علت درد همزمان کمر و پاشنه پا + بررسی تخصصی
علت درد پاشنه پا و کمر یکی از پرسشهای پرتکرار در کلینیکهای ارتوپدی و دردشناسی است. بسیاری از بیماران از دردهایی شکایت دارند که به طور همزمان در پاشنه و ناحیه تحتانی کمر بروز میکنند؛ دردهایی که گاه به شکل تیرکشنده از کمر به پا منتشر میشوند یا با هر قدم زدن تشدید میگردند. اگرچه ممکن است در نگاه اول این دو ناحیه کاملاً بیارتباط به نظر برسند، اما واقعیت این است که برخی مشکلات عضلانی و عصبی میتوانند عامل مشترک این دردها باشند. فشار بر عصب سیاتیک، اختلالات اسکلتیعضلانی و حتی ساختار نامناسب ستون فقرات همگی میتوانند منشاء این دردهای مزمن باشند. در ادامه مقاله، با بررسی دقیق دیدگاههای علمی و تجارب دکتر فوق تخصص درد پاشنه، به علل پنهان این دردها میپردازیم و مسیر درمانی مناسب برای کنترل آن را به شما معرفی خواهیم کرد.
آنچه در ادامه میخوانید:
دلایل درد همزمان کمر و پاشنه عوامل مختلفی هستند که اغلب آنها با مشکلات کمر در ارتباط نیستند. دردهای ناحیه پاشنه پا، اغلب به دلیل پوشیدن کفش نامناسب، فعالیتهای ورزشی و روزمره نامتعارف و وراثت ایجاد میشود. در ادامه، علل شایع درد پاشنه پا را به صورت مختصر توضیح میدهم:
-
کشیدگی رباط کف پا (Plantar Fasciitis): التهاب رباط کف پا به علت کشیده شدن اضافی این بافت معمولاً در ناحیه پاشنه پا ایجاد میشود. این یکی از شایعترین علل درد پاشنه پاست.
-
کف پای صاف (Flat Feet): افراد با قوس کمتر در کف پاها ممکن است به علت تماس بیشتر پا با زمین در معرض درد پاشنه قرار بگیرند.
-
تغییرات در کفش یا کفی کفش: استفاده از کفشهای نامناسب یا کفی های ناپایدار به افزایش فشار بر پاشنه و بافتهای پا منجر میشود.
-
وزن زیاد: افزایش وزن فشار بیشتری بر پاها و پاشنه ایجاد میکند و میتواند به درد پاشنه پا منجر شود.
-
کمبود مواد مغذی: کمبود ویتامینها و مواد معدنی مانند ویتامین D و کلسیم میتواند به ضعیف شدن بافتهای پا و افزایش خطر درد پاشنه پا کمک کند.
-
استئوکندروما (Osteochondroma): این بیماری نادرتر است و معمولاً در ناحیه پاشنه پا در کودکان و نوجوانان رخ میدهد. این بیماری ممکن است با سفتی و تورم در ناحیه پاشنه همراه باشد.
-
بورسیت پاشنه (Bursitis): در این بیماری، بورس پاشنه که یک کیسه حاوی مایع در ناحیه پاشنه پا است، التهاب میکند و به درد و تورم منجر میشود.
-
استئوکندروما پاشنه پا (Plantar Osteochondroma): این نوع استئوکندروما در ناحیه پاشنه پا رخ میدهد و ممکن است با تورم و درد مزمن همراه باشد.
-
کیستهای پاشنه پا: کیستهای مایع در ناحیه پاشنه پا میتوانند به درد و تورم منجر شوند.
-
خار پاشنه: این ضایعه روی پاشنه پا ایجاد میشود و زمانی که به پاشنه پا فشار آورید؛ گویی سوزن در آن فروکردهاید.
اگر درد پاشنه پا به مدت طولانی ادامه دارد و شدیدتر میشود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. این پزشک است که میتواند دلایل درد همزمان کمر و پاشنه را بیابد. درد پاشنه پا معمولاً در چند هفته بهبود مییابد، اما اگر به مدت 6 تا 12 هفته بهبود نیابد یا شدیدتر شود، نیاز به ارزیابی پزشکی دارید. علائمی که شما را برای مراجعه به پزشک قانع میکنند شامل موارد زیر است:
-
اگر علائم شما تغییر کنند و به مشکلات جدیدی اضافه شود، مانند تورم شدید، خونریزی، زخم یا تغییر در رنگ پوست پاشنه پا، باید به پزشک مراجعه کنید.
-
اگر شما یا پزشک نمیتوانید به تشخیص دقیقی درباره درد پاشنه پا برسید و علت آن مشخص نیست، ممکن است نیاز به مشاوره تخصصی با متخصص ارتوپد داشته باشید.
-
اگر درد پاشنه پا باعث محدودیت شما در انجام فعالیتهای روزمره شود و کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد، باید به پزشک مراجعه کنید تا به شما کمک کند.
-
اگر کمر درد شما به قدری افزایش یافته است که درد آن در ناحیه پاشنه نیز احساس میشود، حتماً باید به پزشک ارتوپد مراجعه نمایید.
در نظر داشته باشید که درد پاشنه پا ممکن است نشانهای از مشکلات جدیتر در استخوان پا، کمر و ... باشد، بنابراین در صورت لزوم، پزشک شما ممکن است از اشعه ایکس، سونوگرافی یا MRI برای تشخیص دقیقتر استفاده کند. به علاوه، درمان درد پاشنه پا بستگی به علت آن دارد، بنابراین تشخیص تخصصی از اهمیت بالایی برخوردار است.
درد کمری که با پاشنه در ارتباط است معمولاً به عنوان "سیاتیک" شناخته میشود. به عبارتی دلایل درد همزمان کمر و پاشنه فشاری است که به عصب سیاتیک وارد میشود. این نوع درد کمری ممکن است به دلایل مختلفی با درد پاشنه در ارتباط باشد. در زیر، برخی از علل این نوع درد کمری توضیح داده شده است:
-
التهاب رگ سیاتیک (Sciatica): این یکی از شایعترین علل درد کمری است که با درد پاشنه در ارتباط است. التهاب رگ سیاتیک به علت فشار بر روی عصب سیاتیک که از کمر تا پاشنه پا امتداد دارد، ایجاد میشود. این درد معمولاً از کمر آغاز میشود و به سمت پا و پاشنه پا انتقال مییابد.
-
هرنیاس دیسکی (Herniated Disc): اگر یک دیسک فشردهتر شود و فشار به عصبها اعمال کند، میتواند به درد عصب سیاتیک و درد پاشنه پا منجر شود.
-
استئوآرتروز (Osteoarthritis): استئوآرتروز یا آرتروز مفاصل کمر میتواند به درد کمری و در بعضی موارد به درد پاشنه پا میانجامد.
-
تنش عضلات کمر و بافتهای محیطی: تنش و التهاب عضلات کمر و بافتهای اطراف آن ممکن به درد کمری و درد پاشنه پا ختم شود.
-
تغییرات در ساختار کمر: تغییرات در ساختار کمر مانند اسپوندیلوزیس (Spondylosis) یا اسپوندیلولیستزیس (Spondylolisthesis) میتوانند به درد کمر و درد پاشنه پا اضافه نماید.
-
شوک عصبی (Nerve Compression): فشار بر روی عصبهای موجود در منطقه کمر میتواند به درد عصب سیاتیک و درد پاشنه پا بیانجامد.
-
راه رفتن با کفش نامناسب در مدت زمان طولانی: استفاده از کفشهای نامناسب حتماً باعث افزایش فشار بر پاشنه و کمر شده و یکی از انواع شایع علت درد پاشنه پا تا کمر به شمار میآید.
-
بیماریهای عفونی و التهابی: برخی بیماریهای عفونی یا التهابی مانند عفونت عصب سیاتیک یا آرتریت روماتوئید میتوانند دلیل درد کمری و درد پاشنه پا باشد.
اگر درد کمر و کف پا به مدت طولانی ادامه دارد و شدیدتر میشود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا دلایل درد همزمان کمر و پاشنه را تشخیص دهد. درد کمری و پاشنه ممکن است نشانه یک مشکل جدی باشد مخصوصاً اگر علت درد پاشنه پا تا کمر امتداد بیابد و شما را از انجام فعالیت روزانه محروم نماید. در نظر داشته باشید که درد کمر و کف پا ممکن است نشانهای از مشکلات جدی باشد، بنابراین به عنوان توصیه عمومی، در صورت لزوم، به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق داده شود و برنامه درمانی مناسب ارائه شود. همچنین، از اهمیت اطلاعات به تیم پزشکی در مورد تاریخچه بیماری و علائم دقیق خود برای تشخیص صحیح استفاده کنید. در صورت مشاهده یکی از نشانههای زیر هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید:
-
اگر علائم درد معمولی شما تغییر کنند و به مشکلات جدیدی اضافه شود، مانند تورم شدید، خونریزی، زخم، تغییر در رنگ پوست، کاهش قدرت حرکتی یا کندی در کنترل مثانه و روده، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
-
اگر سابقه آسیب جدی به نخاع، عمل جراحی در منطقه کمر یا پاشنه پا داشتهاید، ممکن است به دلایلی مانند عفونت یا ترمیم ناصحیح، نیاز به ارزیابی دارید.
-
اگر درد کمری و درد در ناحیه پاشنه پا به کاهش حس یا قدرت در پاها رسیده باشد، این ممکن است نشانه فشار بر روی عصبها باشد و نیاز به بررسی تخصصی دارید.
در صورتی که با درد کمر و کف پا مواجه هستید، میتوانید برخی از روشهای درمان خانگی زیر را امتحان کنید؛ اما به یاد داشته باشید که قبل از هر خوددرمانی، بهتر است با پزشک مشورت کنید. ، به ویژه اگر درد شدید و مزمن دارید:
-
در مواجهه با درد کمر و کف پا، استراحت بسیار مهم است. سعی کنید فشار و فعالیتهای سنگین را کم کنید و به زمانی که قصد دارید از جای خود بلند شوید، فشار وارد بر کمر را کاهش دهید.
-
استفاده از کمربند طبی کمک به کاهش فشار بر کمر میکند و میتواند در کاهش درد کمک کند و همین امر دردهای پاشنه را نیز کاهش میدهد.
-
در صورت نیاز، موقتاً دراز بکشید و پاهای خود را بالا بگذارید. این موقعیت میتواند به تسکین درد کمک کند.
-
قرار دادن یک کمپرس آب گرم در ناحیه دردناک میتواند به تسکین درد کمک کند. مطمئن شوید که کمپرس آب گرم را بر روی پوست خود قرار دهید و از آن برای مدت 15-20 دقیقه استفاده کنید.
-
ماساژ ملایم ناحیه کمر و پاها میتواند به تسکین درد کمک کند. از یک فرد ماهر برای انجام ماساژ استفاده کنید.
-
تمرینات کششی معمولاً به تقویت عضلات و کاهش فشار بر روی کمر کمک میکنند. تمرینات مانند کشش رباط کف پا و کمر میتوانند مفید باشند؛ اما بهتر است برای این کار از یک فیزیوتراپیست کمک بگیرید.
-
در صورت توصیه پزشک، ممکن است مصرف داروهای NSAIDs مانند ایبوپروفن به تسکین درد کمک کند.
-
اگر درد شما در شبها مزمن میشود، توجه به نحوه خواب میتواند کمک کند. استفاده از یک تشک مناسب و قرار دادن پا در حالت نوزاد میتواند به درد کمر شما کمک کند.
درمان پزشکی برای درد کمر و کف پا بستگی به دلایل درد همزمان کمر و پاشنه و شدت درد دارد. پزشک شما پس از تشخیص و ارزیابی معتبر، یک برنامه درمانی خاص برای شما تجویز خواهد کرد. در ادامه، تعدادی از روشهای درمان پزشکی رایج برای درد کمر و کف پا ذکر شده است:
-
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن به تسکین درد و التهاب کمک میکنند.
-
در موارد شدید، پزشک ممکن است توصیه به مرخصی کوتاه مدت دهد تا به ترتیب به شفای شما کمک کند.
-
جلسات فیزیوتراپی میتواند به تقویت عضلات کمر و پاها، بهبود انعطافپذیری و کاهش فشار بر روی اعصاب کمک کند.
-
تمرینات کششی و تقویتی اختصاصی با تناسب به وضعیت شما تجویز میشوند.
-
در مواردی که درد شدید است، پزشک ممکن است داروهای کورتیکواستروئیدی به ناحیه مورد درد تزریق کند تا به تسکین درد کمک کند.
-
در موارد شدید و در صورت عدم پاسخ به درمانهای دیگر، ممکن است جراحی لازم باشد. این ممکن است شامل جراحی دیسک گردنی یا کمری، جراحی استفاده از پیچ و مهره (فیوژن)، یا سایر جراحیهای مرتبط با کمر و پاشنه باشد.
شما به دلایل مختلفی به درد کمر و پاشنه مبتلا میشوید. دلایل درد همزمان کمر و پاشنه ممکن است ناشی از عوامل مختلف از جمله طرز زندگی، عوامل جسمی، بیماریها، وراثت یا شرایط مختلف باشند. در زیر برخی از عوامل شایع برای درد کمر و پاشنه آورده شده است:
ایجاد فشار بر روی عصبها مانند عصب سیاتیک
به درد کمر و پاشنه منجر شود. این ممکن است به علت فیزیولوژی طبیعی (مانند هرنیاس دیسکی) یا عوامل خارجی (مانند تراکم عصبی به علت آسیب یا التهاب) باشد.
انتقال دیسک بین مهره های کمر به خارج
هنگامی که دیسک بین مهرههای کمری به خارج از محل طبیعی خود منتقل شود و فشاری را به عصبها اعمال کند، میزان زیادی درد در ناحیه کمر و پاشنه ایجاد میکند. ما در ایران به آن دیسک کمر میگوییم و اغلب نیاز به جراحی دارد.
آسیب به عضلات کمری یا پاها
تنش عضلاتی، کشیدگی عضلات و یا التهاب ماهیچهها میتوانند به درد کمر و پاشنه بیانجامد.
بیماریهای مفصلی مانند آرتروز (استئوآرتروز)
باعث ایجاد درد کمر و در ادامه درد پاشنه میشود.
درد کمر و پاشنه به دلیل ترکیبی از عوامل مختلف
مانند ترکیب عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی، فشار مکانیکی ناشی از استفاده از کفش نامناسب و شرایط زندگی ناصحیح رخ میدهد.
بیماریهایی مانند التهاب مفصلی روماتوئید، آنکیلوزینگ اسپوندیلیتیس، یا بیماریهای التهابی دیگر
از جمله عوامل نادر در ایجاد دردهای کمری و پاشنه پا هستند.
انجام فعالیتهای سنگین
حمل و جابهجایی وزنهای سنگین، یا قرار گرفتن در وضعیتهای نامناسب میتوانند به فشار زیاد بر روی کمر و پاشنه پا بی آورد و درد زیادی در این دو ناحیه ایجاد کند.
آیا درد پاشنه پا خطرناک است؟
-
بدون اطلاعات بیشتر در مورد نوع درد پاشنه پا و عوامل مرتبط، نمیتوان به طور دقیق بگوییم که آیا درد پاشنه پا خود به تنهایی خطرناک است یا خیر. درد پاشنه پا معمولاً ناشی از مشکلات عضلانی، مفصلی، یا ساختاری است که به طور عمومی خطرناک نیستند و میتوانند تسکینپذیر باشند؛ اما برخی از موارد درد پاشنه پا ممکن است نشانه مشکلات جدیتر باشند و نیاز به مراجعه به پزشک داشته باشند.
علت درد پاشنه پا هنگام بیدار شدن از خواب چیست؟
-
درد پاشنه پا هنگام بیدار شدن از خواب ممکن است به عوامل مختلفی برگردد. برخی از این عوامل شامل فشار و یا تنش طولانیمدت در خواب تغییر در وضعیت بدن در خواب، آرتروز، کشیدگی رباط کف پا و تنش عضلاتی میشوند. در هر صورت، اگر درد پاشنه پا هنگام بیدار شدن از خواب به شدت مزاحم و مزمن باشد یا با علائمی نظیر تورم، تغییر رنگ پوست، یا تغییرات عجیب دیگر همراه باشد، بهتر است با پزشک مشورت کنید. پزشک میتواند علت دقیق را تشخیص داده و برنامه درمانی مناسب را تجویز کند.
سخن پایانی
علت درد پاشنه پا و کمر فراتر از آن است که با یک مسکن یا استراحت ساده درمان شود. این نوع دردهای ترکیبی، اغلب ریشه در مشکلات ساختاری یا عصبی دارند و میتوانند علامتی از بیماریهای جدیتری مانند بیرونزدگی دیسک، آسیبهای عصبی یا اختلال در تعادل لگنی باشند. اگر این دردها را نادیده بگیرید، ممکن است به مرور قدرت تحرک شما کاهش یافته و کیفیت زندگیتان افت چشمگیری پیدا کند.
در کلینیک تخصصی ما، با همراهی تیمی مجرب از متخصصان و دکتر فوق تخصصی درد پاشنه، ارزیابی جامعی از وضعیت عضلات، مفاصل و اعصاب انجام میگیرد تا درمانی اختصاصی برای هر بیمار برنامهریزی شود.
شما لایق زندگی بدون درد هستید. دانستن علت درد نخستین گام به سوی درمان است، اما گام مؤثر بعدی، اقدام است. اگر این مقاله توانسته آگاهیتان را افزایش دهد، اکنون زمان آن است که برای سلامت جسم خود اولویت قائل شوید. مشاوره تخصصی میتواند نقطه شروعی برای بازگشت به زندگی فعالتر و پرانرژیتر باشد.
چند مترادف
-
دلایل درد همزمان کمر و پاشنه
-
منشأ درد کمر و پاشنه پا
-
علت درد عصبی در کمر و پاشنه
-
درد سیاتیکی در کمر و پا
-
ارتباط درد پاشنه و ستون فقرات
-
التهاب اعصاب کمر و پاشنه
-
درد ارجاعی از کمر به پا