پارگی رباط صلیبی چیست؟

پارگی رباط صلیبی (Anterior Cruciate Ligament (ACL) Tear) نیز از آن دسته دردسرهایی است که تا برای ما پیش نیاید به آن فکر نمی کنیم و شاید حتی درصد کمی از ما احتمال بروز این عارضه را برای خود متصور شویم. پر واضح است که در این بیماری نیز مانند دیگر بیماری ها زمان بندی درمان و شروع آن بسیار مهم است، و اگر در درمان سهل انگاری کنیم دچار مشکلات جدید و شدیدتری در خود خواهیم شد.

تشخیص به موقع و البته شروع روند درمانی می تواند سرعت روند بهبودی افرادی که به این بیماری دچار می شوند را به شدت افزایش دهد. از این رو آگاهی و اطلاع از علائم و نشانه های آن و در کنار آن موارد درمانی مختلفی که برای این بیماری وجود دارد می تواند تبدیل به یک برگ برنده برای افراد باشد.

پارگی کدام رباط زانو را پارگی رباط صلیبی می گویند؟

زانو عضوی مانند لولا است که چهار استخوان در آن به هم متصل هستند. رباط در این عضو نقش نگهداری، اتصال و به حرکت در آوردن این 4 استخوان را دارد. دو رباط صلیبی در اطراف زانو قرار گرفته و دو رباط نیز در داخل زانو قرار دارند. رباط های داخلی زانو به نام های رباط صلیبی قدامی (Anterior Cruciate Ligament) (ACL) و رباط صلیبی خلفی (Posterior Cruciate Ligament) (PCL) نامیده می شوند. پارگی
ACL در واقع پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) می باشد که دلایل بروز متفاوتی دارد.

پارگی رباط صلیبی و انواع آن

پارگی رباط صلیبی به هر دلیلی که ایجاد شده باشد، به سه درجه مختلف تقسیم بندی می شود. این تقسیم بندی در روند درمان و بهبودی فرد نیز تأثیر بسیار زیادی داشته و باعث می شود پزشک درمان بهتری را برای فرد بیمار اتخاذ کند.

پارگی رباط صلیبی درجه یک

در پارگی رباط صلیبی درجه یک، ACL یا همان رباط صلیبی قدامی دچار یک کشیدگی خفیف شده است. این کشیدگی با دردهای خفیفی همراه بوده اما رباط همچنان می تواند استحکام و مقاومت زانو را تضمین نموده و آن را به حرکت وا دارد. زمان برگشت به سلامتی در این نوع از پارگی رباط صلیبی سریع تر و آسان تر خواهد بود.

پارگی رباط صلیبی درجه دو

پارگی ACL درجه 2 نادرترین حالت پارگی آن می باشد. در این حالت رباط صلیبی به اندازه ای کشیده شده که کاملا سست شده است و معمولاً در این وضعیت پارگی های خفیفی نیز مشاهده می شود.

پارگی رباط صلیبی قدامی درجه سه

پارگی رباط درجه 3 زمانی رخ می دهد که ACL کاملا پاره شده و دیگر هیچ استحکام و مقاومتی در زانو وجود ندارد. در این نوع از پارگی رباط صلیبی ACL کاملا به دو نیم تقسیم می شود.

دلایل اصلی پارگی رباط

حرکات سنگین، ایجاد فشار زیاد روی زانو، ورزش هایی که در آنها زانوها فعالیت زیادی دارند، بالا و پایین پریدن، نشست و برخواست سریع و دویدن از عوامل اصلی ایجاد پارگی در رباط صلیبی هستند. پارگی رباط صلیبی کمتر به خاطر افزایش سن رخ می دهد اما آمارها نشان می دهد که افراد سالخورده در صورت مواجهه با این بیماری کار بسیار سخت تری برای درمان و برگشت به وضعیت ابتدایی خود پیش رو دارند.

چرخش های سنگین و ناگهانی در طول روز آن هم بدون آمادگی جسمانی و البته تصادفات با خودرو نیز از جمله عوامل اصلی ایجاد پارگی رباط صلیبی در افراد می باشند. ایستادن سریع یا توقف ناگهانی هنگام دویدن، تغییر جهت سریع دویدن، فرود غیر استاندارد از یک پرش و برخورد و تصادم در ورزش نیز می توانند باعث پارگی رباط صلیبی شوند.

چه کسانی بیشتر در معرض پارگی رباط صلیبی قرار دارند؟

افراد بسته به فعالیت هایی که انجام می دهند و شرایط بدنی خود با خطر پارگی رباط صلیبی مواجه هستند. گروه های زیر بیشتر از بقیه با این بیماری روبرو شده اند:

• ورزشکاران حرفه ای ورزش هایی مانند فوتبال، راگبی، بسکتبال و ورزش هایی که فعالیت زانو در آنها شدید و زیاد است بیشتر از سایرین با این مشکل روبرو می شوند.
• جوانان به دلیل فعالیت های زیاد بیشتر از سایر اقشار جامعه در معرض پارگی ACL قرار دارند.
• دختران طبق آمار بیشتر از پسران با این بیماری درگیر می شوند.
• کسانی که شغل هایی با فعالیت زیاد و سنگین دارند.

با وجود هر گونه علائم ناراحتی در زانوی خود از جمله درد و بی ثباتی و تورم با متخصص ارتوپد مشورت نمائید تا در صورت مواجهه با هرگونه عارضه احتمالی قدرت عمل و فرصت درمان را از دست ندهید. متخصصان ما در کلینیک تخصصی فوق تخصصی دکتر میر در کنار شما هستند. تماس با کلینیک دکتر میر

علائم و نشانه های پارگی رباط صلیبی

• درد عمده ترین نشانه پارگی در رباط صلیبی قدامی می باشد. درد ناشی از این پارگی بسته به عوامل مختلفی مانند سن بیمار، وضعیت جسمانی و میزان پارگی رباط می تواند از خفیف تا بسیار شدید متغیر باشد.
• احساس پارگی نیز یکی از علائم این حادثه می باشد. بعد از پارگی عضلات این حس را به اعصاب و سپس به مغز ارسال می نمایند و فرد مجروح پارگی رباط قدامی خود را احساس خواهد کرد.
• در همان ساعات اولیه پارگی ACL تورم بسیار زیادی در روی زانو به وجود خواهد آمد. میزان این تورم بسته به نوع و میزان پارگی رباط متغیر خواهد بود.
• زانو تحمل وزن فرد را نخواهد داشت. با پارگی رباط صلیبی زانو، این عضو دیگر قدرتی برای تحمل وزن فرد را نداشته و ایستادن روی آن امکان پذیر نخواهد بود.
• از بین رفتن کنترل زانو نیز از جمله علائم این حادثه می باشند.
• درد در هنگام راه رفتن نیز از جمله علائم پارگی و کشیدگی خفیف رباط صلیبی می باشد.

پارگی رباط صلیبی در کودکان

کودکان به دلیل اینکه در سن رشد قرار داشته و هنوز بسیاری از اندام های آنها آنطور که باید محکم و استوار نشده اند، بیشتر از سایرین در معرض این حادثه قرار دارند. البته بهبودی افراد در سنین کم بسیار راحت تر و سریع تر انجام میشود  اما آنها نیاز به مراقبت های بسیار ویژه ای نسبت به سایرین دارند. کودکان بلافاصله بعد از دچار شدن به این حادثه باید تحت درمان قرار گرفته تا روند رشد طبیعی بدنی آنها مختل نشود.

اگر کودک شما هرگونه بیقراری و درد در زانوی خود را اعلام کرد، با متخصص ارتوپد مشورت نمایید تا از عوارض جبران ناپذیر بعدی جلوگیری کنید. متخصصین کلینیک دکتر میر همراه کودکان شما در مراحل درمانی خواهند بود. تماس با کلینیک دکتر میر

عواقبی که پارگی رباط صلیبی به همراه دارد

پارگی رباط صلیبی در سنین و افراد مختلف دارای عواقب متفاوتی خواهد بود. مسلماً خطرات و عوارضی که بهمراه دارد در سنین بالاتر بیشتر از سنین پایین بوده اما این به معنی این نیست که جوانان به زودی خوب می شوند. عواقب زیر را می توان برای پارگی رباط صلیبی برشمرد:

• پارگی رباط در برخی از افراد تا پایان عمر به طور کامل خوب نشده و مشکلات حرکتی و دردهایی به همراه خواهد داشت.
• بسته به میزان آمادگی جسمانی از 1 تا 5 سال افراد از فعالیت های سنگین و حتی راه رفتن محروم شده و دیگر خبری از دویدن نیز برای این افراد نخواهد بود.
• در صورت برگشت سلامتی احتمال پارگی مجدد رباط صلیبی زانو در این افراد بیشتر از سایرین خواهد بود.
• کاهش و حتی از بین رفتن اعتماد به نفس و امید به زندگی نیز در افرادی که دچار پارگی رباط صلیبی شده اند رایج و معمول است.
• بسیاری از بیمارانی که برای برگشت به روند معمولی زندگی عجله داشته و روند درمانی را کامل نمی کنند، پس از گذشت مدتی ممکن است به بیماری آرتروز زانو (knee osteoarthritis) گرفتار شوند.

تشخیص پارگی رباط صلیبی

بعد از نمایان شدن علائم ابتدایی پارگی رباط که معمولاً ناگهانی و فوری رخ می دهند، مراجعه به پزشک متخصص ارتوپد و معاینه امری جدی و اجتناب ناپذیر است. پزشک ارتوپد با اتخاذ معاینه های بالینی می تواند از این حادثه در رباط صلیبی شما مطمئن شود.

مراحل تشخیص

در اولین جلسه ملاقات با پزشک متخصص، او از شما درباره علائم و نشانه ها و دلایل ایجاد این حادثه سؤال نموده و به معاینه ساختار زانوی مصدوم می پردازد. در اکثر موارد با معاینه کامل زانو و گرفتن شرح حال بیمار می توان درباره پارگی رباط صلیبی نظر نهایی را اتخاذ نمود.

دومین مرحله معاینه پزشک بر روی زانوی آسیب دیده استفاده از اشعه ایکس می باشد. بیشتر دلیل استفاده از اشعه ایکس برای معاینه در زمان بروز پاره شدن رباط صلیبی بررسی صدمات احتمالی وارد شده به استخوان زانو و اطراف آن می باشد.

معمولاً برای تشخیص پارگی رباط صلیبی نیازی به استفاده از MRI نیست اما پزشک برای معاینه دقیق تر بافت های نرم اطراف زانو احتمالاً از این روش نیز در کنار دیگر روش های تشخیصی برای بررسی دقیق تر استفاده کند.

مراحل تشخیصی خود را به متخصصین ارتوپدی کلینیک دکتر میر بسپارید و با خیال آسوده درمان را پی بگیرید. تماس با کلینیک دکتر میر

درمان پاره شدن رباط صلیبی

درمان های جراحی و غیر جراحی مختلفی به همراه ورزش ها و نرمش های فیزیوتراپی ویژه برای پارگی رباط صلیبی تجویز می شوند که همگی بسته به شدت و میزان پارگی و وضعیت جسمی و سن افراد متغیر است.

درمان غیر جراحی

ACL و پارگی شدید رباط صلیبی زانو بدون جراحی بهبود نمی یابد و هیچ روش درمان غیر جراحی کاملی برای این حادثه وجود ندارد؛ اما انجام برخی از تکنیک ها و تمرین های ورزشی مخصوصاً در سنین بالا می تواند در بهبود وضعیت بیمار ثمربخش باشد.

بستن و مهار زانو و استفاده از عصا در هنگام حرکت از روش های کمک به زانوی آسیب دیده و رباط پاره شده می باشند.

فیزیوتراپی همیشه می تواند معجزه کند. بلافاصله بعد از خوابیدن تورم زانو، روش های مؤثر فیزیوتراپی برای درمان زانو آغاز شده و بیمار با تجویز پزشک اقدام به انجام این حرکات می نماید.

نکته قابل توجه

درمان غیر جراحی می تواند تنها در پارگی رباط صلیبی نوع یک مفید واقع شود و باعث بهبودی فرد بیمار گردد. همچنین کاهش وزن مخصوصاً در کودکان و نوجوانان نیز یکی از روش های درمانی است که باید در این افراد اتخاذ گردد.

درمان جراحی پارگی ACL

پزشک با جراحی و بخیه زدن رباط پاره شده را در داخل زانو پیوند زده و با این تکنیک به رباط کمک می نماید تا دوباره پیوند بخورد. در واقع پیوند و بخیه پزشک مانند یک داربست و نگه دارنده عمل کرده و رباط صلیبی را تا زمان پیوند دوباره در کنار هم نگه می دارد. البته درمان جراحی هم عوارض خاص خود را داشته و همیشه نباید با انجام این عمل انتظار معجزه داشت و این عمل الزاماً موجب درمان کامل پارگی رباط صلیبی نخواهد بود.

لطفاً جهت تشخیص درجه شدت درگیری با عارضه پارگی رباط صلیبی حتما با متخصصین ارتوپدی مشورت نمایید. متخصصین ارتوپدی کلینیک دکتر میر در انتخاب بهترین درمان حرفه ای هستند. تماس با کلینیک دکتر میر

دوره مراقبت و ریکاوری  پس از درمان پارگی ACL

چه جراحی انجام داده باشید و یا خیر، مراقبت هایی برای بعد از درمان پارگی رباط وجود دارد که به کارگیری آنها لازم و حتمی می باشد تا بتوان با زانوی آسیب دیده تا پایان عمر مدارا کرد و زندگی شادی داشت. برای بازگرداندن قوای اولیه به زانوها در انجام این مراقبت ها جداً کوشا باشید. در اهمیت مراقبت های بعد از جراحی رباط صلیبی همین بس که افرادی که یک بار دچار پارگی رباط صلیبی شده اند، 2 تا 10 برابر بیشتر از سایرین در معرض پارگی مجدد این رباط قرار دارند. مراقبت های زیر از مهم ترین مواردی هستند که فرد باید آنها را پس از درمان پارگی رباط صلیبی زانو ادامه دهد.

مراقبت های فیزیکی پس از درمان

• حرکات فیزیوتراپی همچنان باید تا درمان کامل ادامه دار و مرتب دنبال شود.
• از فعالیت های سنگین بدنی اعم از دویدن، ورزش های سنگین و پریدن تا مدت زمان زیادی باید اجتناب شود.

مراقبت های روحی و پذیرفتن این عارضه به عنوان بخشی از زندگی

• آمادگی روانی و ذهنی نیز از جمله مراقبت هایی است حتماً باید توسط پزشک بعد از درمان پارگی رباط برای بیمار تجویز شده تا در مدت زمان بسیار کوتاهی فرد به زندگی عادی و حتی ورزش کردن بازگردد.
• اشتیاق بسیاری از ورزشکاران حرفه ای بعد از درمان پارگی رباط برای برگشت به ورزش باید کنترل شود و پزشک با توجه به میزان آمادگی جسمانی و قدرت بدنی فرد باید در این باره تصمیم گیری نماید. یک تصمیم اشتباه در این باره می تواند فرد را برای همیشه خانه نشین نماید.

برای گرفتن بهترین و بادوام ترین نتیجه و تجربه زندگی با سلامت کامل با متخصصین ارتوپد خود همواره در ارتباط باشید. تماس با متخصصین ارتوپدی کلینیک دکتر میر

انتظارات بیماران چه باید باشد!

بیمارانی که به پارگی رباط صلیبی روبرو می شوند باید انتظارات منطقی و واقع گرایانه از روند درمانی داشته باشند و در واقع داشتن انتظارات غیر منطقی می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در آینده برای آنها گردد. پزشک باید در برخورد با بیمار به طور منطقی برخورد کرده و او را از روند درمان بیماری کاملا آگاه نماید، همچنین شرایط فیزیکی جدید بوجود آمده را کاملاً برای بیمار شفاف نماید. متأسفانه بسیاری از بیماران حتی تا سال های بسیار زیادی اصلاً به شرایط آرمانی خود باز نگشته و با درد این بیماری دست و پنجه نرم می نمایند.

انتظار درمان کامل در طی یک سال یک شایعه غیر واقعی برای پارگی رباط می باشد. آمارها نشان می دهد که تنها 42 درصد از ورزشکاران غیر حرفه ای بعد از یک سال به ادامه روند معمولی و طبیعی زندگی خود بازگشته و نزدیک 50 درصد آنها در طی 10 سال آینده به آرتروز زانو دچار می شوند.

کلام آخر

از آنجا که این عارضه تا سالها بیمار را درگیر خود میکند مطمئن باشید که مراجعه فوری به متخصص ارتوپد راه درمانی را هموارتر می کند. با متخصصین ما در کلینیک دکتر میر ملاقات کنید تا درمان خود را هر چه ایمن تر و سریعتر آغاز کنید. تماس با کلینیک تخصصی فوق تخصصی دکتر میر