درد کمر و لگن
کمر و لگن دو تکیه‌گاه اساسی برای فعالیتهای مختلف مانند ایستادن، راه رفتن، نشستن، حرکات ورزشی، انجام شغل‌های مختلف و ... هستند؛ بنابراین احتمال آسیب دیدن آنها در اثر فعالیتهای سخت، فشار زیاد و یا قرارگیری بدن در وضعیت نامناسب زیاد است. از طرفی این دو ناحیه ازنظر مکانی و عصب‌های تأثیرگذار بر آنها در ارتباط نزدیکی هستند و درد در یکی می‌تواند به دیگری هم انتقال پیدا کند. به همین دلیل خیلی از افراد را می‌بینید که درد کمر و لگن را همراه با هم تجربه میکنند. البته به‌طور خاص نیز درد کمر و لگن در خانم‌ها به دلیل بارداری بیشتر دیده میشود؛ اما تنها بارداری عامل درد کمر و لگن نیست و موارد دیگر که در ابتدا ذکر کردیم می‌تواند در آقایان نیز اتفاق بیفتد. از مهمترین دلایل عام درد کمر و لگن میتوان به فتق دیسکهای کمر و اسپوندیلوز اشاره کرد. عدم درمان دیسک کمر عوارضی جدی همچون فلجی و ناتوانی در حرکت را با خود به همراه دارد، بنابراین درمان سریع آن بسیار ضروری است. با توجه به حساسیت این دو ناحیه و وجود ستون فقرات به‌عنوان اصلی‌ترین تکیه‌گاه بدن بسیار مهم است که درد کمر و لگن توسط یک متخصص ارتوپد باتجربه معاینه شده و علت اصلی مشخص شود تا درمان‌های لازم و به‌موقع انجام گیرد.
خوشبختانه در مجموعه ما پزشکان متخصص و باتجربه‌ای هستند که سالیان سال است در این زمینه فعالیت دارند و با مراجعه به این کلینیک می‌توانید اطمینان حاصل کنید که تمامی موارد احتمالی به‌طور کامل ارزیابی و اقدامات درمانی انجام خواهد شد. در ادامه نیز شما را بیشتر با درد کمر و لگن آشنا خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
فهرست مطلب:
درد کمر و لگن چیست؟
لگن در پایینترین بخش شکم قرار دارد. اندام‌های موجود در لگن شامل روده، مثانه و در خانم‌ها علاوه بر روده و مثانه شامل رحم و تخمدان می‌باشد. درد لگن معمولاً به معنای دردی است که به دلیل وجود اختلال در یکی از این اندام‌ها شروع میشود؛ اما در برخی از موارد این درد مربوط به استخوان‌های لگن است که در کنار این اندام‌ها قرار می‌گیرند و به کمر نیز کشیده می‌شوند. درنتیجه فرد را دچار درد کمر و لگن میکنند. برخی افراد غیرمتخصص این نوع دردها را با درد سیاتیک اشتباه می‌گیرند، درحالی‌که می‌تواند ناشی از عضلات، اعصاب، رگ‌های خونی و مفاصل مجاور این ناحیه باشد. از طرفی کمر نیز عضو حساسی است که از قسمت پایین به لگن متصل شده و دردهای ایجادشده در کمر که ناشی از عوامل مختلف هستند میتوانند به لگن کشیده شوند؛ بنابراین، علل بسیاری برای درد کمر لگن وجود دارد. درد کمر و لگن همراه با هم در زنان شایعتر از مردان می‌باشد. این درد بر حسب علت ایجاد آن می‌تواند به‌صورت پیوسته یا متناوب، خفیف یا شدید باشد که گاهی منجر به درد در باسن یا ران نیز خواهد شد.
همچنین درد کمر و لگن معمولاً از یک ناحیه شروع‌شده و به دیگری انتقال پیدا می‌کند و ممکن است به‌طور ناگهانی، شدید و یا خفیف باشد و امکان دارد در ابتدای امر متوجه آسیب به وجود آمده نشوید و بعد از مدت‌ها به‌صورت مزمن بروز کند. به همین علت است که تأکید می‌کنیم در صورت بروز هرگونه درد یا مشکوک شدن به آسیب در این نواحی حتماً به یک متخصص ارتوپد باتجربه مراجعه نمایید تا از عوارض بعدی جلوگیری شود. دردهای مزمن معمولاً به‌صورت ثابت یا متناوب هستند و میتوانند حتی در هنگام ادرار یا انجام فعالیتهای جنسی به‌شدت شما را آزار دهند.
فتق دیسک و درد کمر و لگن
شاید بتوان مهمترین دلیل درد کمر و لگن را فتق یا دیگر آسیبدیدگیهای دیسک کمر دانست. دیسکها مانند بالشتکهایی میان مهرههای ستون فقرات مستقر هستند و امکان حرکت آنها را فراهم میکنند. بالا رفتن سن، قرار گرفتن بدن در حالت مناسب به مدت طولانی و گاهی ضربههای فیزیکی، موجب آسیبدیدگی دیسک کمر می‌شوند. فتق یا دیگر آسیبهای دیسک، دردهای خفیف یا شدیدی را در کمر و دیگر نقاط بدن به وجود می‌آورند. به جز درد کمر و لگن، موارد زیر هم نشانههای دیسک کمر میباشند:
-
ضعف و کرختی عضلات پا و باسن
-
بیحسی یا فلجی کامل پایین‌تنه
-
گزگز در یک یا هر دو پا
-
دردی که از کمر به ران و باسن کشیده میشود.
-
سفتی عضلات کمر
-
تغییر عملکرد روده و مثانه
اگر درد کمر و لگن شما پایدار بود و همراه آن موارد گفته‌شده را مشاهده کردید، هرچه سریعتر درمان خود را زیر نظر یک پزشک ارتوپد مجرب آغاز کنید. به یاد داشته باشید که هرگونه مشکلی در ستون فقرات کمری از جمله فتق دیسک کمر، میتوانند عوارض جبران‌ناپذیری داشته باشند. فلجی کامل پایین‌تنه، بیاختیاری ادرار و مدفوع، ضعف و ناتوانی در انجام فعالیتهای روزمره و ناتوانی جنسی، از جمله مهمترین عوارض دیسک کمر هستند.
نحوه تشخیص صحیح درد کمر و لگن چگونه است؟
برای تشخیص صحیح و دقیق درد کمر و لگن حتماً باید به یک کلینیک مجهز و یک متخصص ارتوپد باتجربه مراجعه کنید. پزشک ابتدا به‌طور کامل سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند؛ زیرا در بسیاری از مواقع ممکن است یک بیماری زمینه‌ای مانند آرتروز یا پوکی استخوان و یا عدم درمان صحیح برخی از شکستگی‌ها و آسیبهای قبلی منجر به درد کمر و لگن کنونی شده باشد. همچنین آزمایشات قبلی شما و عکس‌های رادیولوژی شما را کاملاً بررسی کرده و در صورت نیاز به بررسی مجدد بر اساس علائم و نشانه‌ها برخی از پارامترها ممکن است دوباره آزمایشات جدیدی برایتان تجویز کند.
عکس‌برداری جدید با اشعه ایکس به پزشک شما کمک می‌کند تا اگر تغییری در استخوان‌ها یا غضروف‌های نواحی کمر و لگن ایجادشده که باعث درد لگن و کمر شده است را به‌طور دقیق تشخیص دهد.
گاهی حتی بدون اینکه بیمار درد زیادی را حس کند، پزشک بر اساس برخی شواهد حرکتی دیگر برای شما عکس‌برداری را تجویز می‌کند و در نتایج مشخص میشود که واقعاً یک آسیب جدی شما را تهدید می‌کند. البته برعکس این موضوع نیز صادق است؛ یعنی گاهی اوقات بیمار درد شدید را در ناحیه کمر و لگن حس می‌کند و فکر می‌کند آسیب جدی دیده است، درحالی‌که یک التهاب موقت بوده و نتایج عکس‌برداری نشان می‌دهد که صدمه مهمی ندیده است.
بنابراین مهم عکس‌برداری نیست، مهم این است که به‌طور کامل با پزشکتان برای اقداماتی که مانند عکس‌برداری برای شما تجویز می‌کند، همکاری کنید تا بتواند تشخیص دقیقی داشته و بهترین روش درمان را به شما ارائه دهد که کارساز باشد. معمولاً وقتی درد کمر و لگن از کمر شروع‌شده و به لگن کشیده میشود، ام آر آی نیز تجویز میشود تا با بررسی جزئیات بیشتر مشخص شود که آیا دیسک یا مفصل‌های کوچک در ستون فقرات شخص پوسیده‌اند یا خیر؟ زیرا در این موارد در ابتدا معمولاً دردی حس نمی‌شود و بعد از پوسیدگی خود را بروز خواهد داد.
به‌علاوه انجام ام آر آی می‌تواند تلاقی عصب‌های مشکوک را نیز در کمر بررسی و وجود آسیب در آنها را تأیید کند.
وقتی پزشک برای بررسی این مورد ام آر آی تجویز می‌کند، انجام آن بسیار مهم است؛ زیرا تحلیل رفتگی کمر، پیشرفت التهاب و وجود استخوان‌های تحریک شده را نشان می‌دهد که تصویربرداری با اشعه ایکس این موارد را مشخص نخواهد کرد.
درد کمر و لگن در خانم‌ها نیز اگر خفیف باشد بیشتر به دلیل شل شدگی عضلات به خاطر افزایش وزن و تغییر شکل بدن است که طبیعی است، اما در موارد شدید حتماً باید به پزشک متخصص زنان و زایمان گزارش شود؛ زیرا می‌تواند نشانه‌ای از عوارض خطرناک بارداری مانند پره اکلامپسی، زایمان زودرس، حاملگی خارج از رحمی و یا حتی سقط جنین باشد.
روش‌های درمان درد کمر و لگن چگونه است؟
درد کمر و لگن اگر در خانم‌های باردار رخ دهد و طبیعی باشد، جزء عوارض شایع بارداری است که چاره‌ای جز تحمل کردن آن وجود ندارد. تنها برخی حرکات ورزشی و اقدامات درمانی که متخصص زنان و زایمان برحسب شرایط مادر توصیه می‌کند می‌تواند این دردها را تا حدی تسکین دهد؛ اما درصورتی‌که عامل مهم‌تری مثل حاملگی خارج از رحمی باعث ایجاد در کمر و لگن شدید شده باشد، باید سریعاً بارداری خاتمه پیداکرده و با روش جراحی جنین خارج شود.
اما خارج از دردهای کمر و لگن در بارداری چه خانم‌ها و چه آقایان به دلایل مختلف مانند فعالیتهای طاقت‌فرسا، عدم قرارگیری بدن در وضعیت صحیح بخصوص به دلیل اضافه‌وزن و چاقی، ایجاد ضربه و آسیبهای شدید مانند تصادفات و ... ممکن است به این درد مبتلا شوند.
برای هر دو نوع درد یعنی درد کمر و لگن، معمولاً توسط متخصص ارتوپد داروهای ضدالتهاب تجویز خواهد شد. مصرف دائم این داروها تنها می‌تواند میزان دردهای خفیف تا متوسط را درمان کند و برای آسیبهای شدید مؤثر نخواهد بود. همچنین مصرف متناوب داروهای مسکن نیز ممکن است برای فرد تجویز گردد.
از طرفی درد کمر و لگن طبق تشخیص پزشک می‌تواند تا حد زیادی با کاهش وزن و انجام برخی تمرینات و حرکات ورزشی کاهش پیدا کند؛ اما مهم است که این برنامه حتماً توسط پزشک متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپیست بر اساس شرایط شما داده شود. پس لطفاً خودسرانه یا طبق تجربه مشابه در دوستان و آشنایان حرکات را انجام ندهید؛ زیرا شرایط بدنی افراد متفاوت است و این اقدام خودسرانه می‌تواند باعث آسیبهای جدی در ناحیه کمر و لگن شود.
برای درمان برخی از انواع کمردردها نیز که به لگن کشیده میشود از بیحسی اپیدورال استفاده میکنند. بیحسی اپیدورال دارویی استروئیدی است که توسط پزشک درون کانال ناحیه پایینی کمر تزریق میشود تا درد و التهاب در این ناحیه کاهش یابد. از این روش در سال‌های اخیر برای زایمان‌های طبیعی که با درد زیاد همراه است نیز استفاده میشود تا مادر دردی حس نکند. استفاده از عصا در هنگام راه رفتن نیز می‌تواند در کاهش درد در هر دو ناحیه لگن و کمر مؤثر باشد. گاهی نیز پزشک برای شما کفش طبی تجویز می‌کند تا در کنار سایر درمان‌ها بدنتان هنگام ایستادن و راه رفتن در وضعیت بهتری قرار گرفته و فشار کمتری به کمر بیاید.
درصورتی‌که هیچ‌کدام از این موارد کارساز نباشند، پزشک متخصص ارتوپد ممکن است برای شما روش جراحی را تجویز کند.
انجام عمل جراحی به‌منظور جایگزین کردن استخوان لگن در صورت التهاب شدید این استخوان یا درمان دیسک در ناحیه کمر، ناهنجاری‌های ستون فقرات یا تنگی کانال نخاعی معمولاً آخرین راه چاره درمانی است. انجام عمل جراحی روی کمر یا استخوان لگن درکلینیک مجهز ما که تحت نظارت جراحان باتجربه ما انجام میشود اغلب موفقیت‌آمیز بوده است. البته درمان کامل تا حد زیادی به رفتار مراقبتی خود بیمار بعد از عمل نیز بستگی دارد.
ارزیابی کامل بیمار جهت انجام عمل جراحی بسیار ضروری است و همیشه اول باید اقدامات محافظه‌کارانه دیگر امتحان شود. معمولاً اولین گزینه پزشکان جراحی نیست، مگر در مواردی مانند تصادفات که چاره دیگری وجود ندارد.
جمع‌بندی
معمولاً تشخیص عامل اصلی درد ایجادشده در ناحیه کمر و لگن، کار ساده‌ای نبوده و برای تشخیص صحیح شما به ارزیابی‌های تخصصی پی‌درپی نیاز خواهید داشت. از طرفی با توجه به اینکه روش‌های درمانی بسیار متنوعی برای این آسیب‌ها وجود دارد، پزشک متخصص بعد از ارزیابی کامل و تشخیص نهایی یک برنامه کامل درمانی برای شما مشخص خواهد کرد که شامل داروها، انجام حرکات ورزشی، توان‌بخشی نزد فیزیوتراپیست، رژیم غذایی مناسب و ... خواهد بود و در نهایت ممکن است جراحی را به شما توصیه کند.
بنابراین پیش‌نیاز درمان به‌موقع و صحیح تشخیص دقیق و درست است. شما عزیزان می‌توانید جهت اطمینان از ارزیابی‌های کامل در صورت ابتلا به درد کمر و لگن به این کلینیک مراجعه کنید و توسط متخصصان حاذق ما مورد معاینه و درمان قرار بگیرید. همچنین اگر دراین‌باره سؤالی دارید می‌توانید از طریق لینک‌های ارتباطی ما در سمت چپ صفحه سؤالات خود را از پزشکان متخصص این مجموعه بپرسید.
برای اطمینان از تشخیص صحیح نیز می‌توانید به کلینیک تخصصی ما مراجعه کرده و تحت نظر متخصصانی حاذق معاینه و درمان شوید. برای گرفتن نوبت از شماره تلفن‌های موجود در بخش تماس با ما استفاده کنید.
شما می توانید برای آگاهی از تازه های درمان بیماری های ارتوپدی و دیدن فیلم ها و مطالب آموزشی ، از طریق آیکون های سمت چپ وارد صفحه اینستاگرام ما شده و سوالات خود را به طور مستقیم با پزشکان در میان بگذارید.
مجموعه ارتوپدی ما با بهره مندی از به روزترین تجهیزات پزشکی و متخصصین ارتوپدی متبحر برای درمان انواع بیماری های ارتوپدی در خدمت شما عزیزان است.