چرا زنان بیشتر به درد پاشنه پای چپ دچار می‌شوند؟

درد پاشنه پای چپ در زنان یکی از مشکلات رایجی است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند التهاب فاسیای کف پا، خار پاشنه، فشار مکرر، کفش نامناسب یا حتی مشکلات ساختاری اسکلتی باشد. این درد ممکن است به‌صورت تدریجی یا ناگهانی بروز کند و در فعالیت‌های روزمره مانند راه رفتن یا ایستادن طولانی‌مدت اختلال ایجاد نماید. برخی زنان پس از بارداری یا افزایش وزن بیشتر مستعد ابتلا به این مشکل هستند. انتخاب رویکرد درمانی مناسب به تشخیص دقیق علت درد بستگی دارد، از درمان‌های ساده خانگی گرفته تا مداخلات تخصصی. در این مسیر، مشاوره با دکتر فوق تخصص درد پاشنه می‌تواند در شناسایی ریشه مشکل و ارائه بهترین راهکار درمانی مؤثر باشد. توجه به پیشگیری، اصلاح عادات حرکتی و استفاده از کفش‌های مناسب، نقش مهمی در کاهش فشار و جلوگیری از عود درد دارد و به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کند.

آنچه در ادامه میخوانید:

علت درد پاشنه پای چپ در زنان

یکی از علل شایع درد یک‌طرفه پاشنه پا، به خصوص سمت چپ، مشکلات مرتبط با عصب سیاتیک است. افراد مبتلا به درد سیاتیک ممکن است علاوه بر درد کمر، درد تیرکشنده‌ای را در ناحیه پاشنه تجربه کنند که گاهی تنها به صورت درد پاشنه بروز می‌یابد. این ارتباط بین درد پاشنه و سیاتیک اهمیت دارد و توجه به آن در تشخیص و درمان موثر این نوع دردها ضروری است

مهم‌ترین علت درد پاشنه پای چپ زنان، طرز راه رفتن اشتباه است. خانم‌ها اغلب کفش‌های نامناسبی به پا می‌کنند و فرم راه رفتن استانداردی ندارند. از این رو فشار بسیار زیادی روی استخوان پاشنه و بافت‌های متصل به آن وارد می‌شود. طبق بررسی‌های زیادی که انجام شده است، در برخی مواقع، عوامل ارثی می‌تواند عامل اصلی این بیماری جان‌سوز باشد، اما این موضوع، در تمامی شرایط صدق نمی‌کند و ممکن است عوامل دیگری نیز باعث درد پاشنه پای چپ شود؛ از جمله این موارد می‌توان به سبک و محیط زندگی اشاره کرد. به عنوان مثال، خانم‌هایی که در شمال آفریقا زندگی می‌کنند، معمولا به خار پاشنه دچار می‌شوند؛ درحالی که برای خانم‌هایی که در آسیا زندگی می‌کنند، تورم تاندون آشیل، باعث ایحاد درد در پاشنه می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین عواملی که باعث ایجاد درد پاشنه چپ در بانوان می‌شود، می‌پردازیم:  

درد پاشنه پا در اثر وجود خار پاشنه

خار پاشنه به عنوان یکی از علائم التهاب مفاصل پا یا Plantar Fasciitis شناخته شده و یکی از اصلی‌ترین علل درد پاشنه پای چپ زنان محسوب می‌شود. این التهاب معمولاً به علت آسیب یا تغییرات در بافتی به نام "فاسیا پلانتار" در پاشنه پا ایجاد می‌شود. فاسیا پلانتار یک بافت عضلانی ضخیم است که از قسمت پسین پاشنه پا آغاز شده و به سمت انگشتان پا پیش می‌رود. این بافت وظیفه پشتیبانی از قوس پایی پا و جلوگیری از فشار زیاد به ساختارهای داخلی پا را دارد. زمانی که یک زائده اضافی همچون خار یا تیغه روی پاشنه یا بافت فاسیاپلانتار ایجاد شود به آن خار پاشنه گفته می‌شود.

دلایل اصلی ایجاد خار پاشنه عبارت‌اند از:

• درست راه نرفتن، تمرین ورزشی بیش از حد یا کشیدگی از دلایل ایجاد خار پاشنه هستند.
• استفاده از کفش‌هایی که فشار زیادی به پاشنه پا وارد می‌کنند می‌تواند به ایجاد خار پاشنه منجر شود.
• عوامل مانند ژنتیک و سن نیز در ایجاد خار پاشنه تأثیر دارد.

• چگونه می‌توان خار پاشنه را درمان کرد

درمان خار پاشنه معمولاً با مراقبت‌های ساده و تغییر در رفتارهای روزمره شما شروع می‌شود. در صورتی که علائم خار پاشنه شما، پس از چند هفته استراحت بهبود نیابد، ممکن است به روش‌های درمانی حرفه‌ای نیاز باشد.

• کفش‌هایی با کف ضخیم و نرم، خار پاشنه را بهبود می‌بخشند.
• با مشورت ارتوپد از یک کفی مناسب برای کفش خود استفاده کنید.
• فیزیوتراپی به منظور تقویت عضلات پا و ایجاد انعطاف‌پذیری مفید است.
• معمولاً داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) به عنوان ترکیبات خوراکی یا کرم‌های موضعی توصیه می‌شود تا درد و التهاب خار پاشنه را کاهش دهند.
• در موارد شدید‌تر، برای کاهش درد پاشنه چپ در بانوان، پزشک ممکن است تزریق کورتیکواستروئید به ناحیه خار پاشنه را توصیه کند.
• در مواردی که علائم خار پاشنه به مدت طولانی باشد و به درمان‌های دیگر پاسخ ندهد، پزشک ممکن است به عمل جراحی فکر کند.
• در روش درمانی نسبتاً جدیدتر از امواج صوتی برای تسکین درد و التهاب خار پاشنه استفاده می‌شود.

درد پاشنه پا در اثر تورم تاندون آشیل پا

تورم تاندون آشیل پا از جمله علت درد پاشنه پا سمت چپ در زنان به شمار می‌آید. تاندون پاشنه یک ساختار تار مانند است که از پاشنه پا شروع می‌شود و به طرف انگشتان پا امتداد دارد. وظیفه این تاندون پشتیبانی از کمربند بافتی پاشنه است.

عوامل زیر می‌توانند به تورم تاندون آشیل پاشنه منجر شوند:

• راه رفتن با کفش‌های نامناسب
• افزایش وزن بیش از حد
• کفش‌های با کف بسیار نرم، ریسک تورم تاندون آشیل را افزایش می‌دهند.
• تغییر و افزایش فعالیت‌ها و ورزش‌ها
• با پیر شدن، انعطاف‌پذیری تاندون‌ها کاهش می‌یابد.
• افراد ممکن است به دلایل ژنتیکی دچار درد پاشنه پای چپ زنان می‌شوند.

• روش درمان تورم تاندون آشیل پا

تورم تاندون آشیل پاشنه معمولاً با درد در پاشنه پا، به خصوص در صبح زود و هنگامی که فشار به آن وارد می‌شود، همراه است. درمان تورم تاندون آشیل پاشنه شامل موارد زیر است:

• کاهش فعالیت‌های تنش‌زا
• استفاده از کفش‌های استاندارد
• استفاده از کفی کفش ارتوپدیک می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد پاها کمک کند.
• جلسات فیزیوتراپی به منظور تقویت عضلات پا و ایجاد انعطاف‌پذیری مفید هستند.
• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن ممکن است به تسکین درد و کاهش التهاب در منطقه تاندون آشیل کمک کنند.
• در مواردی که علائم درد پاشنه چپ در بانوان شدید باشند، پزشک ممکن است تزریق کورتیکواستروئید به منطقه تاندون آشیل انجام دهد تا درد و التهاب را کاهش دهد.
• استفاده از امواج صوتی برای تسکین درد و التهاب پاشنه
• جراحی برای تورم تاندون آشیل پاشنه معمولاً در موارد شدید توصیه می‌شود. این جراحی به عنوان آپونکتومی پلانتار فاسیا شناخته می‌شود.

درد پاشنه پا در اثر ورم کف پا یا التهاب فاشیای کف پا

فاشیا یک لایه ضخیم از بافت صاف است که از قسمت میانی پاشنه شروع شده و تا انگشتان پا امتداد دارد. وظیفه اصلی فاشیا ایجاد پشتیبانی برای کمربند بافتی پاشنه و کمک به حفظ قوس طبیعی پا است. عوامل زیر می‌توانند به التهاب فاشیای کف پا و درد پاشنه پای چپ زنان منجر شوند:

• انجام فعالیت‌هایی که نیاز به ایستادن یا راه رفتن بر روی سطوح سخت دارند.
• افزایش وزن بیش از حد می‌تواند فشار اضافی به فاشیا و پاشنه پا وارد کند.
• استفاده از کفش نامناسب
• انجام ورزش‌های تکراری و با فشار زیاد بر روی فاشیا
• با پیر شدن، انعطاف‌پذیری فاشیا کاهش می‌یابد.
• برخی افراد ممکن است به دلایل ژنتیکی دچار التهاب فاشیای کف پا شوند.

• چگونه ورم کف پا یا التهاب فاشیای کف پا را درمان کنیم؟

برای درمان ورم کف پا یا التهاب فاشیای کف پا که علت درد پاشنه پا سمت چپ در زنان است، باید چند روش را به صورت هم‌زمان انجام دهید تا بتوانید سرعت بهبود را افزایش دهید؛ اما مهم‌ترین فاکتور در این موارد استفاده از کفش مناسب است. در ادامه بیشتر با روش‌های درمان آشنا خواهید شد:

• از راه رفتن در سطوح سخت، پریدن و دویدن اجتناب کنید.
• استفاده از یخ در منطقه ملتهب به مدت 15-20 دقیقه به ازای 2-3 بار در روز می‌تواند به تسکین درد و کاهش التهاب کمک کند.
• از کفش‌هایی دارای کفی ارتوپدیک کمک بگیرید.
• با مشورت پزشک به فیزیوتراپی مراجعه کنید.
• پزشک ممکن است داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن را تجویز کند.
• تزریق‌های کورتیکواستروئیدی در موارد شدیدتر، درمان درد و التهاب فاشیای کف پا را تسریع می‌کند.
• متخصصین کاردرمانی ممکن است به تمرینات و راهکارهای خاصی برای کمک به تسکین و التهاب فاشیای کف پا پیشنهاد دهند.

درد پاشنه پا در اثر ابتلا به بیماری سور یا آپوفیزیت کالکانه

بیماری آپوفیزیت کالکانه یکی از علل شایع درد پاشنه پا در کودکان و نوجوانان در سنین ۸ تا ۱۴ سال است. این بیماری به عنوان "Sever's Disease" نیز شناخته می‌شود. آپوفیز کالکانه در این گروه سنی هنوز به صورت کامل تشکیل نشده و در طی فرآیند رشد، به دلیل تنش‌ها و فشارهای مکرر، دچار التهاب و درد می‌شود. این عامل در بزرگسالی یکی از علل درد پاشنه چپ در بانوان محسوب می‌شود. علائم این بیماری ممکن است شامل درد در قسمت پشتی پا، به خصوص در زمان فعالیت‌های ورزشی باشد.

• روش درمان آپوفیزیت کالکانه

درمان بیماری آپوفیزیت کالکانه (Calcaneal Apophysitis) عمدتاً بر اساس کاهش التهاب و تخفیف درد پاشنه پای چپ زنان و کالکانه (قسمت پشتی پا) متمرکز می‌شود. در ادامه، نحوه درمان این بیماری توضیح داده شده است:

• فرد مبتلا به آپوفیزیت کالکانه نیاز به استراحت و کاهش فعالیت‌های تنش‌زا دارند.
• استفاده از کیسه یخ بر روی قسمت پاشنه پا و کالکانه به منظور کاهش التهاب و تسکین درد مفید است. این کار را به مدت 15 تا 20 دقیقه، چند بار در روز، به صورت مداوم استفاده کنید.
• استفاده از کفش‌های مناسب الزامی است؛ مخصوصاً کفش‌هایی که دارای کفی استاندارد هستند.
• تمرینات تقویتی و کششی انجام شده به‌ صورت منظم می‌تواند عضلات پا را تقویت کرده و تعادل را بهبود بدهد. این تمرینات باید توسط فیزیوتراپیست یا متخصص حرفه‌ای تجویز شوند.
• در موارد شدیدتر و در صورت عدم بهبود با تدابیر معمولی، مشاوره پزشکی لازم است.

درد پاشنه پا در اثر بورسیت پاشنه پا

بورسیت پاشنه (Heel Bursitis) یک نوع التهاب در اطراف پاشنه پا است. بورسیت به معنای التهاب بورس است. بورس‌ها ساختارهای مشبکی هستند که در نقاطی از بدن وجود دارند و وظیفه آن‌ها کاهش اصطکاک و فشار بین استخوان‌ها و بافت‌های نرم اطراف آن‌ها در طول حرکت است. بورسیت پاشنه اغلب به علت التهاب بورس پاشنه ایجاد می‌شود و می‌توان از آن به عنوان علت درد پاشنه چپ در بانوان نام برد. بورس پاشنه یا (Bursa of Hoffa) یک کیسه مایع است که بین استخوان‌های ناحیه پاشنه پا واقع شده و در حین حرکت، مانع اصطکاک و فشار ناشی از انبساط و انقباض عضلات و تاندون‌ها در این ناحیه می‌شود. اگر به علت فشارهای مکرر و زیاد به پا، بورس پاشنه ملتهب شود، اصطلاحاً بورسیت پاشنه رخ داده است.

عواملی که ممکن است به افزایش خطر بروز بورسیت پاشنه منجر شوند، شامل موارد زیر است:

• انجام فعالیت‌های ورزشی با فشار زیاد بر پاشنه پا (مثل دویدن و پرش)
• استفاده از کفش نامناسب
• افزایش وزن
• ابتلا بیماری‌های مرتبط با التهاب عضلات
• ضربه‌های مکرر به پا

• روش درمان بورسیت پاشنه پا

درمان بورسیت پاشنه معمولاً با توجه به شدت علائم و میزان درد پاشنه پای چپ زنان انجام می‌شود. در ادامه، روش‌های درمان بورسیت پاشنه را بررسی می‌کنیم:

• ترک فعالیت‌هایی که ممکن است به بورس پاشنه فشار وارد کنند مانند دویدن، پرش، یا قدم زدن طولانی مدت
• قرار دادن کیسه یخ بر روی ناحیه دردناک (پاشنه پا) به مدت 15 تا 20 دقیقه چند بار در روز
• مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) البته با مشورت پزشک
• انجام تمرینات تقویتی و کششی که به تقویت عضلات پا و تاندون‌ها و افزایش انعطاف‌پذیری آن‌ها کمک می‌کند. این تمرینات باید توسط یک فیزیوتراپیست تجویز شوند.
• در موارد شدیدتر بورسیت پاشنه، پزشک ممکن است تزریق مستقیم کورتیکواستروئید به بورس متورم را انجام دهد.
• انتخاب کفش با مشورت یک پزشک یا فیزیوتراپیست مفید است.

درد پاشنه پا در اثر استئوکندروس پاشنه پا

استئوکندروس پاشنه پا (Osteochondrosis of the Calcaneus) یکی از انواع‌ استئوکندروس است که در ناحیه پاشنه پا ایجاد می‌شود. در این بیماری، استخوان پاشنه پا، به صورت ناهمگن و نامنظم تغییر شکل می‌دهد و درد پاشنه چپ در بانوان را رقم می‌زند. این تغییرات استخوانی نام تعارف، معروف به "لسیون‌های کالکانه" در دسته‌بندی استئوکندروس‌ها قرار می‌گیرند.

عواملی که ممکن است به استئوکندروس پاشنه پا منجر شوند، شامل موارد زیر می‌شوند:

• انجام فعالیت‌های بیش از اندازه ورزشی یا روزمره
• عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند نقش داشته باشند.
• این بیماری در سنین رشد، بیشتر دیده می‌شود.

• روش درمان استئوکندروس پاشنه پا

درمان استئوکندروس پاشنه پا شامل مجموعه‌ای از تدابیر و مراقبت‌هاست که به کاهش درد، بهبود عملکرد پا و اصلاح علائم بیماری کمک می‌کنند. در ادامه، روش‌های درمانی برای استئوکندروس پاشنه پا آمده است:

• استراحت به پاشنه فرصت می‌دهد تا بهبود یابند و التهابش کاهش پیدا کند.
• قرار دادن کیسه یخ بر روی ناحیه پاشنه پا به مدت 15 تا 20 دقیقه چند بار در روز
• مصرف داروهای مانند ایبوپروفن (Advil) یا ناپروکسن (Aleve)، البته با مشورت پزشک می‌تواند در کاهش التهاب و درد مفید باشد.
• انجام حرکات تمرینی توصیه شده توسط فیزیوتراپیست به کاهش درد پاشنه پای چپ زنان کمک می‌کند.
• استفاده از کفش استاندارد

درد پاشنه پا در اثر کشیدگی پاشنه پا

کشیدگی پاشنه پا (Plantar Fasciitis) به علت التهاب رباط کف پا یا (Plantar Fascia) ایجاد می‌شود و یکی از علت‌های شایع درد پاشنه چپ در بانوان است. رباط کف پا، یک لایه منبسط از بافت صاف و لیفی است که از پاشنه پا شروع شده و به سمت انگشتان پا امتداد دارد. در صورت کشیده شدن این بافت لیفی، اصطلاحاً کشیدگی پاشنه پا رخ می‌دهد. علائم کشیدگی پاشنه پا خود را در ساعات اولیه روز و زمانی که اولین قدم خود را برمی‌دارید، نشان می‌دهد و معمولاً تا نیمه روز ادامه دارد. از جمله موارد بروز این بیماری به موارد زیر باید اشاره داشت:

• افزایش وزن
• انجام فعالیت غیرمتعارف در طول روز
• استفاده از کفش غیراستاندارد
• کمبود ویتامین D، کلسیم، یا دیگر عوامل مغذی

• درمان کشیدگی پاشنه پا

درمان کشیدگی پاشنه پا با انجام چندین روش به صورت هم‌زمان انجام می‌شود. البته که اغلب این روش‌ها خانگی هستند. در مواردی که درمان معمولی نتایج مطلوبی نداشته باشد یا درد پاشنه پای چپ زنان شدت یابد، مراجعه به پزشک متخصص الزامی است. در بعضی موارد، نیاز به تصویربرداری از ناحیه پاشنه (مانند ایکوگرافی یا رادیوگرافی) لازم است. از جمله کارهایی که به کاهش درد کمک می‌کند به موارد زیر باید اشاره داشت:

• اجتناب از انجام فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر پاشنه پا وارد می‌کنند.
• قرار دادن کیسه یخ بر روی ناحیه پاشنه پا به مدت 15 تا 20 دقیقه چند بار در روز می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند.
• تقویت عضلات پا می‌تواند مفید باشد. فیزیوتراپیست می‌تواند تمرینات مناسبی را توصیه کند.
• استفاده از کفشی که مجهز به کفی استاندارد است.
• مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی در صورت تجویز پزشک
• تزریق‌های کورتیکواستروئیدی در موارد شدیدتر کشیدگی پاشنه پا

درد پاشنه پا در اثر شکستگی استخوان پاشنه پا

شکستگی استخوان پاشنه یکی از نادرترین علت‌های درد پاشنه چپ در بانوان است که موجب تورم و از کار افتادن پا می‌شود. استخوان کالکانئوس استخوان بزرگی است که در پاشنه پا قرار دارد و یکی از استخوان‌های مهم در تشکیل ساختار پا است. شکستگی استخوان پاشنه معمولاً به دلیل تروما یا ضربه مستقیم به استخوان پاشنه اتفاق می‌افتد. علل شکستگی استخوان پاشنه می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• شکستگی استخوان پاشنه اغلب نتیجه سقوط از ارتفاع بالا یا ضربه مستقیم به پا است.
• ورزش‌هایی مانند بسکتبال یا والیبال، ممکن است خطر شکستگی استخوان پاشنه را افزایش دهند.
• تصادفات رانندگی یکی از دلایل شکستن استخوان پاشنه هستند.
• در موارد نادرتر استفاده از داروهای خاص (مثل کورتیکواستروئیدها) یا بیماری‌های اسکلتی مانند اوپنهایمر ممکن است باعث ایجاد شکستگی در این ناحیه شوند.

نحوه پیشگیری از درد پاشنه پای چپ زنان

برای پیشگیری از درد پاشنه چپ در بانوان، می‌توانید اقداماتی انجام دهید که به تقویت پاها، کاهش فشار بر پاشنه و حفظ سلامت عضلات و بافت‌های کف پا کمک کنند. در ادامه، چند نکته مهم برای پیشگیری از درد پاشنه پا را بررسی می‌کنیم

• انتخاب کفش مناسب
• استفاده از کفی کفش استاندارد و ارتوپدیک
• تقویت عضلات پا با ورزش
• کاهش وزن
• توجه به ایجاد تعادل در ساعات فعالیت و استراحت
• مراقبت از کشیدگی‌ها ایجاد شده در کف پا

کلام آخر

درد پاشنه پای چپ در زنان اگر به‌موقع تشخیص داده و درمان نشود، می‌تواند به یک مشکل مزمن تبدیل شود و فعالیت‌های روزانه را به شدت محدود کند. این درد معمولاً ناشی از التهاب بافت‌های نرم، آسیب به تاندون‌ها، خار پاشنه یا فشار بیش از حد به کف پا است. درمان باید بر اساس علت اصلی انجام شود؛ از جمله استراحت، استفاده از یخ، تمرینات کششی برای تاندون آشیل و فاسیای کف پا، و در برخی موارد استفاده از ارتز یا کفی‌های طبی. در موارد مقاوم به درمان‌های ساده، روش‌های پیشرفته‌تری مانند تزریق داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی تخصصی یا حتی جراحی ممکن است لازم باشد. تغییر سبک زندگی نیز بخش جدایی‌ناپذیر روند درمان است؛ انتخاب کفش مناسب، حفظ وزن ایده‌آل و پرهیز از ایستادن طولانی‌مدت از نکات کلیدی هستند. مراجعه منظم به پزشک و پیگیری روند بهبود، احتمال بازگشت درد را به حداقل می‌رساند. با رویکردی دقیق و برنامه‌ریزی‌شده، می‌توان این مشکل را به‌طور مؤثر کنترل و از عوارض بلندمدت آن جلوگیری کرد تا فرد بتواند بدون درد به فعالیت‌های روزمره بازگردد.