علت سیاه شدن ناخن پا در دیابت و نحوه درمان قطعی این عارضه!
سیاه شدن ناخن پا در دیابت ناشی از اختلال‌های عملکردی است. نارسایی‌های گردش خون و سیستم عصبی در افراد دیابتی، آسیب پذیری پاها در برابر آلودگی را افزایش می‌دهد. این مشکل در حالت‌های شدید دردناک و غیرقابل تحمل می‌شود. این عارضه، راه‌های درمان متفاوتی مانند جراحی، لیزر و دارو درمانی دارد. البته با رعایت نکات پیشگیری کننده، تا حد زیادی از بروز این عارضه جلوگیری کنید. اگر مشکل قند خون و سیاهی ناخن پا دارید، توصیه می‌کنیم به دکتر متخصص عفونت ناخن پا مراجعه کنید زیرا عدم درمان این عارضه عواقب جدی‌تری به دنبال دارد در نهایت تا پایان این مطالب همراه ما باشید تا با نحوه درمان و مراقبت‌های آن آشنا شوید.
فهرست مطالب
فرآیند تغییر رنگ ناخن پا در ناهنجاری قند خون
سیاه شدن ناخن پای دیابتی یکی از عوارض شایع بیماری مرض قندی است، که با کنترل بیماری و رسیدگی به بهداشت پاها برطرف می‌شود. تغییر رنگ ناخن در افراد دیابتی به صورت تدریجی رخ می‌دهد، به طوری که در ابتدا یک خط قرمز رنگ بر روی ناخن می‌افتد، این خط با گذشت زمان به رنگ سیاه تغییر می‌کند و رفته رفته کل ناخن را در بر می‌گیرد. وجود زخم در نزدیکی ناخن پا از دیگر نشانه‌های قند خون است. این زخم‌ها ترشحات چرکی تیره رنگ از خود تولید می‌کنند.
سیاه شدن ناخن در اثر عوامل متعددی رخ می‌دهد و قند خون یکی از آن‌ها است؛ به عبارتی هر سیاهی ناخن پیش آگهی دیابت نیست، اما در صورت سیاه شدن ناخن باید وجود نارسایی انسولینی را تشخیص دهید. اغلب افرادی که قند خون نوع ۲ دارند، سیاهی ناخن در آن‌ها دیده می‌شود. این موضوع به دلیل اختلال گردش خون یا عصبی است.
قارچ در پای افراد دیابتی، رنگ ناخن‌ها را تیره می‌کند. قارچ‌ها قابلیت تکثیر دارند و در صورت عدم درمان به سایر نقاط پا سرایت می‌کنند. بنابراین تغییر رنگ ناخن منجر به سیاه شدن کل پا می‌شود؛ در صورتی که سابقه زخم دیابتی در پاهای خود دارید به این عارضه اهمیت دهید.
دلایل ناخن‌های تیره شده پا در بیماری مزمن قند
بررسی دلایل سیاه شدن ناخن پا در افراد دیابتی، ثابت می‌کند این اتفاق به دلیل ناهنجاری‌های مختلف در سایر قسمت‌های بدن رخ می‌دهد. در ادامه برخی از دلایل ناخن پای سیاه را بیان می‌کنیم.
این مشکل با افزایش چگالی و قطر ناخن‌ها همراه است. افزایش قطر ناخن، پا را بد شکل می‌کند و باید توسط پزشک درمان شود. عدم درمان منجر به فرو رفتن ناخن در بستر خود می‌شود و مشکلات عفونی را ایجاد می‌کند.
این وضعیت به دلیل عدم درمان سیاهی ناخن پا ایجاد می‌شود. عوامل دیگری مانند کوتاه کردن نادرست منجر به این اتفاق می‌شود. ناخن‌ها را پس از کوتاه کردن با سوهان صاف کنید.
عواملی متعددی مانند عفونت قارچی موجب تغییر رنگ ناخن به کبودی می‌شوند. تجمع عفونت در زیر ناخن، شکننده شدن آن را در پی دارد. در افراد دیابتی برای جلوگیری از فعالیت قارچ‌ها، داروی ترینافین تجویز می‌شود.
این مشکل با دردناک شدن انتهای دو طرف ناخن همراه است. برای جلوگیری از پیشرفت این مشکل، نظافت شیارهای دو طرف ناخن را رعایت کنید.
این وضعیت معمولا به دلیل ضربه رخ می‌دهد که خون در زیر ناخن تجمع می‌کند. وجود خون مردگی موجب تغییر رنگ ناخن به قرمزی یا کبودی می‌شود. پزشک توسط دریل و ساکشن، خون زیر ناخن را تخلیه می‌کند.
علائم تغییرات رنگ ناخن
در جریان بیماری قندی خون، سیستم عصبی بدن دچار آسیب دیدگی می‌شود. این آسیب در برخی شرایط دردناک است و حس درد یا لمس شما را ضعیف می‌کند. با از بین رفتن حس درد در پاها، شما متوجه آسیب دیدن پاهای خود نمی‌شوید. برای مثال تنگ بودن کفش یا وجود جسم خارجی در کفش را احساس نمی‌کنید. ایجاد زخم و تاول در پا و عدم درمان و رسیدگی به آن، منجر به سیاهی و عفونت در ناخن پا می‌شود. بنابراین افراد دیابتی باید به طور مکرر سلامت پای خود را چک کنند.
در افراد دیابتی اعصاب مربوط به ترشح چربی و رطوبت به درستی کار نمی‌کنند؛ همین موضوع باعث خشکی و ترک برداشتن پوست می‌شود. در صورتی که به بیماری قندی مزمن مبتلا هستید، برای حفظ رطوبت و چربی انگشتان پا مقداری پارافین جامد یا کرم پوست به پاهای خود بزنید. توجه کنید که فضای بین انگشتان را چرب نکنید، زیرا رطوبت بالا در این قسمت منجر به عفونت می‌شود.
در برخی موارد سیاه شدن ناخن پا در اختلال انسولین اختلال در عملکرد دستگاه گردش خون را نشان می‌دهد. در اثر دیابت، خون رسانی به انگشتان پا کاهش می‌یابد؛ در این حالت دستگاه ایمنی در پنجه پا ضعیف عمل می‌کند. بهترین راه برای افزایش گردش خون در پاها، ورزش کردن و استفاده از کفش مناسب است.
عوارض تیره شدن ناخن پا در اختلال انسولین
عوارض ناشی از سیاه شدن ناخن پا به علت بروز آن بستگی دارد و درمان دیر هنگام منجر به آسیب‌های جدی‌تر می‌شود. در افراد با میزان قند خون نرمال، سیاهی‌های ناشی از ضربه و کفش نامناسب نگران کننده نیست؛ زیرا با حذف عامل محرک نشانه‌های سیاه شدن ناخن پا برطرف می‌شوند. در افراد دیابتی سیاه شدن ناخن پا از حساسیت بالایی برخوردار است. این افراد آسیب پذیری بالایی در ناحیه پا دارند؛ بنابراین مستعد ایجاد زخم و عفونت هستند.
افراد دیابتی به دلیل مشکلات گردش خون در اندام تحتانی، توانایی پایینی جهت ترمیم بافتی و مقابله با آلودگی‌های میکروبی دارند. در نتیجه تغییر رنگ جزئی در ناخن این افراد نقش مهمی در ایجاد آلودگی قارچی و عفونی دارد. همچنین عدم درمان ناخن سیاه شده موجب آسیب‌های دائمی به بخش استخوانی و بافت‌های مجاور می‌شود. عوامل قارچ سرعت انتقال بالایی دارند و در صورت عدم درمان، تمام قسمت‌های پای فرد دیابتی را گرفتار می‌کنند.
افراد دیابتی که مستعد سیاه شدن ناخن پا هستند، باید به عوامل خطر این عارضه اهمیت دهند. رعایت نکاتی مانند دوری از دخانیات و الکل، انتخاب کفش مناسب و رسیدگی به بهداشت انگشتان پا برای افراد دیابتی اهمیت زیادی دارد. وجود بیماری‌های پوستی، قلبی و کلیوی در افراد دیابتی یک فاکتور خطرناک برای ابتلا به سیاهی انگشتان پا محسوب می‌شود.
روش‌های تشخیص تیره شدن ناخن پا در بیماری قندی
ناخن پای دیابتی به معنای تغییر رنگ ناخن در اثر عوامل متفاوت مانند ضربه یا عدم رعایت بهداشت فردی است. سیاه شدن ناخن در افراد دیابتی اهمیت بالایی دارد و هر چه سریع‌تر باید دلیل بروز آن پیگیری شود. پزشک با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی بیمار دیابتی، روند بروز مشکل را بررسی می‌کند. برای تشخیص دقیق‌تر، تمام اطلاعات پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید. فاکتورهایی مانند سبک زندگی، شغل و بیماری‌های زمینه‌ای دیگر تاثیر زیادی بر تشخیص علت سیاه شدن ناخن پا در افراد دیابتی دارند.
پزشک برای تشخیص علت سیاه شدن ناخن پا، انجام تست‌هایی مانند آزمایش خون را تجویز می‌کند. امکان دارد پزشک متخصص کبودی ناخن را ناشی از سیانوز تشخیص دهد. سیانوز در اثر نرسیدن اکسیژن کافی به بافت زیر ناخن اتفاق می‌افتد. همچنین پزشک در صورت نیاز تست گازهای شریانی خون را تجویز می‌کند.
در برخی موارد پزشک سیاه شدن ناخن را به دلیل وجود آلودگی قارچی تشخیص می‌دهد. ترشحات بد بو و چرکی در اثر عفونی شدن ناخن ظاهر می‌شوند. پزشک با معاینه ناخن، نوع و شدت آلودگی را تشخیص می‌دهد و پمادهای ضد قارچ مناسب برای زخم را تجویز می‌کند. تشخیص علت سیاهی ناخن در خانه امکان پذیر نیست و در صورت مشاهده علائم این عارضه باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
روش درمانی دارویی موثر برای سیاه شدن ناخن پا
تیره شدن ناخن پا در بیماری قندی به دلایل گوناگونی بروز می‌کند و نوع درمان در هر یک از این موارد متفاوت است. امکان دارد سیاهی ناخن به دلیل دیابت نباشد و پزشک ضربه به ناخن را علت اصلی این عارضه بیان کند. بروز سیاه شدن ناخن پا به دلیل عوامل قارچی در بیماران دیابتی شایع‌تر است. پزشک برای درمان عفونت‌های قارچی ابتدا از پمادهای ضد قارچ استفاده می‌کند که نوع پماد به میزان و گونه قارچ بستگی دارد.
درمان آلودگی قارچی در افراد دیابتی به دلیل گردش خون ضعیف طولانی مدت است و حتی با مصرف موثرترین ضد قارچ‌ها، شاید یک سال طول بکشد. در روند درمان برخی بیماران، پزشک برای تقویت روند بهبودی از پروبیوتیک استفاده می‌کند. برخی داروهای ضد قارچ خوراکی نیز در درمان عفونت‌های قارچی کاربرد دارند. پزشک در بیمارانی که وضعیت وخیمی دارند از ضد قارچ خوراکی و موضعی استفاده می‌کند.
پزشک جهت رفع عفونت قارچی مقاوم به درمان، از لیزر فتودینامیک استفاده می‌کند. در این روش پرتوهای پر انرژی و مخصوص بر روی محل آلوده متمرکز می‌شود. آخرین راه درمان عفونت‌های قارچی، کشیدن ناخن و تخلیه عفونت زیر آن است. آلودگی‌های قارچی سایر اندام‌ها را نیز درگیر می‌کنند؛ بنابراین ضمن مشاهده علائم عفونت و سیاهی انگشت پا به پزشک مراجعه کنید.
روش جراحی برای تغییرات رنگ ناخن پا در دیابت
سیاهی ناخن پای افراد دیابتی در شرایط حاد با انجام عمل جراحی برطرف می‌شود؛ در حالی که پزشکان به عنوان اولین روش درمانی از آن استفاده نمی‌کنند. اگر وضعیت بیمار با دارو درمانی و سایر روش‌های غیر تهاجمی بهتر نشود؛ پزشک انجام جراحی را تجویز می‌کند. انواع درمان‌های جراحی با توجه به شدت و علت سیاهی ناخن انتخاب می‌شوند. این جراحی‌ها شامل دبریدمان زخم، اوزون تراپی و آمپوتاسیون هستند. در ادامه انواع روش‌های رایج در درمان جراحی سیاهی ناخن پا در افراد دیابتی را بررسی می‌کنیم.
گاز اوزون خاصیت گند زدایی دارد و تماس آن با عفونت، منجر به پاکسازی آلودگی قارچی می‌شود. همچنین با تحریک چرخه سلولی، فرآیند ترمیم زخم را سرعت می‌دهد. اوزون تراپی موضعی اولین روش جراحی در این اقدام درمانی است که با توجه به میزان آلودگی در چند جلسه انجام می‌شود. پای آلوده را در پوششی مقاوم به اوزون قرار می‌دهند، سپس گاز را به درون محفظه و اطراف پا وارد می‌کنند.
پزشک برای برداشتن بافت‌های آسیب دیده و جلوگیری از انتشار عفونت، دبریدمان بافتی را انجام می‌دهد. دبریدمان زخم باعث تاثیر بیش‌تر درمان‌های موضعی بر روی زخم می‌شود؛ زیرا بافت‌های مرده از روی بافت‌های سالم کنار می‌روند.
آخرین روش درمانی که در صورت عدم پاسخگویی سایر روش‌ها انجام می‌شود، قطع عضو یا آمپوتاسیون است. در این عمل جراحی اندام یا انگشت مبتلا به طور کامل از بدن جدا می‌شود. ناتوانی و عوارض ظاهری بعد از عمل در این روش بالا است.
مراقبت‌های لازم پس از درمان سیاه شدن ناخن پا
عدم رعایت نکات ضروری پس از درمان تغییرات رنگ ناخن پا در نارسایی انسولینی، منجر به عود مجدد مشکل می‌شود. این موضوع در افراد دیابتی که حساسیت و آسیب پذیری بالایی در ناحیه پاها دارند، از اهمیت بیش‌تری برخوردار است. زمانی که با دیابت درگیر هستید، توجه به سلامت و ظاهر پاها تاثیر زیادی در جلوگیری از عوارض مجدد پس از درمان دارد. استفاده از اسپری‌های آنتی باکتریال و جوراب‌های ضد قارچ از موثرترین روش‌ها برای حفظ سلامت پاها محسوب می‌شوند.
فعالیت‌هایی نظیر ماساژ که گردش خون در پاها را افزایش می‌دهند، منجر به مقابله بهتر پاها با عوامل آلودگی می‌شوند. تغییر در سبک زندگی و عادات روزانه مانند سیگار نکشیدن و عدم مصرف الکل، سلامت پاها را حفظ می‌کنند. به طور کلی بین سیاه شدن ناخن پا و دیابت رابطه مستقیمی وجود دارد. مراجعه به پزشک و بررسی علائم بیماری، بهترین گزینه برای اقدام درمانی است و نباید به صورت خودسرانه از داروهای خوراکی یا موضعی استفاده کنید. ضمن مشاهده بروز مجدد نشانه‌های سیاه شدن ناخن پا در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید.
پیشگیری از کبودی ناخن پا در بیماران دیابتی
رعایت برخی نکات ساده در فعالیت‌های روزانه تاثیر زیادی در پیشگیری از بروز سیاهی ناخن پا دارد. در افراد دیابتی به دلیل آسیب پذیری بیش‌تر، این نکات باید با دقت بالایی دنبال شوند. رعایت بهداشت فردی و شستن مکرر پاها در طول روز مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه در این زمینه است. آسیب‌های عصبی منجر به اختلال‌های پوستی مانند خشکی می‌شوند؛ بنابراین بهتر است از کرم‌های مرطوب کننده برای پاها استفاده کنید. در ادامه برخی عوامل پیشگیری کننده از سیاه شدن ناخن پا در افراد دیابتی را بررسی می‌کنیم.
-
جوراب و کفش‌های تنگ به پاها آسیب می‌زنند، اما در افراد دیابتی به دلیل مشکلات عصبی حس نمی‌شوند.
-
بسیاری از افراد دیابتی به نقاط مختلف پا مانند کف آن توجهی نمی‌کنند. در صورت مشاهده کوچک‌ترین تغییر ظاهری در بافت پا به متخصص پوست مراجعه کنید.
-
در مکان‌های عمومی مانند استخر و جکوزی، دمپایی‌های شخصی بپوشید. همچنین پس از خروج از استخر حتما پاها را ضد عفونی کنید.
-
از وسایل شخصی برای کوتاه کردن ناخن استفاده کنید.
-
کفش‌های مناسب و سایز خودتان را بپوشید، تا فشار به انگشتان وارد نشود.
-
پاها را در معرض مستقیم نور خورشید قرار ندهید و در صورت لزوم از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
-
سلامت فردی را رعایت کنید و پاها را چند بار در طول روز بشویید.
-
از عادات مضر برای سلامتی بدن مانند سیگار کشیدن و مصرف الکل دوری کنید.
سخن پایانی
سیاه شدن ناخن پا در دیابت موضوع ناخوشایندی است که در اثر عوامل متعددی ایجاد می‌شود. آلودگی‌های میکروبی و قارچی از شایع‌ترین دلایل سیاهی ناخن پا در بیماران قندی به شمار می‌روند. این افراد به دلیل سیستم گردش خون ضعیف در پاها، توانایی پایینی جهت مقابله با عوامل عفونی دارند. از طرفی مشکل عصبی و اختلال در حس پاها، موجب افزایش آسیب پذیری آن‌ها می‌شود. درمان زود هنگام از روند پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند. برای حل این مشکل روش‌های درمانی غیر تهاجمی و عمل جراحی توسط پزشک تجویز می‌شوند.
در نهایت اگر شما یا عزیزانتان مبتلا به این عارضه هستید توصیه می‌شود هر چه سریع‌تر به کلینیک درمانی ما مراجعه کنید زیرا عدم درمان این عارضه به تشدید عفونت کمک می‌کند. پزشکان مرکز ما سابقه‌ای درخشانی در زمینه تشخیص و درمان سیاه شدن ناخن پا دارند. شیوه‌های درمانی در مرکز درمانی ما با استفاده از مجهزترین دستگاه‌های دنیا انجام می‌شوند. پس در اولین فرصت تماس گرفته و وقت خود را رزرو کنید.