مینیسک زانو

مینیسک زانو

کلمه meniscus از کلمه یونانی meniskos گرفته شده است که به معنای "هلال" است. در مفصل زانو، مینیسک زانو نقش مهمی در محل اتصال مفصل دارد. مینیسک یک کوسن به شکل c است که بین استخوان ران و استخوان درشت نی و دو رباط مفصل زانو قرار گرفته است. آنها نوعی غضروف نرم در مفصل هستند. بافت لاستیکی مینیسک زانو به دلیل ساختار فیبروکارتلیج آنها است. شکل آنها توسط کلاژن موجود در آنها حفظ می شود. یک مینیسک در قسمت داخلی زانو است - مینیسک داخلی. مینیسک دیگر در قسمت بیرونی زانوی شماست - مینیسک جانبی. مینیسک هلالی زانو، فیبروکارتلیاژینوز(فیبروکارتیلاژ سفید از ترکیب بافت فیبر سفید و غضروف به نسبت های مختلف تشکیل شده است.)، براق صاف و سفید است که به ناحیه بین قشر و حاشیه فلات تیبیال متصل می شوند.  مینیسک جانبی از نظر اندازه، شکل، ضخامت و تحرک از حد متوسط بیشتر ​​است.

ویژگی های مینیسک زانو

مینیسک زانو به دلیل شکل هلالی به عنوان غضروف نیمه قمری نیز شناخته می شود. چندی پیش تصور نمی شد که مینیسک ها مانند کمک فنر ماشینها هستند و در صورت آسیب دیدگی مرتباً برداشته می شدند. اما خرابی مفصل غضروفی و رشد تدریجی آرتریت در پی برداشتن مینیسک، طرز فکر را به سمت حفظ مینیسک تغییر داد. هر دو مینیسک زانو اجزای مهم یک مفصل سالم زانو هستند.

مینیسک عملکرد بسیار مهمی در زانو دارد. همانطور که پیشتر گفته شد مینیسک به مانند کمک فنر عمل می کند تا استرس و فشار روی مفصل غضروفی زانو را به حداقل برساند. مفصل غضروفی انتهای استخوانهای ما را درون مفصل می پوشاند. با محافظت از مفصل غضروفی، مینیسک به جلوگیری از بروز آرتریت کمک می کند. مینیسک همچنین در خدمت بهبود پایداری زانوی شماست. مینیسک زانو مانند بلوکی که در پشت تایر گیر کرده است عمل می کند تا جلوی نورد اتومبیل را بگیرد. هرچه مینیسک کمتر باشد، استرس بیشتری به زانوی شما می­رسد و زانو ناپایدارتر میشود.

وزنه زدن یا راه رفتن باعث می شود که مینیسک هنگام اعمال فشار، به سمت خارج از زانو حرکت کند. اینگونه است که مینیسک استرس را از روی مفصل غضروفی انتهای استخوانها از بین می برد.

ساختار مینیسک

• دو انتها، هر دو به استخوان درشت نی وصل شده اند
• دو مرز - مرز بیرونی ضخیم، محدب و بر روی کپسول فیبر ثابت است، مرز داخلی نازک، مقعر و آزاد است.
• دو سطح - سطح فوقانی برای مفصل متصل به استخوان ران مقعر است. سطح زیرین صاف است و دوسوم محیط پیرامونی کوندیل تیبیا را پوشش میدهد. قسمت ضخیم محیطی عروقی است. قسمت داخلی آن آواسکولار است و توسط مایع سینوویال تغذیه می شود.
• مینیسک داخلی تقریباً نیم دایره است و جلوی آن نسبت به پشت پهن تر است.  الیاف خلفی انتهای قدامی با رباط عرضی پیوسته است. حاشیه دور آن به قسمت رباط جانبی داخلی تیبیا چسبیده است. مینیسک خارجی تقریباً دایره است. انتهای خلفی مینیسک از طریق دو رباط مینیسکوفمورال به استخوان ران منتقل می­شود. تاندون پاپولیت و کپسول مفصلی این مینیسک را از رباط جانبی خارجی جدا می کند.

برای بررسی دقیقتر از عملکرد طبیعی زانو با متخصصین ما در کلینیک تخصصی فوق تخصصی دکتر میر تماس بگیرید. برای تماس اینجا کلیک کنید.

نکاتی در مورد کارکرد مینیسک های داخلی و خارجی

• منیسک داخلی به شکل C انگلیسی و منیسک خارجی به شکل O انگلیسی است. مینیسک خارجی زانو از منیسک داخلی تحرک بیشتری دارد. مینیسک خارجی شل و دایره ای است اما مینیسک داخلی بزرگتر است و اتصال محکم تری دارد.
• مینیسک خارجی نیز بخش بیشتری از فلات استخوانی را در مقایسه با مینیسک داخلی پوشانده است.
• لیگامانهای مینیسک فمورال (استخوان ران) به رباط های همفری و وایزبرگ مشهورند. آنها شاخ خلفی مینیسک خارجی را به مکانی در نزدیکی نقطه اتصال رباط صلیبی خلفی به کوندیل استخوان ران وصل می کنند.
• فقط 46% از افراد این دو رباط را دارند اما هرکدام از ما حداقل یکی از آنها را داریم.
• مینیسک خارجی به طول32.4 تا 35.7 میلی متر و عرض 26.6 تا 29.3 میلی متر است. مینیسک داخلی حدود 40.5 تا 45.5 میلی متر طول و 27 میلی متر عرض دارد.
• انقباض بوسیله پاپولیت انجام میگیرد و زانو حین خم شدن ، مینیسک خارجی را بصورت خلفی می کشد و جلوی گیر افتادن در فضای مفصل را میگیرد.
• مینیسک داخلی زانو ارتباط مستقیم با عضله ندارد.
• مینیسک داخلی زانو تا چند میلی متر جای حرکت دارد در حالی که مینیسک خارجی زانو با ثبات کمتر حداقل 1 سانتی متر جای حرکت دارد.

مینیسک زانو توسط موارد زیر تثبیت می شوند:

• رباط جانبی
• رباط عرضی
• رباط های مینیسکو فمورال
• اتصالات در شاخهای قدامی و خلفی
• ترکیب بیوشیمیایی مینیسک
• مینیسک زانو بسیار آبرسان است. تقریبا 72% از مینیسک ها آب هستند.  باقی مانده از ماتریکس خارج سلولی و سلول تشکیل شده است.
• بیشتر ترکیبات غیرآبی یا آلی توسط کلاژن(75%) ، گلیکوزامینوگلیکانها (17%)  ،  (2%)DNA ، گلیکوپروتئینهای چسبندگی و الاستین کمتر از 1%  است.
• این نسبت ممکن است با توجه به سن متغیر باشد.
• انواع مختلفی از کلاژن در مقادیر مختلفی در هر ناحیه از بافت وجود دارد.
• نوع اصلی گلیکوزآمینوگلیکانها در بافت طبیعی مینیسک زانو انسان، کندرویتین سولفات، درماتان سولفات و سولفات کراتین است.
• اگریکان (Aggrecan)، بای‌گلایکَن(biglycan) و دکورین پروتئینوگلیکانی هستند که در مینیسک زانو وجود دارد و مینیسک را قادر به جذب آب می کند.
• فیبرونکتین نوعی از گلیکوپروتئینهای چسبندگی است که به عنوان پیوندی بین اجزای ماتریکس خارج سلولی و سلولها بکار میرود.

سلولهای مینیسک زانو

در طی مراحل اولیه رشد، تمام سلولهای مینیسک مورفولوژی سلولی یکسانی را ارائه می دهند، اما با توسعه، تغییراتی در سلول ایجاد می شود.

سلولهای ناحیه بیرونی دارای شکل بیضی و بدنی هستند و از نظر ظاهری و رفتاری با سلولهای فیبروبلاست یکی هستند.

سلولهای قسمت داخلی بافت، گردتر و بیشتر شبیه سلولهای غضروفی هستد. اینها به عنوان سلولهای فیبروكندروسیت یا سلولهای كاندروسیت طبقه بندی می شوند.

برای بررسی دقیقتر از سلامت مینیسک زانو با متخصصین ما در کلینیک تخصصی فوق تخصصی دکتر میر تماس بگیرید. برای تماس کلیک کنید.

خصوصیات بیومکانیکی مینیسک زانو

مینیسک  زانو حرکت کوندیل ران را در حین خم شدن و کشش زانو دنبال می کند.

مینیسک در تحمل بار، انتقال بار، جذب شوک و همچنین روغن کاری یا روانسازی و تغذیه مفصل غضروفی از اهمیت زیادی برخوردار است.

مینیسک در فعالیت روزانه فشرده می شود. شکل گوه مانند مینیسک و اتصالات شاخ آن برای تبدیل نیروهای فشاری عمودی به فشارهای افقی خدمت می کنند.  بنابراین آنها وزن بدن را گسترش می دهند.

خونرسانی به مینیسک

خونرسانی به مینیسک زانو محدود به مناطق اطراف آنها است و خون را از شریان زانویی خارجی تحتانی (lateral inferior genicular artery) و شریان زانویی داخلی تحتانی(medial inferior genicular artery) می گیرد. قسمت داخلی آن آواسکولار است.  مینیسک بخصوص در ناحیه مرکزی که تغذیه خود را از طریق انتشار دریافت می کند ، جریان خون خیلی کمی دارد.