داخلی یا خانواده؟
در رابطه با این که برای پوکی استخوان به کدام دکتر مراجعه کنیم و آیا پزشکان داخلی و یا پزشک خانواده می‌توانند در این زمینه ما را راهنمایی کنند باید گفت معمولا افراد در هنگام بروز علائم اولیه و ابتدایی بیماری‌ها و مشکلات استخوان به پزشک خانواده مراجعه کرده که گاهی توصیه به انجام آزمایش خون و یا آزمایش‌های تصویربرداری می‌کند. در صورتی که علائم به‌وجود آمده به پوکی استخوان و یا سایر مشکلات عضلانی مرتبط شود، بیمار به متخصص ارتوپد ارجاع خواهد شد.
پزشک داخلی برای درمان تمامی بیماری‌های داخلی و تجویز برخی از داروها انتخاب خوبی است اما زمانی که مشکل استخوانی فراتر از یک بیماری ساده باشد، این‌جاست که تنها متخصص مربوط به آن حوزه می‌تواند روش درمانی مناسبی را برای کنترل و درمان بیماری ارائه کند. چنانچه مشکل پوکی استخوان از تغذیه باشد و یا نیاز به انجام برخی تمرینات ورزشی برای بهبود وضعیت بیمار باشد، متخصص ارتوپد بیمار را به پزشکان تغذیه و یا فیزیوتراپیست ارجاع خواهد داد تا ادامه درمان به خوبی طی شود.
روش‌های تشخیصی برای پوکی استخوان که توسط پزشکان صورت می‌گیرد.
مراحل تشخیصی هر بیماری امری بسیار حائز اهمیت است و بیماری پوکی استخوان نیز از این قاعده مستثنی نیست. معمولا برخی از بیماری‌های داخلی تنها با معاینه فیزیکی قابل تشخیص بوده، اما در پوکی استخوان قضیه متفاوت است و بدون استفاده از روش‌های تشخیصی هرگز نمی‌توان تشخیص درستی از مشکل به‌وجود آمده داشت به همین خاطر در صورتی که علائم مراجعه کننده در وضعیت متوسط و با حاد باشد، از او خواسته می‌شود که آزمایش‌های لازم و مورد نیاز را انجام دهد.
سنجش چگالی استخوان با دستگاه‌های مختلفی صورت می‌پذیرد که یکی از این دستگاه‌ها DEXA نام دارد. در واقع این دستگاه می‌تواند با تابش پرتوهای خاص، تصویری از چگالی استخوان را در اختیار پزشک قرار دهد.
به جز این، پزشکان از روش آزمایش خون نیز در پوکی استخوان و برای تشخیص میزان کلسیم، هورمون‌های جنسی، ویتامین‌های مختلف بدن استفاده می‌کنند. البته لازم به ذکر است که تشخیص میزان کلسیم گاهی از طریق آزمایش ادرار انجام خواهد گرفت. پزشکان متخصص در مواردی از آزمایش‌های خاص استخوانی برای اندازه‌گیری پروتئین‌ها نیز استفاده می‌کنند تا اطلاعات جامعی از بیماری به دست بیاورند.
از کجا باید فهمید که بدن توانایی جذب کلسیم ندارد؟
قبل از این‌که بخواهیم به شما بگوییم از کجا باید فهمید که بدن توانایی کافی در جذب کلسیم ندارد باید گفت مشکلاتی همچون کمبود ویتامین د باعث می‌شود که کلسیم جذب بدن نشود. البته همه چیز تنها به این یک مورد خلاصه نمی‌شود بلکه بیماری‌های کلیوی نیز موجب جذب نشدن کلسیم در بدن و ایجاد مشکلات جدی که یکی از آن‌ها پوکی استخوان است می‌شوند.
برای جذب کلسیم در بدن نیاز به هورمون‌های خاصی است که با نام هورمون کلسیتونین و پاراتورمون شناخته می‌شود. در صورتی که این دو هورمون به هر علتی دچار نقص شوند، جذب کلسیم در بدن دچار اختلال شده و بیماری‌های استخوانی به‌وجود می‌آید. به جز تمامی این موارد، عدم جذب کلسیم توسط بدن به‌خاطر مصرف برخی از داروها نیز می‌باشد که شامل داروهای تیروئید، سرطان و… است.
جهت تشخیص عدم توانایی بدن در جذب کلسیم، پزشکان از روش‌های تشخیصی مختلفی همچون آزمایش خون و ادرار استفاده می‌کنند که در صورت عدم جذب، معمولا مکمل‌های کلسیم تجویز شده و یا از بیمار خواسته می‌شود که تغذیه خود را تغییر دهد.
کسانی که مشکل جذب کلسیم و پوکی استخوان دارند بهتر است از مصرف غذاهای پرنمک و چرب خودداری کرده و در طول روز از انواع لبنیات، ماهی و سبزی استفاده کرده تا کلسیم مورد نیاز بدنشان تامین شود. جهت تست و بررسی میزان جذب کلسیم بهتر است به پزشک ارتوپد مراجعه کنید تا مراحل تشخیصی انجام شده و بهترین روش درمانی آغاز شود.
عدم درمان بیماری‌های مرتبط با پوکی استخوان چه عوارضی به دنبال خواهد داشت؟
گروه‌هایی که دچار بیماری پوکی استخوان و یا مشکلاتی در جذب کلسیم هستند، اما هیچ اقدام درمانی برای جلوگیری از این کار انجام نمی‌دهند، دچار عوارضی خواهند شد که گاهی بسیار خطرناک است. همان‌طور که اشاره کاملی به این موضوع شد، افرادی با سنین بالا باید بیشتر از سایرین به مراقبت‌های لازم در این زمینه توجه کرده و سعی کنند هرچه سریع‌تر روند درمانی را آغاز نمایند.
در کل کسانی که هیچ اقدام مناسبی برای کنترل و درمان پوکی استخوان انجام نمی‌دهند، کیفیت زندگی آن‌ها کاهش پیدا می‌کند و دیگر نمی‌توانند مثل سابق حتی امور عادی خود را انجام دهند. عوارض عدم درمان پوکی استخوان شامل شکستگی استخوان است و این مهم‌ترین عارضه‌ای است ما متأسفانه برای برخی از افراد رخ می‌دهد.
زمانی که تراکم داخلی استخوان کاهش پیدا کند، استخوان‌ها بسیار ضعیف شده و ممکن است دچار شکستگی شوند. عوارض دیگری همچون کاهش نیروی عضلانی از جمله مواردی است که برای افراد مبتلا به پوکی استخوان و یا کسانی که به دنبال درمان این بیماری نیستند رخ می‌دهد.
به جز همه این‌ها، اختلال در تعادل، کاهش قدرت عضلانی، دردهای استخوانی شدید، نارسایی قلبی، مشکلات تنفسی و سرطان استخوان از جمله عوارض جدی دیگری هستند که در صورت عدم توجه و درمان پوکی استخوان ممکن است رخ دهد.
سخن پایانی
در این مبحث هدف ما پاسخ به یک سوال بود و آن هم این‌که برای پوکی استخوان به چه دکتری باید مراجعه کرد؟ اگر بخواهیم به‌طور خلاصه به این سوال پاسخ دهیم باید بگوییم پزشکان ارتوپد که تجربه بالایی دارند، بهترین انتخاب برای مراجعه هستند. چنانچه مشکلات استخوانی خفیف دارید، می‌توانید ابتدا به پزشک خانواده و یا داخلی مراجعه کنید و اگر مشکلات و علائم جدی استخوانی دارید، بهتر است مستقیم نزد متخصصین ارتوپد بروید.
متخصصین ارتوپد در ابتدا باید طی یک یا چند جلسه با بیمار صحبت کرده و علائم دقیق بیماری را مورد بررسی قرار دهند و یا در صورت لزوم از آزمایش‌های تشخیصی برای پوکی استخوان استفاده کنند. در این بخش از مطالب به شما گفته شد که دلیل پوکی استخوان چیست، به جز این شما با اطلاعات کلی درباره پوکی استخوان و علائم آن، افرادی که بیشتر از سایرین دچار پوکی استخوان می‌شوند، راه‌کارهای برای جلوگیری از پوکی استخوان، داروهای مخصوص پوکی استخوان، تغذیه مناسب جهت تقویت استخوان‌ها، پیشگیری از پوکی استخوان در افرادی با سنین بالا، پوکی استخوان و پزشک فیزیوتراپیست، چند نمونه از انواع داروهای گیاهی موثر و رایج در درمان پوکی استخوان، روش‌های تشخیصی برای پوکی استخوان که توسط پزشکان صورت می‌گیرد، عدم توانایی بدن در جذب کلسیم آشنا شدید.
به جز تمامی این‌ها، در این مطلب گفته شد که عدم درمان بیماری‌های مرتبط با پوکی استخوان چه عوارضی به دنبال خواهد داشت و چرا باید در صورت بروز پوکی استخوان اقدامات درمانی را جدی بگیریم.