کلیدی‌ترین نکاتی که بایستی در مورد درد پاشنه پای چپ بدانید

درک درد پاشنه پای چپ

به‌طورکلی درد در پاشنه‌ی پای چپ در اثر انجام فعالیت‌هایی نظیر دویدن، پریدن، راه‌رفتن سریع، داشتن وزن زیاد و یا انجام ورزش‌های سنگین و ایجاد فشار بیش از حد بر روی این پا بروز می‌کند. ممکن است بعد از یک روز کاری سخت به این فکر می‌کنید درد پاشنه پای چپ علتش چیست؟ گاه بعد از یک استراحت کوتاه‌مدت، دردها رفع می‌شود؛ اما گاهی اوقات این درد بیشتر از یک هفته ادامه دارد که در این صورت به‌احتمال زیاد، نمی‌تواند ناشی از فشار بیش از حد باشد و ازاین‌رو ضروری است که فرد به پزشک مراجعه کند. در ادامه به برخی از مهمترین دلایل این درد می‌پردازیم.

علت درد پشت پاشنه پا چپ چیست

• ♦ آسیب‌های ورزشی یا فعالیت بیش از حد: ورزش‌ها یا فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر پاشنه پا وارد می‌کنند، می‌توانند باعث درد پشت پاشنه شوند. این نوع درد معمولا به دلیل کشیدگی یا آسیب به تاندون‌ها و بافت‌های اطراف پاشنه رخ می‌دهد.
• ♦ کفش‌های نامناسب: استفاده از کفش‌هایی که حمایت کافی از پا ارائه نمی‌دهند یا کفش‌هایی که به خوبی منطبق با پای شما نیستند، می‌تواند به درد پاشنه منجر شود. کفش‌های فرسوده یا کفش‌های بدون پشتیبانی مناسب می‌توانند فشار بیشتری بر پاشنه وارد کنند.
• ♦ چاقی یا اضافه وزن: بار اضافی وزن بر روی پاشنه‌ها می‌تواند باعث فشار و درد شود. این امر مخصوصاً در طولانی‌مدت می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
• ♦ سبک زندگی کم‌تحرک: عدم تحرک و نشستن طولانی‌مدت می‌تواند به سفتی و درد پاشنه منجر شود، زیرا عضلات و تاندون‌ها کمتر فعال می‌شوند و ممکن است در هنگام استفاده دچار کشیدگی شوند.
• ♦ تغییر ناگهانی در سطح فعالیت: افزایش ناگهانی در فعالیت‌های ورزشی می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی و درد پاشنه شود، به خصوص اگر بدن به تدریج به تغییرات سازگار نشود.

علت درد پاشنه پا چپ کدام بیماری‌ها است؟

• ♦ بورس‌های موجود در ساق پای چپ: پاشنه درد پا همیشه ناشی از فشار زیاد و تمرینات سخت نیست و گاهی ممکن است در اثر ملتهب شدن بورسیت‌ها باشد. بورس‌ها کیسه‌های حاوی مایع هستند. محل قرارگیری این کیسه‌ها بین تاندون‌ها و استخوان‌های متصل به پاشنه پا است. ازاین‌رو در صورت بروز التهاب یا فشار در بورس‌ها، کف پای سمت چپ دچار درد می‌شود. علاوه بر این اگر بورس قرار گرفته در پشت پاشنه پا متحمل کشیدگی یا فشار زیاد شود به درد در پاشنه پا چپ منجر می‌شود. بیماری بورسیت آشیل در صورت استراحت نیز تشدید می‌شود. به عبارتی درد به شکل موضعی بروز نمی‌کند. اگر به‌موقع تحت درمان قرار گیرید فرایند درمان راحت است و در واقع از طریق فعالیت‌های فیزیکی مشکلتان برطرف می‌شود.
• ♦ بیماری سیاتیک: از دیگر عواملی که ممکن است منشأ بروز درد در پاشنه‌ی پای چپ باشد داشتن درد کمر در سمت چپ و به بیانی دیگر سیاتیک است. گاهی فرد برای مدت‌های طولانی از پاشنه درد (حتی با وجود درمان) رنج می‌برد بدون اینکه بداند علت اصلی آن، سیاتیک است. در حقیقت بیماری‌های مربوط به ناحیه کمر نظیر دیسک، سیاتیک و غیره (مخصوصاً اگر قدیمی باشد) از جمله علل اصلی بروز درد پاشنه‌ی چپ و راست هستند. در نظر داشته باشید که گاهی ممکن است نشانه‌های درد کمر در کف، ساق و پاشنه پا بروز کند؛ بنابراین اگر ابتدا مشکل کمر برطرف نشود درمان کف پای سمت چپ نیز بیهوده خواهد بود.
• ♦ بیماری تاندونیت: از دیگر عوامل موثر بر بروز درد و ناراحتی پاشنه در پای سمت چپ، تاندونیت آشیل است. بیماری تاندونیت آشیل معمولاً در صورتی بروز می‌کند که تاندون بزرگ قرار گرفته در پشت پاشنه تحت‌فشار و ملتهب باشد. علت اصلی بروز تاندونیت، فعالیت بیش از حد، تمرینات سخت و ضربات ناگهانی و مداوم است.
• ♦ تغییر شکل هاگلند: در پشت کف پای سمت چپ یک استخوان قرار دارد که اگر پا به طور پیوسته و مکرر در معرض فشار، ضربات، ساییدگی و غیره باشد استخوان شکل و ساختاری بزرگ پیدا خواهد کرد که در نتیجه تحریک و درد بافت‌های اطرافش را در پی خواهد داشت. از جمله مواردی که تأثیر قابل‌توجهی در بدشکلی یا بروز سندرم هاگلند دارند استفاده از کفش‌های سفت، خشک، پاشنه‌بلند و غیراستاندارد است که در نهایت موجب فشار، تحریک و بزرگ و بدشکل شدن هاگلند می‌شود.
• ♦ شکستگی متاتارس کف پا: در مواقعی دیگر علت درد در پاشنه‌ی چپ، شکسته‌شدن استخوان تنشی یا شکستگی استرسی است. این عارضه بیشتر در نتیجه تمرینات سخت و سنگین، ورزش‌های متحمل فشار و ضربات زیاد و مکرر بروز می‌کند. برای مثال ورزشکاران در رشته‌های دوومیدانی، فوتبال، بسکتبال و سایر فعالیت‌های نیازمند حرکات سریع و دویدن بیشتر در معرض شکستگی استخوان تنشی کف پا هستند. در نظر داشته باشید که پوکی‌استخوان نیز می‌تواند سبب شکسته‌شدن استخوان کف پا شود؛ بنابراین به‌صورت متناوب و استاندارد ویتامین‌های دی و بی را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
• ♦ بیماری تونل تارسال: سندرم تونل تارسال نیز از دیگر بیماری‌هایی است که در صورت بروز موجب احساس درد در کف پای سمت چپ می‌شود. کف پای سمت چپ از طریق یک سری عضلات، عصب‌ها و استخوان به ساق و کف پا متصل شده است. بر این اساس هر گونه درد یا مشکلی در این ناحیه سبب بروز التهاب و درد در کف، مچ و ساق پا نیز می‌شود. از این رو سندرم تونل تارسال زمانی رخ می‌دهد که بافت‌های اطراف به عصب‌های اصلی پشت پا فشار وارد کنند. در نتیجه‌ی این آسیب‌دیدگی علاوه پاشنه درد، مچ و کف پا نیز دچار التهاب یا درد می‌شود.
• ♦ عارضه‌های روماتیسمی: پاشنه درد پا ممکن است در اثر بیماری‌های روماتیسمی نظیر نقرس نیز باشد. البته بیماری نقرس علائم شایع‌تری همچون احساس درد در شست پا را به همراه دارد. با این‌حال درد و ناراحتی پاشنه پا نیز می‌تواند از نشانه‌های بروز این بیماری باشد. از دیگر علائم بروز بیماری نقرس احساس درد و ناراحتی پاشنه در پای سمت چپ در صبح است.
• ♦ خار پاشنه: از دیگر بیماری‌های مرتبط با درد پاشنه‌ی پا خار پاشنه است. این عارضه در ابتدا فاقد علائم است و تنها دردی جزئی به همراه دارد؛ اما به‌مرور زمان منجر به التهاب، ورم، دردهای تیز، متناوب و آنی در زیر پاشنه می‌شود. پاشنه درد پا ناشی از خار پاشنه به‌گونه‌ای است که مانع از راه‌رفتن عادی می‌شود. در نظر داشته باشید که متورم‌شدن استخوان کف پای سمت چپ از طریق چشم قابل‌دیدن نیست و از این رو برای تشخیص لازم است فرایند عکس‌برداری را انجام دهید.
• ♦ بیماری سویر: این عارضه غالباً در کودکان و نوجوانان بروز می‌کند؛ بنابراین کودکان بین ۵ تا ۱۵ سال که به ورزش‌هایی نظیر فوتبال، فوتسال، بسکتبال، دوومیدانی و غیره مشغول هستند بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به عارضه سویر قرار دارند. بر این اساس از نشانه‌های بارز بیماری سویر مخصوصاً در کودکان درد و ناراحتی پاشنه پا است. از آنجا که این عارضه در اثر فعالیت جسمانی و تمرین‌های سخت و بیش از اندازه بروز می‌کند بهتر است که برای درمان‌های اصولی به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.

روش‌های تشخیص درد پاشنه پا چپ

• ♦ معاینه فیزیکی: در این مرحله پزشک از بیمار می‌خواهد که برای مدتی در مقابلش پابرهنه راه برود تا ظاهر پا به لحاظ میزان تورم، کبودی، قرمزی، تغییر شکل و همین‌طور نحوه راه‌رفتن، بادقت بررسی کند.
• ♦ آزمایش خون: اگرچه درد پاشنه‌ی پا غالباً به انجام آزمایش خون نیازی ندارد؛ اما برخی مواقع بنا بر وضعیت بیمار و احتمالاتی که پزشک به آن‌ها مشکوک شده است ممکن است آزمایش، تجویز شود.
• ♦ عکس‌برداری: انجام عکس‌برداری و رادیولوژی هنگامی توصیه می‌شود که پزشک احتمال بروز بیماری‌هایی نظیر خار پاشنه، تومور، شکستگی، پیچیدگی و سندرم‌های هاگلند و تونل تارسال را بدهد.

شیوه‌های درمان درد پاشنه پا سمت چپ

درمان پزشکی و علمی

• ♦ استفاده از دستگاه یا کفش و کفی‌های کمکی که با نام آرتز شناخته می‌شوند جهت درمان ظاهر و فرم بد پا.
• ♦ استفاده از چسب‌های ورزش که غالباً جهت قوی و مستحکم کردن کف پا استفاده می‌شوند.
• ♦ مصرف مسکن‌ها و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی در صورت شدید نبودن پاشنه درد پا.
• ♦ تزریق آمپول‌های کورتیکواستروئیدی یا غیراستروئیدی ضدالتهاب (در صورت جواب ندادن کورتیکواستروئیدی).
• ♦ بوتاکس (برای فاشیای کف پا) و پرتودرمانی دارای تأثیر قابل توجه در روند بهبودی سریع درد و ناراحتی پاشنه پا.
• ♦ انجام فیزیوتراپی بنا بر تشخیص پزشک جهت قوی کردن ماهیچه پایینی پا.
• ♦ عمل جراحی که در صورت جواب ندادن روش‌های فوق اعمال می‌شود. انجام جراحی معمولاً برای عارضه‌هایی همچون فاشیای کف پای سمت چپ، خار پاشنه، تومورهای استخوانی، شکستگی، سندرم‌ها تجویز می‌شود.

درمان از طریق انجام برخی ورزش‌ها

• ♦ حرکت گردشی پا: این نوع حرکت یا ورزش تأثیر به‌سزایی در بهبود پاشنه درد دارد؛ تنها کافی است روی یک صندلی بنشینید و کف پای خود را بر روی یک وسیله گرد نظیر توپ‌های کوچک به مدت چند دقیقه در روز به گردش در آورید.
• ♦ حرکات کششی از طریق کش‌های ورزشی: از دیگر تمرینات ورزشی که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در بهبود سریع درد پاشنه در پای سمت چپ داشته باشد انجام حرکت‌های کششی با استفاده از کش‌های ورزشی است. به این صورت که پای سمت چپ خود را بکشید و سپس یک سر کش را به وسیله‌ای محکم و ثابت ببندید و سر دیگر را به بالای کف پایتان وصل کنید. بعد از انجام این مراحل به مدت چند دقیقه (۵ الی ۱۰ دقیقه در روز) مچ پایتان را خم و راست کنید.
• ♦ ساق پای ایستاده: تمرین ساق پای ایستاده نیز از مهم‌ترین تمرینات ورزشی مؤثر برای بهبود درد پاشنه سمت چپ است. برای انجام صحیح این حرکت به سمت دیوار بایستید هر دو دست خود را به روی دیوار قرار دهید. سپس پای سمت چپ که متحمل درد است را پشت پای راست بگذارید. هم‌زمان پای راست خم و باسن را به سمت دیوار بکشید و پای چپ را کشش دهید.

روش‌های درمان خانگی و سنتی برای درمان درد پاشنه پای چپ

• ♦ استفاده از کفش‌ها، کفی‌های طبی و پدهای پاشنه استاندارد جهت جلوگیری از تشدید و کاهش درد پاشنه‌ی پای چپ.
• ♦ قرار دادن کمپرس یخ یا آب سرد بر روی موضع درد (لازم به ذکر است که نباید از یخ را به‌صورت مستقیم بر روی محل درد بگذارید).
• ♦ برای مدتی تا بهبودی کامل درد و ناراحتی پاشنه از انجام فعالیت‌های ورزشی سخت، راه‌رفتن سریع و روی محیط‌های سخت و سفت، دویدن، ایستادن یا نشستن‌های طولانی‌مدت بپرهیزید.

نشانه‌های درد پاشنه پای چپ

• ♦ درد در کف یا فاشیای پا که معمولاً ناشی از پارگی، التهاب و کشیدگی بافت پا است. فاشیای کف پا غالباً ناشی از کشیدگی، فشار زیاد و پوشیدن کفش‌های تنگ و تخت بروز می‌کند.
• ♦ پارگی تاندون‌ها (فولکسور و آشیل) که بروز این عارضه با درد شدید همراه است. به این صورت که هنگام بروز هم فرد پاره شدن را احساس می‌کند. آسیب‌دیدگی تاندون‌ها معمولاً در نتیجه ضربات مکرر و شدید، فشار زیاد، تمرینات سنگین کششی و دارای حرکات سریع بروز می‌کند.
• ♦ احساس درد در حاشیه کف پای طرف چپ یا به عبارتی بخش بیرونی پا، ناحیه بیرونی پا را درگیر می‌کند. بروز درد کنار کف نتیجه رگ‌به‌رگ شدن و یا شکستن استخوان تنشی متاتارس کف است.

راه پیشگیری درد پاشنه پای چپ

• ♦ گرم‌کردن استاندارد بدن: قبل از شروع تمرینات ورزشی، خصوصاً ورزش‌های سنگین که فشار زیادی به ناحیه پاشنه وارد می‌کنند، گرم‌کردن بدن ضروری است. همچنین سردکردن بدن بعد از انجام فعالیت‌ها به بازیابی عضلات کمک می‌کند.
• ♦ استفاده از کفش‌های مناسب: کفش‌ها مخصوصاً کفش‌های طبی با اندازه مناسب و راحت برای حفظ سلامت پاها مهم هستند. کفش‌های مناسب می‌توانند از پا در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت کنند.
• ♦ جلوگیری از ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت: تغییر مکرر وضعیت بدن و پرهیز از ایستادن یا نشستن برای مدت‌های طولانی به کاهش فشار بر پاشنه کمک می‌کند.
• ♦ کفش‌های مناسب برای محیط‌های سخت: استفاده از کفش‌هایی که برای راه‌رفتن در سطوح سخت و سفت طراحی شده‌اند، می‌تواند از پاشنه‌ها در برابر آسیب محافظت کند.
• ♦ حفظ تعادل وزن بدن: کاهش وزن و حفظ وزن سالم به کاهش فشار وارده به پاشنه‌ها و در نتیجه کاهش درد کمک می‌کند.
• ♦ رژیم غذایی سالم و ویتامین‌ها: مصرف رژیم غذایی مغذی همراه با ویتامین دی که برای جلوگیری از پوکی استخوان مفید است برای حفظ سلامت عمومی پاها مهم است.
• ♦ کفش‌ها و پدهای پاشنه جذب‌کننده فشار: استفاده از کفش‌هایی که بخشی از فشارهای وارده را جذب می‌کنند یا پدهای پاشنه‌ای که به کاهش درد و ناراحتی کمک می‌کنند، می‌تواند بسیار موثر باشد.

برای درمان درد پاشنه پا کی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

درد پاشنه چپ ممکن است با روش‌های خانگی یا طب سنتی قابل مدیریت باشد. با این حال زمانی که درد پاشنه با علائم نگران‌کننده‌ای همراه شود، مراجعه به پزشک ضروری است. اگر درد پاشنه بیشتر از یک هفته ادامه داشته باشد و حتی بدون فعالیت هم احساس شود یا اگر تورم، قرمزی و کبودی در کنار درد ظاهر شود، باید فوراً به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. همچنین احساس بی‌حسی، مورمور شدن، تب یا ناتوانی در راه رفتن و حرکت دادن پا و انگشتان نیز نیازمند توجه پزشکی فوری است. این علائم می‌توانند نشان‌دهنده‌ی مشکلات جدی‌تری باشند که نیازمند درمان‌های تخصصی هستند.

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم مبحث درد پاشنه پای چپ را به‌صورت کاملاً جامع و کاربردی بررسی و توضیح دهیم. همان‌طور که ذکر شد، درد پاشنه پا می‌تواند ناشی از عوامل زیادی باشد که بسته به علائم و شدت درد آن باید اقدامات متناسب را انجام دهید. به‌کارگیری روش‌های پیشگیری ارائه شده در این مقاله می‌تواند تا حدود زیادی از بروز عارضه درد پاشنه در پای چپ جلوگیری کند. با این حال در صورتی که درد پاشنه شما ادامه‌دار باشد، تشدید یابد یا با علائمی نظیر تورم، قرمزی، حساسیت به لمس، تب یا بی‌حسی همراه شود مراجعه به پزشک متخصص ضروری است. متخصصان ارتوپدی می‌توانند با انجام معاینات دقیق و در صورت نیاز، استفاده از روش‌های تشخیصی پیشرفته، بهترین راه‌های درمانی را برای شما پیشنهاد دهند. در نهایت مراقبت مناسب و به موقع می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.